Abraham Giulchandanian

Abraham Giulchandanian

Abraham Giulchandanian (orm.: Աբրահամ Գյուլխանդանյան; urodzony w 1875 roku w Erywaniu, zmarł 1 stycznia 1946 roku w Paryżu) był ormiańskim pisarzem oraz działaczem na rzecz niepodległości. W latach 1918–1919 pełnił funkcję ministra informacji i poczty, a później ministra spraw wewnętrznych oraz sprawiedliwości w Demokratycznej Republice Armenii. Ponadto był wiceprezydentem kolaboracyjnego Armeńskiego Komitetu Narodowego w czasie II wojny światowej.

Giulchandanian rozpoczął swoją edukację w seminarium duchownym, a następnie studiował prawo. W 1894 roku dołączył do Armeńskiej Federacji Rewolucyjnej (dasznaków), która dążyła do niepodległości Armenii. Aktywnie działał w rejonie Baku, szczególnie w trakcie konfliktu armeńsko-tatarskiego w 1905 roku, co doprowadziło do jego aresztowania przez władze rosyjskie i osadzenia w więzieniu. W 1914 roku, po wybuchu I wojny światowej, współtworzył armeńskie oddziały ochotnicze. W 1918 roku został członkiem parlamentu nowo utworzonej Demokratycznej Republiki Armenii, gdzie pełnił rolę ministra informacji i poczty, a następnie ministra spraw wewnętrznych i sprawiedliwości w kolejnych rządach armeńskich. Był także częścią armeńskiej delegacji rządowej, która 2 grudnia 1920 roku podpisała w Aleksandropolu traktat pokojowy z Turcją.

Po upadku państwa armeńskiego w wyniku działań wojsk bolszewickich, Giulchandanian udał się na emigrację do Rumunii, a później do Francji, gdzie osiedlił się w Paryżu. Po wybuchu II wojny światowej rozpoczął współpracę z Niemcami. Od 15 grudnia 1942 roku pełnił funkcję wiceprezydenta Armeńskiego Komitetu Narodowego w Berlinie. Równocześnie był redaktorem naczelnym pisma Legionu Armeńskiego pt. „Azat Hajastan”. Po zakończeniu wojny został aresztowany przez władze francuskie, ale szybko został uwolniony. Zmarł 1 stycznia 1946 roku w Paryżu. Był autorem wielu książek, w tym dotyczących Kaukazu, konfliktu armeńsko-tatarskiego w 1905 roku oraz armeńskiego ruchu niepodległościowego.

Przypisy