Abel Kapota
Abel Kapota, znany również jako Kain, urodził się jako Anatol Krajewicz 4 kwietnia 1881 roku w Glinojecku, a zmarł 11 kwietnia 1940 roku w ZSRR. Był działaczem komunistycznym, pełniącym w latach 1916-1918 funkcję członka Zarządu Głównego (ZG) SDKPiL, a w latach 1918-1920 sekretarza Warszawskiego Komitetu Okręgowego (KO) KPRP. W okresie 1920-1921 był sekretarzem Wydziału Więziennego KC KPRP.
Eduakcja i działalność polityczna
Po ukończeniu szkoły średniej studiował nauki przyrodnicze na uniwersytecie w Liège. Od 1904 roku był związany z SDKPiL, gdzie działał jako organizator i propagandysta, a także był członkiem zarządu dzielnicowego SDKPiL oraz nielegalnego związku zawodowego pracowników sektora handlowego. W okresie od grudnia 1905 do maja 1906 roku był więziony za swoją działalność rewolucyjną. W latach 1907-1911 zasiadał w zarządzie sekcji SDKPiL w Liège. Od stycznia 1909 roku był członkiem Biura Sekcji Zagranicznych SDKPiL, a od grudnia 1911 roku również członkiem łódzkiej organizacji SDKPiL.
Latem 1913 roku zorganizował protesty robotników domagających się uchwalenia ustaw dotyczących ubezpieczeń. Ponownie został uwięziony od maja do lipca 1914 roku, a po zwolnieniu dołączył do Komitetu Łódzkiego (KŁ) SDKPiL. Był także członkiem Zarządu Biura Pośrednictwa Pracy Centralnego Komitetu Obywatelskiego w Łodzi. Przewodniczył Robotniczemu Stowarzyszeniu Spożywczemu „Robotnik”. W grudniu 1916 roku współorganizował strajk piekarzy, a w marcu 1917 roku strajk tramwajarzy. W listopadzie 1916 roku został członkiem ZG SDKPiL, a w 1917 roku kandydował do Rady Miejskiej Łodzi z listy Robotniczego Socjaldemokratycznego Komitetu Wyborczego.
Dalsza kariera i aresztowania
Od marca 1918 roku działał w Warszawie, gdzie w grudniu tego samego roku, razem z Franciszkiem Fiedlerem i Leonem Fersztem, uczestniczył w konferencji SDKPiL z PPS-Lewicą dotyczącej zjednoczenia (10/11 grudnia 1918) oraz w I Zjeździe KPRP (16 grudnia 1918). Pełnił funkcję sekretarza KO KPRP w Warszawie w latach 1918-1920. W okresie od listopada 1918 do stycznia 1919 roku był członkiem Warszawskiej Rady Delegatów Robotniczych (RDR). W latach 1919 i 1920 był aresztowany, jednak zawsze udawało mu się uciec.
Od grudnia 1920 do lipca 1921 roku działał w Centralnym Wydziale Spółdzielczym KPRP, a następnie pełnił rolę sekretarza Wydziału Więziennego KPRP, który zajmował się pomocą dla więźniów politycznych. Był jednym z organizatorów ucieczek komunistów z obozu w Dąbiu pod Krakowem. W sierpniu 1921 roku został aresztowany i skazany na 8 lat więzienia; po apelacji wyrok ten został skrócony do 3 lat. W czasie pobytu w więzieniu na Pawiaku i Mokotowie pełnił funkcję starosty komuny oraz bibliotekarza.
W styczniu 1926 roku wyjechał do Moskwy, gdzie wstąpił do WKP(b). Zasiadał m.in. na stanowisku przewodniczącego zarządu Polskiego Towarzystwa Kulturalno-Oświatowego oraz jako zastępca naczelnika Zarządu Statystyki Gospodarki Narodowej Rosyjskiej Federacyjnej SRR. 26 września 1937 roku został aresztowany, a 3 listopada skazany na oboz pracy, gdzie zmarł.
Bibliografia
Polski Słownik Biograficzny t. XII, Wrocław-Warszawa-Kraków 1966-1967.