Abolhasan Saba
Abolhasan Saba (pers. ابوالحسن صبا, ur. 1902 w Teheranie, zm. 19 grudnia 1957) był irańskim muzykiem i kompozytorem, uznawanym za wirtuoza gry na setarze oraz mistrza radifu.
Życiorys
Abolhasan Saba przyszedł na świat w 1902 roku jako syn Abolghasema Kamal-os-Saltanego, lekarza oraz amatora muzyki i poezji, pochodzącego z rodziny, z której wywodziło się wielu nadwornych lekarzy. W jego rodzinnym domu często gościło wielu artystów, muzyków i poetów. Nauki gry na setarze pobierał od ojca, a dama do towarzystwa jego matki nauczyła go gry na tombaku. W wieku 10 lat Saba został uczniem wirtuoza setaru, Mirzy Abdollaha, przyjaciela swojego ojca. Po śmierci ojca w 1915 roku kontynuował naukę pod okiem Darwisza Chana, który również uczył go gry na tarze. Równocześnie Saba rozpoczął naukę gry na santurze u Alego Akbarszahiego. Ponadto kształcił się w grze na tradycyjnym irańskim instrumencie smyczkowym, zwanym kamancze, pod okiem Hosejna Esma’ilzadego, a także u Hosejna Hangafarina w zakresie gry na skrzypcach.
Teorię muzyki oraz grę na skrzypcach studiował w szkole Ali-Naghiego Waziriego. Szybko przeszedł od roli ucznia do asystenta Waziriego, który zachęcał go do nauczania. W latach 1929–1931 Saba prowadził filię szkoły Waziriego w Raszcie, podróżując po wsiach w Gilanie i Mazandaranie, gdzie badał tradycyjną muzykę perską oraz zbierał ludowe pieśni. W tym czasie stworzył wiele kompozycji, w tym m.in. Zard-e Mellidże, Dejlaman i Bezendan.
W 1931 roku Saba zaczął pracować jako nauczyciel prywatny, co pozwoliło mu uniezależnić się od Waziriego. Od 1941 roku, aż do swojej śmierci, był nauczycielem w Konserwatorium Muzycznym. Szacuje się, że nauczał około 3000 uczniów, wśród których byli m.in. Hosejn Tehrani, Ali Tadżwidi, Mahdi Chaledi, Homajun Chorram, Habibollah Badiji, Mahmud Zulfonun oraz Abbas Szapuri. Saba zmarł z powodu niewydolności serca w 1957 roku.
Saba wypracował swój unikalny styl gry na skrzypcach, łącząc klasyczne techniki zachodnie z tradycyjnymi metodami gry na kamancze, co pozwalało mu uzyskiwać dramatyczne efekty. Stosował krótkie pociągnięcia smyczkiem oraz legato w dłuższych pasażach, często wprowadzając ozdobniki zaczerpnięte z tradycji perskiej. Choć nie komponował wiele, jego utwory na skrzypce w stylu czaharmeżrab zasługują na szczególną uwagę. Saba napisał także cztery podręczniki do gry na santurze oraz trzy dotyczące gry na skrzypcach. Dodatkowo, amatorsko zajmował się lutnictwem, budując setary i santury. Prowadził również orkiestrę przy Ministerstwie Kultury i Sztuki, która później zyskała jego imię.
Linki zewnętrzne
Aydin Bahramlou: Ostad Abolhasan Saba. [w:] Setar.info [on-line]. 2008-12-05. [dostęp 2014-10-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-01)]. (ang.).