Abd al-Ilah ibn Ali ibn Husajn
Abd al-Ilah ibn Ali ibn Husajn, znany również jako arab. عبد الإله i ang. Abd al-Ilāh, urodził się 14 października 1913 roku w Taif, a zmarł 14 lipca 1958 w Bagdadzie. Był to arabski polityk oraz wojskowy, który pełnił funkcję następcy tronu Hidżazu oraz regenta Iraku w latach 1939–1953. Posiadał tytuł marszałka oraz honorowego marszałka RAF. Był synem Alego I.
Życiorys
Abd al-Ilah przyszedł na świat jako następca tronu Hidżazu, co zapewniło mu staranne przygotowanie do przyszłego sprawowania rządów. W 1925 roku, po podboju Królestwa Hidżazu przez Nadżd oraz licznych przewrotach, państwo to zostało zlikwidowane, przez co Abd al-Ilah nie miał okazji wykorzystać swojej wiedzy i umiejętności w rządzeniu. W wyniku lekceważenia protestów kierowanych do Ligi Narodów, uznał swoje roszczenia do tronu zlikwidowanego królestwa za jedynie honorowe, decydując się na wycofanie z życia politycznego i rozwijanie kariery wojskowej.
Po śmierci swojego szwagra, Ghaziego I, 4 kwietnia 1939 roku, objął urząd regenta Iraku, sprawując władzę w imieniu siostrzeńca, Fajsala II. Jako zagorzały zwolennik Wielkiej Brytanii, w 1941 roku został wygnany po udanym zamachu stanu przeprowadzonego przez proniemieckie frakcje wojskowe. Jednak wkrótce powrócił do władzy, z pomocą Brytyjczyków, co przyczyniło się do jego wizerunku jako marionetki Anglii i Stanów Zjednoczonych. Po zakończeniu II wojny światowej starał się zdemokratyzować system polityczny w kraju, lecz nie udało mu się stworzyć stabilnych struktur władzy parlamentarnej. W 1953 roku, po osiągnięciu przez króla pełnoletności, ustąpił z urzędu regenta, lecz pozostał głównym doradcą Fajsala aż do 1958 roku, kiedy obydwaj zginęli w wyniku rewolucji irackiej.
Na mocy postanowienia z 20 października 1947 roku, prezydent RP August Zaleski odznaczył go Orderem Orła Białego, a ceremonia dekoracji miała miejsce 25 października tego samego roku w Londynie.
Przypisy
Bibliografia
Jan Palmowski: Słownik najnowszej historii świata 1900–2007, t. I, tłum. Agnieszka Kloch, Presspublica, Warszawa 2008, ISBN 978-83-7469-683-8.