Abdulhak II
Abdulhak II (arab. أبو محمد عبد الحق بن عثمان = Abū Muḥammad ʿAbd al-Ḥaqq ibn ʿUṯmān; ur. 1420, zm. 1465 w Fezie) był sułtanem Maroka należącym do dynastii Marynidów, a jego ojcem był sułtan Usman III.
Na tron sułtański Abdulhak II wstąpił w wieku zaledwie jednego roku, kiedy to wattasydzcy wezyrowie postanowili go wynieść na tę pozycję po zamordowaniu jego ojca w 1421 roku. Przez następne lata był świadkiem nieustannych walk o władzę, które toczyły się między przedstawicielami rodu Wattasydów.
W 1459 roku sułtan podjął próbę osłabienia potęgi Wattasydów, decydując się na wymordowanie całego ich klanu. Z tej masakry ocalało jedynie dwóch braci, synowie wielkiego wezyra Jahji, w tym Muhammad asz-Szajch al-Mahdi. W kolejnych latach Abdulhak II starał się ograniczyć wpływy marabutów oraz bractw islamskich, wzmacniając pozycję szarifów, szczególnie potomków dynastii Idrysydów. W 1437 roku w Fezie odkryto grób sułtana Idrisa II, który szybko zyskał status jednego z głównych celów pielgrzymek.
Kiedy Abdulhak podjął decyzję o zniesieniu przywilejów podatkowych dla marabutów i bractw islamskich z powodu problemów finansowych, spotkał się z silnym oporem ze strony przeciwników, którzy uznali go za „bezbożnego” władcę. W 1465 roku, podczas prowadzenia wojny przeciwko Portugalczykom w Ceucie, w Fezie doszło do zamachu stanu, w wyniku którego Idrysyda Muhammad ibn al-Imrami al-Dżudi ogłosił się imamem. Abdulhak zginął podczas tłumienia tego powstania.
Po jego śmierci nastał kilkaletni okres bezkrólewia oraz walk o władzę, który jednak nie doprowadził do przywrócenia dynastii Idrysydów. W 1472 roku tron zdołał zdobyć Muhammad asz-Szajch al-Mahdi, jeden z dwóch ocalałych potomków Wattasydów.
Bibliografia
Ulrich Haarmann: Geschichte der Arabischen Welt. Herausgegeben von Heinz Halm. 4. überarbeitete und erweiterte Auflage. C.H. Beck, München 2001, ISBN 3-406-47486-1 (Beck’s historische Bibliothek).
Stephan Ronart, Nandy Ronart: Lexikon der Arabischen Welt. Ein historisch-politisches Nachschlagewerk. Artemis Verlag, Zürich u. a. 1972, ISBN 3-7608-0138-2.