Abdera (Grecja)

Abdera

Abdera (gr. Άβδηρα, trl. Ávdīra, trb. Awdira) to miejscowość położona w Grecji, w regionie Macedonia Wschodnia i Tracja, w jednostce regionalnej Ksanti. W 2011 roku liczba mieszkańców wyniosła 1090.

To starożytne miasto, będące kolonią grecką, znajduje się w południowej Tracji, w pobliżu ujścia rzeki Nestos do Morza Egejskiego.

Historia

Zgodnie z legendą, Abderę założył Herakles, aby uhonorować pamięć swojego przyjaciela Abderosa, który został pożarty przez konie króla Traków, Diomedesa, karmionego cudzoziemcami.

W rzeczywistości miasto zostało założone w 654 roku p.n.e. przez kolonistów z jońskiego miasta Klazomenaj (Kladzomena), którzy mieli nadzieję, że korzystne położenie umożliwi im kontrolę nad handlem z Trakami. Po kilkudziesięciu latach miasto zostało zniszczone przez Traków. Około 540 roku p.n.e. Abdera została ponownie zasiedlona przez Jonów z Teos, co mogło być związane z uzależnieniem Jonii od Persów po pokonaniu Krezusa przez Cyrusa II w 546 roku p.n.e. Niezadowoleni mieszkańcy postanowili spróbować szczęścia w tym obiecującym, lecz niebezpiecznym regionie.

Dzięki handlowi z Trakami, Abdera szybko się rozwijała i bogaciła. W V wieku p.n.e. była ważnym członkiem Związku Morskiego. Jej obywatele przyczynili się do rozwoju kultury greckiej. Na początku IV wieku p.n.e. Trakowie ponownie zaczęli atakować miasto, co doprowadziło do jego osłabienia i utraty znaczenia. W 355 roku p.n.e. Abdera została podbita przez Macedonię, a następnie zniknęła z kart historii.

Abdera w kulturze

Mieszkańcy Abdery byli postrzegani przez starożytnych Greków jako przykład prowincjuszy. O ich nieokrzesaniu i braku wiedzy krążyły żarty, przypominające współczesne Polish jokes. Pomimo tego, że miasto wydało znanych mędrców, takich jak Protagoras, Demokryt czy Anaksarchos, termin „abderyta” przetrwał jako synonim głupca. Christoph Martin Wieland użył nazwy Abderyci w swojej powieści satyrycznej (1774-1780), a Friedrich Dürrenmatt umieścił akcję swojego dzieła Proces o cień osła w Abderze (1958).

Współczesność

W pobliżu starożytnych ruin Abdery znajduje się współczesna grecka miejscowość o tej samej nazwie: Avdira. W 2000 roku otwarto Archeologiczne Muzeum Abdery, które prezentuje bogate znaleziska, w tym arystokratyczne pochówki, finezyjną biżuterię, mozaiki podłogowe oraz wazy czerwonofigurowe z V wieku p.n.e..

Położenie geograficzne

Ruiny Abdery znajdują się 13 km od drogi ekspresowej łączącej miasta Ksanti i Komotini, niedaleko węzła Xanthi East na autostradzie Egnatia Odos, która nawiązuje do rzymskiej drogi Via Egnatia.

Zobacz też

Przypisy

Bibliografia

N.G.L. Hammond: Dzieje Grecji, PIW, Warszawa 1977

Słownik wyrazów obcych, red. Jan Tokarski, PWN, Warszawa 1978

Słownik kultury antycznej, red. Lidia Winniczuk, Wiedza Powszechna, Warszawa 1988

Vojtech Zamarovský: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Videograf II, Katowice 2006 ISBN 978-83-7183-391-5

Linki zewnętrzne

Greek Travel Pages: Muzeum Archeologiczne w Abderze