Abraham Rożniatowski, herbu Sas (urodzony około 1581, zmarły w 1665 roku w Tarnowie) był polskim twórcą widowisk misteryjnych.
Życiorys
Studiował w Akademii Wileńskiej. Pełnił funkcję dworzanina oraz dowódcy chorągwi na dworze Jerzego Mniszcha. W 1605 roku był świadkiem ślubu Maryny Mniszchówny w Krakowie, a następnie towarzyszył jej w podróży do Rosji, pozostając na służbie carowej.
W 1606 roku został wzięty do niewoli na dwa lata i przebywał w w więzieniu w Jarosławiu. Po uwolnieniu w 1609 roku, na prośbę Maryny, udał się w podróż dyplomatyczną do papieża Pawła V. Z tego okresu pochodzi diariusz, który opisuje wydarzenia od końca 1605 roku do stycznia 1609 roku; znany jest pod różnymi tytułami, takimi jak „Diariusz legacji od Dymitra cara moskiewskiego” czy „Gody moskiewskie”, a opublikowany został w 1611 roku. W 1612 roku wydał również „Pobudkę na poparcie wojny moskiewskiej Najjaśniejszemu Królowi, potężnej Rzeczypospolitej i mężnemu rycerstwu polskiemu”.
W 1610 roku przybył do Kalwarii Zebrzydowskiej, gdzie na prośbę Bernardynów napisał scenariusz przeznaczony dla tamtejszego sanktuarium, zatytułowany „Pamiątka krwawej ofiary Pana Zbawiciela naszego Jezusa Chrystusa”, który do dziś jest zachowany. W tym samym roku skomponował także popularną pieśń wielkopostną „Jezu Chryste, Panie miły”.
W 1617 roku opublikowano jego panegiryczny utwór wierszowany „Apollo słowiański na imię i sławę Najjaśniejszego Książęcia Władysława”. Z kolei w 1618 roku napisał „Zwierciadło smutne”, które ukazało się w 1634 roku i przedstawia obraz okrutnej męki oraz śmierci Pana Zbawiciela, złożony na podstawie czterech Ewangelistów.
Wstąpił do krakowskiego klasztoru Bernardynów, gdzie złożył zakonną profesję, wycofując się tym samym z życia publicznego. Około 1621 roku przyjął święcenia kapłańskie.
Abraham Rożniatowski zmarł w pierwszych dniach 1665 roku w klasztorze tarnowskim, mając około 85 lat.
Bibliografia
- Adam Karpiński (red.), Abraham Rożniatowski
- Czesław Hernas: Barok. Wyd. VIII – 2 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2008, s. 214, 463, 715, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13846-2.
- ks. W. Kałamarz CM, ks. A. Ziółkowski CM (red.), Śpiewnik kościelny ks. Siedleckiego, Wydawnictwo: ITKM, s. 190.
Linki zewnętrzne