Abdyl Frashëri

Abdyl Frashëri, znany również jako Fraşereli Abdül Bey, urodził się 29 sierpnia 1839 roku we wsi Frashër, w rejonie Gjirokastra, a zmarł 23 października 1892 roku w Stambule. Był albańskim dziennikarzem, urzędnikiem oraz działaczem narodowym.

Życiorys

Był najstarszym synem Halida Frashëriego oraz Emine Mirahori, a także starszym bratem Naima i Samiego. Po śmierci rodziców w 1865 roku, przeniósł się z braćmi do Janiny, gdzie uczęszczał do greckojęzycznej szkoły Zosimaia. Po ukończeniu edukacji zajął się handlem. W 1877 roku rozpoczął pracę w administracji osmańskiej, obejmując stanowisko szefa urzędu celnego w Janinie. W tym samym roku został wybrany deputowanym z Janiny do parlamentu osmańskiego, biorąc udział w dziesięciu posiedzeniach parlamentu, które odbyły się w dniach 14-30 stycznia 1878 roku.

W grudniu 1877 roku był jednym z założycieli Komitetu Centralnego Obrony Praw Ludu Albańskiego (Komitet Qendror për mbrojtjen e të drejtave të kombësise shqiptare). Organizacja ta działała w Stambule i domagała się autonomii dla Albańczyków w Imperium Osmańskim. Po podpisaniu traktatu w San Stefano, który decydował o podziale albańskich ziem pomiędzy państwa bałkańskie, Abdyl Frashëri opublikował szereg artykułów w prasie greckiej i tureckiej, poruszających kwestie dotyczące problemów Albańczyków.

Był także jednym z twórców Ligi Prizreńskiej oraz liderem grupy toskijskiej w tym ruchu. Jego przemówienie jako delegata Albańczyków ze Stambułu otworzyło obrady albańskich delegatów, które odbyły się 10 czerwca 1878 roku w meczecie Bajrak w Prizrenie. W 1879 roku, jako przedstawiciel Ligi, Frashëri podróżował do Berlina, Paryża, Wiednia i Rzymu, promując ideę albańskiej autonomii. W grudniu 1880 roku, z jego inicjatywy, w Prizrenie powołano Rząd Tymczasowy (Kuverne e përdorme). Po upadku Ligi w 1881 roku próbował ucieczki do Europy Zachodniej, jednak został zatrzymany przez turecki patrol w okolicach Elbasanu i postawiony przed sądem specjalnym. Skazany na dożywocie, odbywał karę najpierw w twierdzy w Prizrenie, a następnie w Balıkesirze. W 1885 roku, z powodu złego stanu zdrowia, został zwolniony z więzienia. Ostatnie lata życia spędził w Stambule, gdzie był aktywny w radzie miasta. W 1890 roku wysłał list do premiera Włoch, Francesco Crispiego, w którym apelował o utworzenie autonomicznej Albanii, na czele której miał stanąć książę albańskiego pochodzenia.

Abdyl Frashëri zmarł w 1892 roku. W 1978 roku, w setną rocznicę powstania Ligi Prizreńskiej, jego szczątki przeniesiono do Tirany i pochowano w parku nad Jeziorem Tirańskim. Otrzymał tytuł Heroi i Popullit (Bohater Ludu). Jego imię noszą ulice w Tiranie, Durrësie, Pogradecu i Peshkopii.