Abba Achimeir, właściwie Abba Saul ben Izaak Gejsinowicz (ur. 2 listopada 1897 w Dołgach, zm. 6 czerwca 1962 w Tel Awiwie) – był żydowskim dziennikarzem, historykiem oraz politykiem. Uznawany za jednego z ideologów syjonizmu rewizjonistycznego, współtworzył i działał w radykalnej organizacji rewizjonistycznej Brit ha-Birjonim.
Życiorys
Dzieciństwo i młodość
Abba przyszedł na świat w 1897 roku w wiosce Dołgi, znajdującej się w pobliżu Bobrujska w Imperium Rosyjskim (dzisiejsza Białoruś). Był Żydem z rodziny Gejsinowiczów. Już od najmłodszych lat angażował się w działania ruchu syjonistycznego, prosząc rodziców o umożliwienie mu nauki w Ziemi Izraela. W efekcie w 1912 roku wyjechał do Palestyny, będącej wówczas pod rządami Imperium Osmańskiego. Uczył się w Gimnazjum Herzlija w Tel Awiwie. Po wyjeździe do Rosji w 1914 roku na wakacje, zastała go I wojna światowa, co uniemożliwiło mu powrót do Palestyny. Musiał kontynuować naukę w Rosji, gdzie w 1917 roku uczestniczył w konferencji syjonistycznej w Piotrogrodzie. Jako członek młodzieżowej organizacji syjonistycznej He-Chaluc przeszedł szkolenie rolnicze w Batumi. Po wojnie i Rewolucji Październikowej rozpoczął studia na Uniwersytecie Kijowskim w 1919 roku, jednak brutalność komunistycznych rządów skłoniła go do opuszczenia Rosji rok później. Wówczas zmienił nazwisko na Achimeir (hebr. אב”א אחימאיר; co oznacza „Brat Meira”), oddając hołd swojemu bratu Meirowi, który zginął podczas pogromu. Kontynuował naukę na Uniwersytecie w Liège oraz Uniwersytecie Wiedeńskim, gdzie w 1924 roku uzyskał stopień doktora filozofii. Jego praca doktorska dotyczyła dzieła Oswalda Spenglera zatytułowanego Zmierzch Zachodu (niem. Der Untergang des Abendlandes. Umrisse einer Morphologie der Weltgeschichte).
Działalność w Palestynie
W 1924 roku przybył do Brytyjskiego Mandatu Palestyny. Przez pierwsze cztery lata był zaangażowany w syjonizm socjalistyczny, przystępując do lewicowej partii Achdut ha-Awoda oraz syjonistycznej organizacji młodzieżowej Ha-Po’el ha-Ca’ir. Utrzymywał się z pracy jako bibliotekarz w kolonii Zichron Ja’akow, a później jako nauczyciel w moszawie Nahalal i kibucu Gewa. Publikował artykuły w gazetach „Ha-Arec” i „Dawar”, gdzie po raz pierwszy ujawnił swoją krytykę sytuacji w kraju, syjonizmu oraz ruchu robotniczego, co stało się jego znakiem rozpoznawczym. Achimeir był także pierwszym „rewolucyjnym syjonistą”, nawołującym do protestów przeciwko brytyjskim władzom mandatowym w Palestynie, łącząc współczesne wydarzenia polityczne z historią Żydów, szczególnie okresem panowania Rzymian. Często określał siebie oraz swoich towarzyszy jako żydowskich bojowników walczących o wolność z Brytyjczykami, a brytyjskie władze nazywał nowoczesnym odpowiednikiem Cesarstwa Rzymskiego. W 1928 roku nawiązał współpracę z Urim Grinbergiem i Jehoszu’ą Jejwinem, którzy podzielali krytyczne nastawienie do syjonizmu socjalistycznego, a razem założyli Rewizjonistyczny Blok Pracy. Szybko związał się z Ze’ewem Żabotyńskim, stając się jednym z liderów i głównych ideologów syjonizmu rewizjonistycznego. W tym okresie opublikował osiem artykułów w gazecie „Do’ar ha-Jom”, przedstawiających rozwój jego nacjonalistycznych poglądów.
Po arabskich zamieszkach w 1929 roku, założył podziemną żydowską organizację samoobrony Brit ha-Birjonim, która była radykalną organizacją nacjonalistyczną, sprzeciwiającą się brytyjskiemu panowaniu w Palestynie. Achimeir stał się prominentną postacią w obozie rewizjonistycznym, nawiązując silne więzi z młodzieżową organizacją Bejtar i rozwijając ideologię syjonizmu rewizjonistycznego. W niektórych swoich artykułach i wypowiedziach nawiązywał do terminologii włoskich faszystów, co później żałował. Grupa organizowała liczne protesty przeciwko Brytyjczykom, a pierwszym z nich była demonstracja 9 października 1930 roku w Tel Awiwie, sprzeciwiająca się wizycie brytyjskiego podsekretarza stanu ds. kolonii, Drummonda Shielsa. Było to pierwsze widoczne oznakujące rosnące niezadowolenie żydowskiej społeczności w Palestynie oraz zapowiedź buntu przeciwko brytyjskim ograniczeniom osadnictwa i kolonizacji w Ziemi Izraela. To także pierwszy przypadek, gdy Achimeir został aresztowany. Niektórzy uważają, że była to pierwsza żydowska grupa, która podjęła zbrojną walkę przeciwko Brytyjczykom, co kontynuowano później przez Irgun i Lechi. W 1933 roku organizacja Brit ha-Birjonim odcięła się od nazistowskich Niemiec, co było efektem wprowadzenia antysemickich ustaw. Achimeir i jego towarzysze w maju tego roku zrywali flagi z dachu niemieckich konsulatów w Jerozolimie i Jafie, organizując bojkot niemieckich towarów. Był stanowczym przeciwnikiem porozumienia Ha’awara, zawartego pomiędzy Światową Organizacją Syjonistyczną a niemieckimi władzami, które miało na celu umożliwienie wyjazdu niemieckich Żydów. Krytykował Chaima Arlosoroffa, głównego negocjatora z Niemcami. Po zamordowaniu Arlosoroffa na plaży w Tel Awiwie w czerwcu 1933 roku, brytyjskie władze aresztowały Achimeira oraz jego przyjaciół. Chociaż Achimeir został oczyszczony z zarzutów, jego towarzysze zostali skazani za podżeganie do morderstwa. Achimeir zorganizował głodówkę protestacyjną przez cztery dni, a następnie został skazany za utworzenie nielegalnej grupy konspiracyjnej i spędził czas w więzieniu w Jerozolimie do sierpnia 1935 roku. Te wyroki zakończyły działalność Brit ha-Birjonim. Po wyjściu na wolność w sierpniu 1935 roku, udał się w podróż do Polski i Litwy, gdzie spotykał się z lokalnymi grupami Bejtaru, wygłaszając wykłady oraz pisząc wiele artykułów. Po powrocie do Palestyny, pod koniec 1937 roku, opublikował kilka kontrowersyjnych rewizjonistycznych artykułów w gazecie Hajarden, co doprowadziło do kolejnego aresztowania i skazania na trzy miesiące więzienia w Akce.
Po ogłoszeniu niepodległości Izraela w 1948 roku, Achimeir wszedł w skład rady redakcyjnej gazety partyjnej prawicowej partii Herut. Był również członkiem rady redakcyjnej Encyclopaedia Hebraica, w której publikował istotne artykuły naukowe z zakresu historii i literatury rosyjskiej, podpisując się inicjałami A.Ah. Zmarł 6 czerwca 1962 roku w Tel Awiwie na zawał serca.
Został pochowany na cmentarzu Nachalat Jicchak.
Znaczenie
Poglądy Achimeira miały znaczący wpływ na kształtowanie się ideologii syjonizmu rewizjonistycznego. Jego idee szczególnie mocno oddziaływały na organizacje paramilitarne Irgun i Lehi, które później rozpoczęły walkę partyzancką przeciwko Brytyjczykom.
Przypisy