Abraham ben Icchak Weinberg (znany również jako Abraham Weinberg (I), Abraham ze Słonima, Rabi ze Słonima, hebr. אברהם וינברג, jid. Słonimer Rebe), urodził się w 1802 (lub 1804) roku w Słonimie, a zmarł w 1883 (lub 1884) w tym samym miejscu. Był cadykiem chasydzkim oraz założycielem dynastii cadyków ze Słonimia.
Życiorys
Przed swoją przygodą z chasydyzmem Abraham był już uznawanym autorytetem rabinicznym i założycielem misnagdyckiej jesziwy w Słonimie, którą prowadził od 1830 do 1843 roku. Z biegiem czasu zrezygnował z tej roli i stał się uczniem Noacha z Lachowicz oraz Moszego z Kobrynia, który przed swoją śmiercią w 1858 roku wyznaczył go na swojego następcę jako cadyka. Część uczniów Moszego zdecydowała się jednak pozostać z jego wnukiem, Noachem Neftalim z Kobrynia. Abraham szybko zyskał status jednej z najważniejszych postaci chasydyzmu na obszarze dzisiejszej Litwy i Białorusi.
Chasydyzm
Był postrzegany jako wybitny znawca Tory oraz człowiek głęboko religijny, przepełniony entuzjazmem religijnym (hebr. hitlahawut). Mówiono o nim, że „modlił się cicho, bez jakiegokolwiek ruchu, a mimo to jego oblicze promieniało tak, iż wszystkich patrzących ogarniał hitlahawut”. W przeciwieństwie do Moszego z Kobrynia, który kładł duży nacisk na praktyczne zastosowanie Prawa w codziennym życiu, Abraham uważał studiowanie Tory za wartość samą w sobie. Podkreślał znaczenie modlitwy, miłości do Boga oraz lęku przed Nim. Nie popierał ostentacyjnego entuzjazmu religijnego, który cechował m.in. chasydów z Karolina.
Abraham nie tylko przyczynił się do rozwoju ideologii chasydyzmu, ale także odegrał kluczową rolę w tworzeniu wspólnoty chasydzkiej w Słonimie, która była pierwszą istotną grupą chasydzką współistniejącą w harmonii z społecznością antychasydzką, czyli dominującymi w mieście misnagdzi (wyznawcami tradycyjnego judaizmu rabinicznego).
Dzieła
Abraham Weinberg jest autorem kilku kabalistycznych dzieł wydanych po jego śmierci, w tym najbardziej znanych: „Chesed le-Awraham” (Józefów 1886) oraz „Jesod ha-awoda” (Warszawa 1892). W tych pracach zawarł swoje nauki etyczne. „Chesed le-Awraham” to zbiór komentarzy do Tory, który według zamysłu autora, był przeznaczony dla wąskiego grona czytelników. Natomiast „Jesod ha-awoda” składa się z listów Abrahama do jego uczniów w Palestynie; napisana prostym językiem, z licznymi parabolami i odniesieniami do życia codziennego, przedstawia fundamentalne treści słonimskiego chasydyzmu i była skierowana do szerokiego grona odbiorców. Po II wojnie światowej była wielokrotnie wznawiana przez ocalałych z Szoa słonimskich chasydów. Dodatkowo, zbiór jego midraszy dotyczących historii Wyjścia, został zredagowany i wydany po jego śmierci pod tytułem „Beer Awraham” (Warszawa 1927).
Dziedzictwo
Abraham był zwolennikiem osiedlania się Żydów w Palestynie. Już za jego życia, jego wnuk Noach osiedlił się w Tyberiadzie, gdzie chasydyzm słonimski zyskał popularność pod koniec XIX wieku. Wielu uczniów Weinberga również zdecydowało się na osiedlenie na Ziemi Izraela, z którymi Abraham utrzymywał kontakt listowny. Po jego śmierci jego następcą został inny wnuk, Samuel, a uczniowie utworzyli w Tyberiadzie i Jerozolimie szkoły religijne, które funkcjonują do dziś. Ośrodki nauczania chasydyzmu słonimskiego działają obecnie w Izraelu oraz USA.
Przypisy
Bibliografia
Allan Nadler: Lakhovits-Kobrin-Slonim Hasidic Dynasty. [w:] YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe [on-line]. (ang.), red. N. Kahn, J. Draskoczy, S. Olidort, P. Wolgin.
Wolf Zeev Rabinowitsch: Slonim Hasidism (ang.). W: tegoż Lithuanian Hasidism, Nowy Jork 1971, s. 188-194.
Rafał Żebrowski: Weinberg Abraham ze Słonimia. [w:] Polski Słownik Judaistyczny [on-line]. [dostęp 2015-01-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-05)]. (pol.), red. Z. Borzymińska, R. Żebrowski.
Слоним, хасидская династия. [w:] ЭЛЕКТРОННАЯ ЕВРЕИСКАЯ ЭНЦИКЛОПЕДИЯ [on-line]. (ros.), red. М. Кипнис, Н. Прат.
Linki zewnętrzne
Słonim na portalu Wirtualny Sztetl
[1]