Abdon Stryszak
Abdon Stryszak (urodzony 30 grudnia 1908 roku w Domatowie koło Pucka, zmarły 27 listopada 1995 roku w Warszawie) był lekarzem weterynarii, epizootiologiem oraz wykładowcą na Akademii Lekarskiej w Gdańsku. Pełnił również funkcję profesora na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.
Życiorys
Studiował na Wydziale Weterynaryjnym Uniwersytetu Warszawskiego, będąc członkiem korporacji akademickiej „Cassubia”. W młodości pracował w Gdyni, a doktorat obronił w 1935 roku. W 1945 roku założył Zakład Higieny Weterynaryjnej w Gdańsku.
Od 1948 roku był profesorem na Uniwersytecie Warszawskim, a od 1958 roku profesorem zwyczajnym w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Do 1952 roku był także związany z Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdańsku. W 1960 roku, jako pierwszy lekarz weterynarii, został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a od 1969 roku członkiem rzeczywistym. W 1963 roku otrzymał tytuł doktora honoris causa Wyższej Szkoły Weterynaryjnej w Hanowerze. Napisał książkę „Epizootiologia ogólna”, która ukazała się w dwóch wydaniach: w 1954 oraz w 1961 roku (wydanie II poprawione i uzupełnione). Książka ta została także przetłumaczona na język czeski. Był członkiem Rady Naukowej Instytutu Weterynarii w Puławach, Morskiego Instytutu Rybackiego w Gdyni oraz warszawskiego Ogrodu Zoologicznego i innych instytucji. Od 1969 do 1977 roku przewodniczył Komitetowi Nauk Weterynaryjnych Polskiej Akademii Nauk.
Na emeryturze od 1979 roku, był aktywnym członkiem Komitetu Rozwoju Gospodarczego Ziemi Kaszubskiej, mimo że inicjatywy te były często traktowane jako pozorne przez administrację państwową i partyjną. Później współtworzył Zrzeszenie Kaszubskie i został odznaczony tytułem Członka Honorowego Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego. Posiadał umiejętności posługiwania się językiem kaszubskim, niemieckim oraz innymi językami obcymi.
Otrzymał liczne odznaczenia, w tym Medal Kopernika Polskiej Akademii Nauk, Medal Honorowy Polskiego Towarzystwa Nauk Weterynaryjnych „Pro Scientia Veterinaria Polona”, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Medal 10-lecia Polski Ludowej, odznakę tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel PRL oraz Krzyż Komandorski z Gwiazdą, Komandorski i Oficerski Order Odrodzenia Polski. Wyróżniony został także nagrodami resortowymi I (1963) i II (1973) stopnia.
Od 1 stycznia 2021 roku Zakład Higieny Weterynaryjnej w Gdańsku nosi imię profesora Abdona Stryszaka.
Jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na starym cmentarzu na Służewie w Warszawie.
Przypisy
Bibliografia
Jeliński M., Kamiński Z.: Stryszak Abdon-Stefan (1908–1995). W: Ludzie Akademii Medycznej w Gdańsku: praca zbiorowa / pod red. Z. MACHALIŃSKIEGO – Prace Zakładu Historii i Filozofii Nauk Medycznych. Seria Biograficzna; Gdańsk, 2003, t. 1, s. 125–131.