Abd al-Chalik as-Samarra’i
Abd al-Chalik as-Samarra’i (ur. 1935 w Samarrze, zm. 1979) był irackim politykiem związanym z iracką partią Baas.
Życiorys
As-Samarra’i pochodził z Samarry, gdzie uzyskał średnie wykształcenie. W wieku siedemnastu lat dołączył do partii Baas. W 1964 roku stał się członkiem Przywództwa Regionalnego irackiej partii Baas, a w latach poprzedzających zamach stanu w lipcu 1968 zyskał status jednego z najbardziej wpływowych działaczy w organizacji. Nie prowadził działalności zawodowej, lecz był aktywnym działaczem partyjnym. Rok po zamachu stanu w 1968, w wyniku którego partia Baas zdobyła władzę w Iraku, został wybrany do Rady Rewolucyjnych Dowódców. Zgodnie z niektórymi źródłami, został usunięty z tej pozycji w roku następnym, jednak inne źródła wskazują, że jeszcze w 1972 roku kierował Biurem Kulturalnym przy radzie.
As-Samarra’i rywalizował o władzę w partii z frakcją Ahmada Hasana al-Bakra oraz Saddama Husajna. Wokół niego gromadzili się działacze partyjni, którzy nadal wierzyli w możliwości realizacji idei baasizmu i krytycznie oceniali zmiany w systemie władzy. Jego klęska oraz późniejsza śmierć były wynikiem zaangażowania w nieudaną próbę zamachu stanu, zorganizowaną w 1973 przez Nazima Kazzara. W trakcie tego przewrotu Kazzar zaproponował prezydentowi Iraku al-Bakrowi spotkanie, aby omówić problemy państwowe, które miało się odbyć w domu as-Samarra’ia. Po niepowodzeniu przewrotu, al-Bakr i Saddam Husajn uznali to za dowód na to, że as-Samarra’i współpracował z Kazzarem, jednak brak było na to jakichkolwiek dowodów. As-Samarra’i został osądzony przez specjalny trybunał, którym przewodniczył Izzat Ibrahim ad-Duri, i skazany na dożywotnie pozbawienie wolności. Udało mu się uniknąć wyroku śmierci i natychmiastowej egzekucji dzięki interwencji Michela Aflaka oraz Kamala Dżumblatta. Przez następne sześć lat przebywał w areszcie domowym. W 1979 roku Saddam Husajn oskarżył go o udział w spisku mającym na celu zamach na jego życie, planowanym wspólnie z innymi czołowymi baasistami: Adnanem Hamdani, Muhammadem Ajiszem, Muhammadem Mahdżubem, Ghanim Abd al-Dżalilem oraz przywództwem syryjskiej partii Baas. W tej sprawie odbył się proces pokazowy, który zakończył się wyrokami śmierci wykonanymi jeszcze w tym samym roku.
Przypisy
Bibliografia
- Farouk-Sluglett M., Sluglett P.: Iraq Since 1958. From Revolution to Dictatorship. London & New York: I. B. Tauris, 2003. ISBN 1-86064-622-0. Brak numerów stron w książce
- EdmundE. Ghareeb EdmundE., Historical Dictionary of Iraq, BethB. Dougherty, Lanham, Md.: Scarecrow Press, 2004, ISBN 978-0-8108-6568-6, OCLC 176876157. Brak numerów stron w książce
- Tripp Ch.: Historia Iraku. Warszawa: Książka i Wiedza, 2009. ISBN 978-83-05-13567-2. Brak numerów stron w książce