Abraham Wirszubski

Abraham (Abram) Wirszubski

Abraham Wirszubski (jid. אברהם וירשובסקי), urodzony 21 grudnia 1871 roku w Wilnie, zmarł w 1943 roku w tym samym mieście. Był polskim lekarzem psychiatrą, a także aktywnym działaczem społecznym oraz syjonistycznym, pochodzenia żydowskiego.

Życiorys

Wyszłyszył z rodziny kupieckiej Morducha (Marka) i Feigi Wirszubskich. Do dziesiątego roku życia uczęszczał do chederu, a następnie kontynuował naukę w II Gimnazjum Wileńskim, które ukończył w 1890 roku. Potem rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie w Kazaniu, gdzie w 1896 roku uzyskał dyplom z wyróżnieniem. Przez następne cztery lata pracował w Oddziale Fizjologicznym Instytutu Medycyny Doświadczalnej w Petersburgu pod kierunkiem Iwana Pawłowa, specjalizując się w neurologii i psychiatrii. W 1901 roku ożenił się z Pesą Rozental.

Pełnił funkcję naczelnym lekarzem Miejskiego Szpitala Żydowskiego przy ul. Zawalnej, a także był ordynatorem oddziału psychiatrycznego w Szpitalu św. Jakuba oraz w Szpitalu Miejskim Sawicz w Wilnie. Był jednym z założycieli Wileńskiego Stowarzyszenia Miłośników Starożytności Żydowskiej w 1913 roku, które później przekształciło się w Żydowskie Stowarzyszenie Historyczno-Etnograficzne im. Sz. An-skiego. Zasiadał na stanowisku wiceprezesa oraz od 1925 roku był Członkiem Honorowym Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego, a także wiceprezesem Wileńskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Był również członkiem Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego.

W trakcie niemieckiej okupacji Wilna, Wirszubski przebywał w getcie, gdzie pełnił rolę ordynatora szpitala. Niestety, chorował psychicznie i został zamordowany podczas likwidacji getta we wrześniu 1943 roku.

W swoim dorobku naukowym ma około 150 prac naukowych w języku polskim, jidysz, rosyjskim oraz niemieckim.

27 listopada 1929 roku został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Wybrane prace

Работа желудочных желез при разных сортах жирной пищи: Дис. на степ. д-ра мед. А.М. Виршубского. Санкт-Петербург: С.-Петерб. коммерч. типо-лит., 1900
К вопросу об акропарэстезии. Вильна: Вилен. окр. лечебница, 1904
Еврейское законодательство о разводе у душевнобольных. типография Пирожникова, 1907
Grundriss der Lehre von Infantilismus. Allgemeine Wiener Medizinische Zeitung 57, 71–, 83–, 1912
Ein Fall von familiärer spastischer Spinalparalyse. Neurologisches Centralblatt 32, 1025–1027, 1913
Ein Fall von Polydipsie als einer Varietät der Hysteria monosymptomatica. Neurologisches Centralblatt 37, 315, 1918
Ein Fall von Polyneuritis im Anschluss an Lyssaschutzimpfungen. Neurologisches Centralblatt 37, 586–588, 1918
Letargiczne zapalenie mózgu. Nowiny Lekarskie 35 (4), s. 224–231, 1923
Coma neoplasmaticum. Nowiny lekarskie 38 (7), s. 256–258, 1926
Historja Szpitala Żydowskiego w Wilnie. Pamiętnik Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego 2 (3), s. 199–205, 1926
К вопросу о coma neo-plasmaticum. Практ. врач № 5, 1926
Fizyczne wychowanie młodzieży. Folks-gezunt 10, 1927
O rażeniu słonecznem. Nowiny Lekarskie 39, 21, s. 740–741, 1927
Odruchy względne. Nowiny Psychjatryczne 4 (3), s. 158–166, 1927
Pierwszy zjazd lekarzy Żydów. Folks-gezunt 12, 1928
Kilka uwag w sprawie kolonji Deksna. Folks-gezunt 21, 1928
Błędy w praktyce. Pamiętnik Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego 4, 2, s. 82–83, 1928
W sprawie „Patronage familiale”. Folks-gezunt 18, 1928
Zarys wakcynoterapii w neurologji i psychjatrji. Nowiny Psychjatryczne 5 (1/2), s. 22–29, 1928
Zarys zagadnienia rzekomych guzów mózgowych. Pamiętnik Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego 5, 6, s. 521–522, 1929
Nerwica narządowa. Pamiętnik Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego 5, 5, s. 365–368, 1929
Dybuk. Folks-gezunt 20, 1929
Epidemja samobójstw u Żydów. W: Księga Pamiątkowa I Krajowego Zjazdu Lekarskiego „Tozu” w roku 1928. Warszawa, 1929 s. 103–105
Swoista psychoza opętania u Żydów. Warszawskie Czasopismo Lekarskie 6 (51), s. 1198–1200, 1929
Alkoholizm u żydów. Medycyna Warszawska 4 (14), s. 461–462, 1930
Objawy głodu morfinowego u noworodka. Pamiętnik Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego 6, 1, s. 42–44, 1930
Historja psychjatrji u starożytnych żydów. Rocznik Psychiatryczny 13, s. 210–213, 1930
Dwa przypadki nowotworów płatów czołowych. Nowiny Lekarskie 43, 10, s. 339–342, 1931
Kilka uwag w sprawie etiologii i rozpoznawania porażenia połowiczego. Medycyna 5, 23, s. 801–803, 1931
Rozwód z powodu choroby psychicznej w świetle żydowskiego prawa religijnego. Nowiny Psychjatryczne 3/4, 210–218, 1931
Pierwiastki psychopatologiczne Kabały. Nowiny Psychjatryczne 8, s. 36–45, 1931
Zespół nerwowo-psychiczny na tle zaczadzenia. Rocznik Psychiatryczny 18/19, s. 62–68, 1932
Omówienie przypadku bluźnierstwa. Rocznik Psychiatryczny 21 (2), s. 356–361, 1933
Lęk obcego wzroku. Medycyna 8, 4, s. 125–127, 1934
Przymus sterylizacji w Niemczech pod względem psychjatrycznym. Nowiny Psychiatryczne 11, s. 242–250, 1934
O narkolepsji. Medycyna 8, 14, s. 457–458, 1934
Zagadnienie demonologii u Żydów. Nowiny Psychiatryczne 11, s. 243–249, 1934
800-lecie urodzin Mojżesza Majmonidesa. Warszawskie Czasopismo Lekarskie 12, 15, s. 311–313, 1935
Psychozy pooperacyjne. Medycyna, 1935
Przypadek psychozy u dziecka 8-letniego na tle kiły. Medycyna, 1935
Dziedziczoność w chorobach umysłowych. Folks-gezunt 13 (5), 1936
Alkohologja w Piśmie Świętym. Medycyna Społeczna nr 9–10, 1936
Nauka o duszy a teologia żydowska. Medycyna Społeczna, 1936
Rasizm jako zagadnienie medycyny społecznej. Medycyna Społeczna (1936)
Żydowskie przesądy religijne o menstruacji w świetle nowoczesnej medycyny. Medycyna Społeczna nr 1–2 (1936?)
Neuropatologia porównawcza u żydów i u innych narodów. Pamiętnik Wileńskiego Towarzystwa Lekarskiego 12, 4/5, s. 251–259, 1936
Freud i jego uczniowie. Folks-gezunt 13 (12), 1936
Przypadek psychozy histerycznej. Medycyna 10 (9), 1936
O przejawach psychopatologicznych po amputacji. Medycyna 11, 20, s. 709–710, 1937
Rasizm jako zagadnienie medycyny społecznej. Higiena Psychiczna 4 (1/2), 1938
Ataki lotnicze w świetle psychiatrii społecznej. Folks-gezunt 16 (4), 1939
История еврейского госпиталя в Вильнюсе. Виленский альманах. Вильнюс, 1939