Aboyne
Aboyne (z gaelickiego Abèidh, w języku szkockim Abyne) to miejscowość znajdująca się w północno-wschodniej Szkocji, w hrabstwie Aberdeenshire, na obrzeżach regionu Highlands, położona na lewym brzegu rzeki Dee, około 42 km na zachód od Aberdeen. W miejscowości znajduje się basen pływacki w Aboyne Academy, korty tenisowe dostępne przez cały rok, boisko do gry w bowls oraz najstarsze 18-dołkowe pole golfowe w regionie Royal Deeside. W pobliżu zlokalizowane są również zamek Aboyne oraz jezioro Loch of Aboyne.
W Aboyne funkcjonuje wiele firm, w tym supermarket Co-op, dwa banki, kilka salonów fryzjerskich, rzeźnik, kiosk z prasą, indyjska restauracja oraz urząd pocztowy. Miejscowość miała kiedyś stację kolejową, która została zamknięta w 1966 r.. Obecnie w budynku dawnej stacji działa kilka sklepów, a w nieużywanym tunelu kolejowym, który przebiega pod miejscowością, mieści się klub strzelecki.
Historia
Początki Aboyne związane są z odbudową zachodniego skrzydła zamku Aboyne w 1671 r.. Położenie zamku miało strategiczne znaczenie, gdyż znajdowało się na szlakach prowadzących z Grampianów na południe. W dniu 3 września 1715 r. w Aboyne odbyło się wielkie polowanie, znane jako tinchal, zorganizowane przez Johna Erskina, szóstego Earla of Mar. Było to pretekstem do spotkania jakobickiej szlachty oraz lairdów w celu omówienia planowanego powstania jakobitów, które rozpoczęło się trzy dni później w Braemar.
Klimat
W Aboyne panuje klimat umiarkowany, typowy dla całego obszaru Wielkiej Brytanii. Z uwagi na wyższe położenie w Szkocji, występują tutaj bardzo niskie temperatury oraz znaczne opady śniegu. Czasami zdarza się, że temperatury, zwłaszcza w miesiącach zimowych, osiągają wyjątkowe wartości dla tej szerokości geograficznej, co jest efektem występowania fenów. Aboyne posiada rekordy temperatur w styczniu i marcu w Szkocji: 18,3 °C – 26 stycznia 2003 oraz 23,6 °C – 27 marca 2012. Styczniowy rekord jest również najwyższą temperaturą styczniową w Wielkiej Brytanii, która została wyrównana tego samego dnia w Inchmarlo, Kincardineshire oraz Aber w hrabstwie Gwynedd.
Turystyka i kultura
Latem, w okresie nasilenia ruchu turystycznego, znacznie wzrasta liczba odwiedzających oraz pojazdów. W sierpniu odbywają się w Aboyne zawody Highland Games. Miejscowość jest szczególna, ponieważ posiada nawsię, na którym organizowane są te zawody. Zostało ono zaplanowane przez pierwszych margrabiów Huntly, którzy mieli swoją siedzibę w zamku Aboyne, na wzór angielskiej wsi z nawsiem w centrum. Na terenie nawsia znajdują się boiska do rugby, piłki nożnej oraz plac zabaw dla dzieci.
Latem w pobliskim zamku Balmoral mieszka rodzina królewska.
W Aboyne można uprawiać golf, turystykę pieszą, kolarstwo oraz szybownictwo z pobliskiego lotniska, które znajduje się tuż za wsią. Miejscowość stała się popularna wśród szybowników z Wielkiej Brytanii oraz innych krajów Europy, dzięki korzystnym warunkom do latania, jakie stwarzają fale górskie. Tutejsze lotnisko dysponuje dwoma równoległymi pasami startowymi wykonanymi z asfaltobetonu, biegnącymi w kierunku wschód-zachód.
Przełęcz za pobliskim Ballater jest popularnym terenem do wspinaczki. Położona kilka kilometrów na zachód wioska Dinnet jest pierwszą miejscowością w obrębie Parku Narodowego Cairngorms. Turyści piesi oraz rowerowi mogą dotrzeć na szczyt Mount Keen poprzez las Glen Tanar.
W Aboyne funkcjonują dwie szkoły: średnia Aboyne Academy oraz podstawowa. W średniej szkole uczy się około 650 uczniów, z czego około 1/3 pochodzi z Aboyne, a pozostałe 2/3 z okolicznych miejscowości. Szkoła dysponuje pełnowymiarowym basenem, a zajęcia z wychowania fizycznego odbywają się w pobliskim Deeside Community Centre.