Album Above stanowi debiut studyjny supergrupy Mad Season, który zadebiutował 14 marca 1995 roku dzięki wytwórni Columbia. Już trzy miesiące po premierze płyta zdobyła status złotej płyty, przyznany przez Recording Industry Association of America, za sprzedaż przekraczającą 500 tysięcy kopii. Produkcją albumu zajął się Brett Eliason, współpracując blisko z członkami zespołu. Na płycie znalazło się 10 utworów, które są dziełem wszystkich muzyków z grupy, a teksty napisał Layne Staley. Nagrań dokonano w studiu Bad Animals w Seattle pod koniec 1994 roku.
Album był promowany przez trzy single, z których pierwszy, „River of Deceit”, odniósł sukces w lokalnych stacjach radiowych. W chwili wydania, album zadebiutował na 24. miejscu listy Billboard 200. Cechą wyróżniającą album są złożone aranżacje utworów, które łączą w sobie elementy rocka alternatywnego, blues rocka, hard rocka, a także niewielkie wpływy jazzu i tradycyjnego bluesa. Teksty, napisane przez Staleya, głównie koncentrują się na relacjach międzyludzkich, a także poruszają tematy samotności, odrzucenia oraz depresji.
Kontekst, nagrywanie
W 1994 roku gitarzysta zespołu Pearl Jam, Mike McCready, udał się do Minneapolis na odwyk. Tam spotkał basistę Johna Bakera Saundersa, który grał w zespole The Lamont Cranston Band. Po powrocie do Seattle, obaj muzycy zaprosili do współpracy perkusistę Screaming Trees, Barretta Martina, a następnie zaczęli wspólne próby. McCready zaprosił do zespołu wokalistę Alice in Chains, Layne’a Staleya, który niedawno zakończył leczenie uzależnienia od heroiny. Po skompletowaniu składu, muzycy regularnie się spotykali. Podczas prób powstały utwory takie jak „Wake Up” oraz „River of Deceit”. Zaledwie po trzech próbach, McCready zorganizował w październiku 1994 roku niespodziewany koncert w Crocodile Cafe, który okazał się ogromnym sukcesem, co zaowocowało dodatkowymi dwoma koncertami w tym samym miejscu. W trakcie występów powstał nowy utwór, „Artificial Red”. Na początku grupa nosiła nazwę Gacy Bunch, inspirowaną amerykańskim seryjnym mordercą Johnem Wayne Gacy oraz kultowym serialem z lat 70. The Brady Bunch.
Pod koniec 1994 roku zespół wszedł do studia Bad Animals, aby nagrać materiał na debiutancki album. Sesja nagraniowa trwała 10 dni. W nagraniach uczestniczył również wokalista Screaming Trees, Mark Lanegan, który gościnnie zaśpiewał w dwóch utworach, wspierając Staleya, oraz Eric Walton, który zagrał na saksofonie. W pracach brał udział inżynier dźwięku Brett Eliason, znany ze współpracy z Pearl Jam, zaproszony przez McCready’ego. Mastering albumu wykonał Howie Weinberg w Masterdisk Studio w Nowym Jorku. Muzyka do utworów „Wake Up” i „River of Deceit” powstała w czasie pierwszych prób zespołu. Utwór „Artificial Red” zrodził się podczas prób w październiku 1994 roku. Kompozycje „Lifeless Dead” oraz „I Don’t Know Anything” miały swoją premierę 8 stycznia poprzez satelitarne łącze nadrzędne. W jednym z wywiadów McCready mówił o czasie przygotowań oraz nagrań:
McCready odniósł się również do procesu pisania tekstów przez Staleya:
Kompozycje oraz teksty
McCready w jednym z wywiadów opisał proces tworzenia muzyki:
Recenzent serwisu AllMusic, Stephen Thomas Erlewine, oceniając album, stwierdził: „Album brzmi jak połączenie Alice in Chains i Pearl Jam z początku lat 90., z odrobiną psychodelii lat 70.”. Zwrócił uwagę, że piosenki mają surowe brzmienie oraz są ponure, co sprawia, że momentami przypominają dźwięki Temple of the Dog.
Wokalista Mark Lanegan z Screaming Trees gościnnie wystąpił w dwóch utworach – „I’m Above” oraz „Long Gone Day”. Utwór „I Don’t Know Anything” zawiera charakterystyczny rytm połączony z efektem overdrive, który wydobywa flażolet. Kolejny singiel, „Long Gone Day”, łączy elementy jazzu, rocka progresywnego, rocka klasycznego oraz bluesa. W tym utworze, obok Lanegana, gościnnie wystąpił Skerik z Nalgas Sin Carne, grając na saksofonie.
W warstwie lirycznej, stworzonej przez Staleya, głównym tematem są relacje międzyludzkie. Utwory takie jak „Artificial Red” i „Lifeless Dead” odnoszą się do skomplikowanych relacji z życiową partnerką wokalisty, Demri Larą Parrott. Poruszają kwestię zdradzonej obietnicy między ludźmi w związku. „Lifeless Dead” opowiada o mężczyźnie u schyłku życia, umierającym w skrajnej nędzy, zaniedbanym i porzuconym. Tekst do singla „River of Deceit” inspirowany jest książką Gibrana The Prophet. Staley w swoich tekstach stara się ukazać istotne kwestie życia codziennego.
Perkusista Barrett Martin wspomniał:
Wydanie, odbiór albumu, promocja
Premiera albumu Above miała miejsce 14 marca 1995 roku za sprawą wytwórni Columbia. W chwili wydania zadebiutował na 24. miejscu w zestawieniu Billboard 200. 14 czerwca tego samego roku, album uzyskał w USA certyfikację złotej płyty, przyznaną przez Recording Industry Association of America.
Brytyjski magazyn Melody Maker określił album jako „połączenie country z Black Sabbath” oraz „twór stworzony przez znanych muzyków, którzy pragnęli odrobiny wyciszenia”. Stephen Thomas Erlewine z AllMusic ocenił płytę na 3 gwiazdki (na 5 możliwych), podkreślając, że „album nie ma wyraźnego kierunku muzycznego, ale zawiera momenty błysku w wykonaniu Staleya i McCready’ego, którzy razem tworzą niezwykłe partie”. Barbara Davies z Rolling Stone przyznała płycie 2.5 gwiazdki, stwierdzając, że Mad Season podjęło ryzyko, próbując stworzyć coś nowego, ale zarazem skrytykowała album za brak spójności, co sprawia, że wydaje się to być zbiór odrębnych części. Chuck Eddy z amerykańskiego magazynu Entertainment Weekly zauważył, że „solówki saksofonu oraz niektóre partie gitary wnoszą świeżość, ale reszta nie prezentuje nic nowego”. Dodał, że „to duży problem, gdy jeden z najbardziej optymistycznych utworów na płycie nosi tytuł „Lifeless Dead”.”
Album był promowany trzema singlami – „River of Deceit”, „I Don’t Know Anything” oraz „Long Gone Day”. Do pierwszego utworu powstał teledysk, a do pozostałych wykorzystano nagrania z koncertu z albumu Live at The More. „River of Deceit” stał się największym sukcesem zespołu, zdobywając popularność w lokalnych rozgłośniach oraz wysokie miejsca na listach Mainstream Rock Tracks oraz Modern Rock Tracks (odpowiednio 2. i 9.). Drugi singiel, „I Don’t Know Anything”, również zajął wysoką 20. pozycję na liście Mainstream. „River of Deceit” do dziś pozostaje najbardziej rozpoznawalnym utworem zespołu.
W trakcie swojej działalności zespół zagrał zaledwie osiem koncertów. Pierwszy miał miejsce 12 października 1994 roku w Crocodile Cafe, a ostatni 29 kwietnia 1995 roku w Moore Theatre w Seattle. Na swoich występach, oprócz własnych utworów, zespół wykonywał również covery – „Voodoo Child (Slight Return)” Jimi Hendrixa, „Jesusathon”, czy „I Don’t Wanna Be a Soldier” Johna Lennona. Ten ostatni utwór zespół nagrał w wersji studyjnej i w 1995 roku umieścił go na składance Working Class Hero: A Tribute to John Lennon.
Koncert, który zespół zagrał 29 kwietnia 1995 w Moore Theatre, został zarejestrowany i 29 sierpnia ukazał się jako album koncertowy Live at The Moore na VHS.
Lista utworów
Twórcy
Opracowano na podstawie materiału źródłowego:
Mad Season
Layne Staley – śpiew, gitara rytmiczna (utwór 7)
Mike McCready – gitara prowadząca, gitara akustyczna
John Baker Saunders – gitara basowa
Barrett Martin – perkusja, kontrabas, wiolonczela, marimba, wibrafon
Muzycy sesyjni
Mark Lanegan – śpiew, wokal wspierający (utwory 4,8)
Eric Walton „Skerik” (Nalgas Sin Carne) – saksofon (utwór 8)
Produkcja
Nagrywany: koniec 1994 w Bad Animals Studio w Seattle, Waszyngton
Producent muzyczny: Brett Eliason, Mad Season
Miksowanie: Brett Eliason
Inżynier dźwięku: Brett Eliason, Sony Felho
Asystent inżyniera dźwięku: Sam Hofstedt
Mastering: Howie Weinberg w Masterdisk Studio w Nowym Jorku
Projekt okładki, ilustracje, dyrektor artystyczny: Mad Season
Projekt przedniej okładki, rysunek: Layne Staley
Zdjęcia: Lance Mercer
Design: Gabrielle Raumberger
Aranżacja: Mike McCready, John Baker Saunders, Barrett Martin, Mark Lanegan
Teksty utworów: Layne Staley
Notowania
Album
Single
Reedycja
W październiku 2012 roku, perkusista Barrett Martin zapowiedział, że 12 marca 2013 roku na rynku ukaże się specjalny box, w skład którego wejdą zremasterowana wersja albumu Above, wydanie koncertowe Live at The Moore w wersji DVD z poprawioną jakością obrazu oraz nieopublikowany materiał z lat 90.:
7 stycznia 2013 roku, strona Blabbermouth.net poinformowała, że wytwórnia Legacy Recordings wyda specjalny box set, który będzie zawierał 2 płyty CD oraz jedną DVD. Znajdą się tam zremasterowana wersja Above oraz szereg dodatków w postaci niepublikowanych wcześniej nagrań, przygotowanych na drugi album studyjny, który ostatecznie się nie ukazał. Utwory te są autorstwa Marka Lanegana. Ponadto, box set będzie zawierał zapis koncertu Live at The Moore w wersji CD oraz DVD, z dodatkowym nagraniem koncertu, który zespół zagrał w sylwestrową noc w klubie RKCNDY w Seattle.
Przypisy
Linki zewnętrzne
Okładka
Album Above w bazie Allmusic (ang.)