Abelizauroidy (Abelisauroidea)
Abelizauroidy to nadrodzina teropodów, która należy do grupy ceratozaurów (Ceratosauria). Zdefiniowana jest jako najwęższy klad obejmujący gatunki Carnotaurus sastrei oraz Noasaurus leali, lub jako klad, który zawiera Carnotaurus sastrei oraz wszystkie teropody, które są bliżej z nim spokrewnione niż z Ceratosaurus nasicornis.
Abelizauroidy zaczęły się pojawiać w okresie jurajskim i przetrwały do końca okresu kredowego. Najstarszym znanym przedstawicielem tej grupy jest bazalny przedstawiciel rodziny Abelisauridae, Eoabelisaurus mefi, którego skamieniałości odkryto w argentyńskiej prowincji Chubut w osadach datowanych na aalenu lub bajosu. Z Tendaguru w Tanzanii znane są również dwie kości piszczelowe (jedna z późnej jury, z kimerydu, a druga z przełomu jury i kredy, z tytonu lub berriasu), które pierwotnie zidentyfikowano jako należące do celurozaurów; późniejsze analizy wykazały jednak, że te kości należały do małych lub średniej wielkości abelizauroidów. Z Tendaguru odkryto także dwie kości piszczelowe oraz kość udową, które mogą pochodzić od przedstawiciela Abelisauridae, żyjącego w późnej jurze. Ezcurra i Agnolín (2012) uznali, że koniec dalszy lewej kości piszczelowej oznaczonej MB. R.2351, odkrytej w środkowojurajskich (baton) osadach angielskiej formacji Taunton Limestone, może należeć do przedstawiciela Abelisauroidea w sensie Tykoski i Rowe (2004). Jeśli przyszłe badania potwierdzą tę filogenezy, oznaczałoby to, że już w środkowej jurze abelizauroidy zasiedlały zarówno Gondwanę, jak i zachodnią Laurazję. Pol i Rauhut (2012) jednak zauważyli, że cechy budowy, które mogłyby wskazywać na przynależność tej kości do Abelisauroidea, występują również u celurozaurów, co uniemożliwia potwierdzenie przynależności MB. R.2351 do Abelisauroidea.
Niektórzy naukowcy sądzą, że jurajskie ceratozaury z rodzajów Elaphrosaurus, Spinostropheus, Ozraptor i Berberosaurus są bliżej spokrewnione z rodziną Abelisauridae niż z ceratozaurem, a więc zgodnie z niektórymi definicjami można je uznać za abelizauroidy. Analiza kladystyczna przeprowadzona przez Carrano i Sampsona (2008) sugeruje, że Elaphrosaurus, Spinostropheus i Berberosaurus były bardziej bazalnymi ceratozaurami niż Ceratosaurus, a tym samym nie mogły należeć do Abelisauroidea; dodatkowo, autorzy stwierdzili, że nie można określić pozycji filogenezy rodzaju Ozraptor. Z drugiej strony, analiza kladystyczna Ezcurry i współpracowników (2010) wskazuje, że rodzaje Elaphrosaurus, Austrocheirus i Limusaurus są bliżej spokrewnione z Abelisauridae niż z ceratozaurem (i tym samym należały do Abelisauroidea w sensie Tykoski i Rowe, 2004); nie można jednak stwierdzić, czy są również częścią Abelisauroidea w sensie Wilson et al. (2003), ponieważ na drzewie filogenezy te trzy rodzaje znajdują się w nierozwikłanej politomii z rodzajami Noasaurus, Masiakasaurus i Ligabueino oraz z kladem obejmującym pozostałe abelizauroidy. Analiza Pola i Rauhuta (2012) sugeruje, że Berberosaurus, Elaphrosaurus, Limusaurus i Spinostropheus były dalej spokrewnione z Abelisauroidea niż ceratozaur. Abelizauroidy występowały na półkuli południowej, z wyjątkiem taraskozaura, który zamieszkiwał tereny współczesnej południowej Europy.
Taksonomia
Nadrodzina Abelisauroidea
- ?Austrocheirus
- ?berberozaur
- ?elafrozaur
- genuzaur
- ?Limusaurus
- ?Ozraptor
- ?spinostrof
- taraskozaur
- Rodzina Noasauridae
- bahariazaur
- ?deltadrom
- ?lewizuch
- ligabino
- masjakazaur
- noazaur
- welocizaur
- Rodzina Abelisauridae
- abelizaur
- Eoabelisaurus
- indozaur
- indozuch
- ksenotarsozaur
- Rugops
- Podrodzina Carnotaurinae
- ekryksinatozaur
- ilokelezja
- majungazaur
- rajazaur
- skorpiowenator
- Plemię Carnotaurini
- aukazaur
- karnotaur