Abram Rundstein (Rundsztajn) (urodzony 24 kwietnia 1869 roku w Sieradzu, zmarły 24 lutego 1935 roku w Łodzi) był właścicielem drukarni w Łodzi, żydowskim przemysłowcem, społecznikiem oraz działaczem oświatowym.
Życiorys
Był synem Moszka oraz Anny (Chany) z rodziny Marzyńskich.
Po ukończeniu gimnazjum odbył służbę wojskową w 83 pułku piechoty armii rosyjskiej na Kaukazie, gdzie w pułkowej litografii nauczył się swojego zawodu. Po powrocie z wojska osiedlił się w Łodzi, gdzie zaczął pracować w drukarni Arona (Abrama) Majera Gutsztadta, z którą to firmą był związany również poprzez małżeństwo z jego córką Rywką.
W 1899 roku uzyskał koncesję na otwarcie własnej drukarni, która rozpoczęła działalność w 1900 roku przy ówczesnej ulicy Dzielnej (dzisiejsza ul. G. Narutowicza), wyposażając ją w dwie prasy litograficzne oraz jedną drukarską. W 1901 roku przeniósł swoją drukarnię na ul. Wschodnią 70, gdzie dobudował introligatornię.
W latach 1905–1906 sympatyzował z Polską Partią Socjalistyczną (PPS), drukując ulotki oraz odezwy partyjne. Został ciężko ranny w wyniku zamachu przeprowadzonego przez jedno z bojówek PPS, co spotkało się z przeprosinami od kierownictwa tej konspiracyjnej organizacji.
W latach 30. XX wieku był współwłaścicielem przedsiębiorstwa Nitecki i spółka, z siedzibą przy ul. G. Narutowicza 28.
Aktywnie angażował się w życie społeczne. Pełnił funkcję prezesa Korporacji Przemysłu Graficznego Województwa Łódzkiego, był członkiem Komisji Rewizyjnej w Stowarzyszeniu Właścicieli Drukarń i Litografii w Łodzi (założonym w 1907 roku), członkiem zarządu Żydowskiego Klubu Rzemieślniczego, Centralnego Związku Rzemieślników Żydów w Województwie Łódzkim, Łódzkiego Żydowskiego Towarzystwa Niesienia Pomocy Głuchoniemym „Ezras Ilmim” oraz Stowarzyszenia Wzajemnej Pomocy „Ostatnia Wzajemna Posługa – Chesed-W’emes”.
W 1918 roku został powołany na stanowisko wiceprezesa zarządu gimnazjum Towarzystwa „Oświata”, które dzięki jego staraniom oraz wsparciu finansowemu łodzian zostało wykupione od spadkobierców M. Witanowskiego i przekształcone w szkołę polską. Obok księdza Ignacego Skorupki, ówczesnego prezesa Towarzystwa i współzałożyciela gimnazjum, był jednym z najaktywniejszych członków zarządu tej placówki edukacyjnej.
Jego celem było zapewnienie harmonijnego i zgodnego współżycia uczniów, niezależnie od wyznania czy pochodzenia społecznego. Pełnił funkcję wiceprezesa Towarzystwa „Oświata” aż do swojej śmierci.
Był mężem Rywki z Gutsztatów i ojcem synów: Maurycego (Moszka) (urodzonego 1 stycznia 1900 roku), ginekologa, lekarza w Klinice Położniczo-Ginekologicznej Żydowskiego Towarzystwa Niesienia Pomocy Chorym „Linas Hacholim” w Łodzi oraz Janasa (urodzonego 14 maja 1906 roku), a także córek: Dory (urodzonej 19 marca 1903 roku), żony Pawła Kochańskiego, Chawy (urodzonej 21 kwietnia 1904 roku) oraz Sary (urodzonej 15 marca 1905 roku).
Jego miejsce spoczynku znajduje się na cmentarzu żydowskim („nowym”) w Łodzi, przy ulicy Brackiej.
Przypisy
Bibliografia
Andrzej Kempa, Marek Szukalak: Żydzi dawnej Łodzi. Słownik biograficzny Żydów łódzkich oraz z Łodzią związanych. Tom II A-Z, Łódź 2002, Oficyna Bibliofilów, s. 101, ISBN 83-87522-52-X.
Jacek J. Strzałkowski: Drukarnie i księgarnie w Łodzi do 1944 roku, Łódź: J. Strzałkowski, 1999, s. 120-121, ISBN 83-906647-1-2, OCLC 836572711.
Wiesław W. Puś: Żydzi w Łodzi w latach zaborów 1793-1914, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2001, ISBN 83-7171-411-4, OCLC 830273491. Brak numerów stron w książce.
Dzieje Żydów w Łodzi 1820-1944. Wybrane problemy. Pod redakcją Wiesława Pusia i Stanisława Liszewskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1991, ISBN 83-7016-571-0.