Abd as-Salam al-Madżali

Abd as-Salam Atalla al-Madżali (urodzony 18 lutego 1926 w Karaku, zmarły 3 stycznia 2023 w Ammanie) był jordańskim lekarzem i politykiem, który pełnił funkcję premiera Jordanii od 30 maja 1993 roku do 7 stycznia 1995 roku oraz ponownie od 9 września 1997 roku do 20 lutego 1998 roku.

Życiorys

Ukończył studia medyczne na Uniwersytecie Damasceńskim, po czym rozpoczął pracę jako lekarz wojskowy w Legionie Arabskim. W 1952 roku zdobył specjalizację w dziedzinie otorynolaryngologii w Royal College of Surgeons and Physicians w Londynie, a następnie powrócił do pracy w Legionie Arabskim. W 1960 roku objął stanowisko dyrektora generalnego służb medycznych w jordańskim wojsku.

W 1969 roku wszedł do rządu jako minister zdrowia. W następnym roku dodatkowo został ministrem stanu, pełniąc tę funkcję przez rok. Później, przez pięć lat, był rektorem Uniwersytetu Jordańskiego, a w latach 1971–1973 także profesorem na wydziale medycznym uczelni. W 1976 roku objął stanowisko ministra edukacji, a w 1980 roku ponownie został rektorem Uniwersytetu Jordańskiego.

W maju 1993 roku król Husajn powołał go na pierwszą kadencję na stanowisko premiera Jordanii. Jego nominacja była częściowo wynikiem jego poparcia dla podpisania z Izraelem odrębnego traktatu pokojowego, podobnie jak król. Rząd miał także zorganizować wybory parlamentarne w nowej sytuacji politycznej, w których uczestniczyło dziewięć nowych partii. Po wyborach nastąpiła rekonstrukcja rządu, który stał się pierwszym jordańskim gabinetem złożonym wyłącznie z polityków niebędących parlamentarzystami. Gabinet uzyskał wotum zaufania 8 grudnia 1993 roku.

W 1993 roku al-Madżali przewodniczył jordańskiej delegacji podczas rozmów pokojowych, które później kontynuował osobiście król Husajn. Ostatecznie traktat pokojowy między Jordanią a Izraelem został podpisany 26 października 1994 roku. W marcu 1994 roku rząd próbował bezskutecznie zablokować przeprowadzenie wyborów samorządowych w Ammanie, gdzie dominowały wpływy organizacji palestyńskich i islamskich. Dwa miesiące później al-Madżali znowu zrekonstruował gabinet. Ostatecznie zrezygnował z pełnienia funkcji premiera w styczniu 1995 roku, a nowym premierem Jordanii został ponownie Zajd ibn Szakir.

Abd as-Salam al-Madżali po raz drugi objął stanowisko premiera Jordanii w marcu 1997 roku. Jako szef rządu zainicjował połączenie partii centrowych w jedną Narodową Partię Konstytucyjną, co było częścią strategii osłabiającej i izolującej organizacje islamskie, w tym Islamski Front Działań. Wprowadził także nowe prawo prasowe, które dawało władzom większą kontrolę nad mediami. Rząd al-Madżalego upadł w sierpniu 1998 roku, a jego dymisja była gestem króla w odpowiedzi na niezadowolenie społeczne związane z problemami z dostawami wody w Ammanie w poprzednim miesiącu.

W 2014 roku był przewodniczącym Akademii Nauk Świata Islamskiego.

W 1974 roku otrzymał doktora honoris causa Uniwersytetu Hacettepe.

Przypisy