Kidane Kale
Kidane Kale (dosł. „Początek, Słowo”), bardziej znany jako Abije (ur. ? – zm. około 1745), był władcą Szeua w latach 1718–1744 lub 1745. Pełnił funkcję meridazmacza i stanowił istotną postać wśród amharskich możnowładców osiemnastej wieku w Etiopii. Był synem Sebestianosa, swojego poprzednika na tronie. Jego żoną była ueizero Tagunestija, córka zarządcy Mamameder. Nie ma jednoznacznych danych na temat długości jego rządów; według Mordechaia Abira trwały one dwadzieścia pięć lat, natomiast angielski podróżnik William Cornwallis Harris podaje piętnaście lat.
Życiorys
Początek rządów
Abije objął tron Szeua po śmierci ojca, początkowo ustalając swoją stolicę w Har Amba. Donald Levine twierdzi, że Sebestianos zmarł w wyniku niezwykłego wypadku. Abije odbudowywał niektóre kościoły, które zostały zniszczone podczas muzułmańskiej inwazji imama Grania w XVI wieku. Jednym z kościołów, które odnawiał, był ten w Dokakit, poświęcony świętemu Michałowi. Aby przeprowadzić część ceremonii związanej z nowo odbudowaną świątynią, potrzebny był tabot z kościoła w Ajne, gdzie mieszkał jego ojciec. Abije potajemnie usunął tabot z Ajne i przeniósł go do Dokakit, co Sebestianos uznał za bunt i postanowił ukarać swojego syna. W wyniku starcia, jeden z sług Abije przypadkowo zabił Sebestianosa.
Konflikt z cesarzem
Sebestianos odmówił złożenia hołdu cesarzowi Etiopii, co zmusiło Abije do stawienia czoła armii cesarza Jozuego II Kuareńczyka zaraz po objęciu władzy. Choć Abije przetrwał atak, różne źródła różnią się w szczegółach dotyczących tej cesarskiej wyprawy. Mordechai Abir podaje, że pośrednicy obu stron uzgodnili, iż w zamian za daninę Abije otrzyma oficjalnie tytuł meridazmacza. Harold Marcus uważa, że Jozue II koncentrował się głównie na konfliktach z plemieniem Uello Oromo, znajdującym się bliżej jego władzy w stolicy Gonder. Donald Levine zasugerował, że Abije spotkał się z Kuareńczykiem i pokonał go w bezpośredniej walce.
Późniejsze lata
Abije kontynuował militarną konsolidację chrześcijańskich księstw wokół Szeua oraz prowadził walki z Oromami, którzy najeżdżali Etiopię od XVI wieku. Z relacji niemieckiego misjonarza Johanna Ludwiga Krapfa wynika, że Abije pokonał władcę miasta Menz, znanego jako Gole, a następnie przyłączył ten region do Szeua. Abije zmarł w trakcie walk z Karaju Oromo, na południe od Jifat i został pochowany w swojej stolicy, Dokakit. Jego następcą został syn, znany jako Amhajes Sprawiedliwy.
Zobacz też
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Andrzej Bartnicki, Joanna Mantel-Niećko, Historia Etiopii, Wrocław, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydaw., 1987.
Harold G. Marcus, The Life and Times of Menelik II: Ethiopia 1844-1913, Lawrenceville: Red Sea Press, 1995, ISBN 1-56902-010-8.
Mordechai Abir, Ethiopia: The Era of the Princes; The Challenge of Islam and the Re-unification of the Christian Empire (1769-1855), London: Longmans, 1968.