Ablavius – Postać Historyczna
Ablavius to postać historyczna, którą można określić jako historyka lub etnografa (geografa), autor historii Gotów, z której fragmenty przetrwały dzięki Jordanesowi. Jest uznawany za osobę współczesną Kasjodorowi (VI wiek), nieco starszą (przełom V i VI wieku), żyjącą najpóźniej do III wieku. Możliwe, że jest to ta sama osoba, która w 331 roku pełniła funkcję konsula, lub sofista Ablabios z Galacji (przełom IV i V wieku). Jednak nie mógł tworzyć później niż w 551 roku.
Nie zachowane dzieło Ablaviusa uważa się za główne źródło dla Kasjodora, które ten wykorzystał w swojej pracy, bądź też za materiał, który był mu znany, ale bezpośrednio wykorzystany przez Jordanesa. W utworze Ablaviusa dostrzega się historię spisaną na podstawie ustnych gockich przekazów pieśniarskich, historię Wizygotów sięgającą co najmniej czasów Hermanaryka (około 375 roku), a także dzieło etnograficzne lub geograficzne. Fragmenty przekazane przez Jordanesa odnoszą się do obszarów nad Morzem Czarnym i okresu sprzed podziału Gotów na Wizygotów i Ostrogotów. To od Ablaviusa autor Getiki czerpał opowieść o królu Filimerze oraz, prawdopodobnie, fragment opisujący migrację Gotów ze Skandynawii w kierunku Morza Czarnego. Utwór Ablaviusa mógł być również nasycony motywami biblijnymi i antycznymi. Jego przekaz stoi w opozycji do tradycji Kasjodorowej, gdyż Ablavius umiejscawia moment podziału Gotów na czas osiedlenia się Ostrogotów nad Morzem Czarnym, a nie dopiero na schyłek IV wieku, co podważa prawa Amalów do rządów nad Wizygotami.
Przypisy
Bibliografia
- Gillett A., Jordanes and Ablabius, [w:] Studies in Latin Literature and Roman History, t. 10, ed. C. Deroux, Brussels 2000 (Collection Latomus 254), s. 479–500.
- Hachmann R., Die Goten und Skandinavien, Berlin 1970.
- Janiszewski P., Ablabios „descriptor Gothorum gentis egregius” i studia nad fragmentami zaginionych dzieł historyków antycznych, [w:] Chrześcijaństwo u schyłku starożytności. Studia Źródłoznawcze, t. 6, red. P. Janiszewski, E. Wipszycka, R. Wiśniewski, Warszawa 2007, s. 9–31.
- Kasperski R., Amalowie a Wizygoci. Kasjodor i Ablavius – dwie relacje o władzy amalskich królów na Gotami, „Studia Źródłoznawcze”, t. 47 (2009), s. 1-16.
- Krautschick S., Cassiodor und die Politik seiner Zeit, Bonn 1983.
- Mommsen Th., Prooemium, [w:] Iordanis, De origine actibusque Getarum, ed. T. Mommsen, Berlin 1882 (Monumenta Germaniae Historica. Auctores Antiquissimi, t. 5, 1), s. I-LXXIII.
- Nordgren I., The Well Spring of the Goths. About the Gothic peoples in the Nordic Countries and on the continent, New York 2004.