Aaron Swartz

Aaron Swartz (urodzony 8 listopada 1986 w Highland Park, zmarł 11 stycznia 2013 w Nowym Jorku) był amerykańskim programistą, publicystą, oraz działaczem politycznym i internetowym (haktywista).

Zdobył uznanie jako współautor specyfikacji RSS 1.0. Był również jednym z twórców języka formatowania Markdown. Udzielał się przy tworzeniu Creative Commons oraz serwisu Reddit. Media zwróciły na niego uwagę po aresztowaniu 6 stycznia 2011 roku, kiedy to oskarżono go o wykradzenie zbioru artykułów naukowych z bazy danych JSTOR. Swartz był współzałożycielem organizacji takich jak Demand Progress oraz Progressive Change Campaign Committee. Został znaleziony martwy w swoim apartamencie na nowojorskim Brooklynie 11 stycznia 2013 roku. Zgodnie z ustaleniami lekarza sądowego, popełnił samobójstwo przez powieszenie. Uważany jest za męczennika w walce o dostęp do wiedzy.

Życiorys

Wykształcenie

W okresie młodzieńczym, Swartz angażował się w tworzenie standardów internetowych. Już w wieku 13 lat był współautorem specyfikacji RSS 1.0. Należał do grupy roboczej RDF w ramach W3C. Razem z Johnem Gruberem zaprojektował język formatowania Markdown oraz uczestniczył w różnych projektach informatycznych. Spędził rok na studiach na Uniwersytecie Stanforda.

Reddit i Open Library

Po roku nauki, Swartz zrezygnował z uczelni, aby skupić się na zakładaniu przedsiębiorstwa internetowego Infogami, które otrzymało wsparcie finansowe od Y Combinator. Struktura Infogami opierała się na mechanizmie wiki, który zainteresował Swartza od czasu jego zaangażowania w theinfo – encyklopedię z 2000 roku wykorzystującą wiki.

W ciągu roku Infogami połączyło się z Reddit, a na koniec 2006 roku Reddit został sprzedany CondéNet (firmie należącej do Condé Nast Publications, wydawcy m.in. magazynu Wired). W związku z tą pracą Swartz przeniósł się do San Francisco. W styczniu 2007 roku poproszono go o odejście ze stanowiska w Wired Digital. W wrześniu 2007 roku Swartz wraz z Simonem Carstensenem uruchomił Jottit, usługę internetową podobną do Infogami. Swartz był również twórcą oprogramowania o nazwie web.py, stworzonego w Pythonie, które wykorzystano w Jottit (a wcześniej w Reddit). Następnie dołączył do Internet Archive, gdzie odpowiadał za oprogramowanie nowego projektu o nazwie Open Library.

Działalność polityczna i blogowanie

Swartz był aktywnym blogerem. Napisał m.in. dwa eseje: „Who Writes Wikipedia”, dotyczący autorów Wikipedii (został napisany w czasie jego kandydowania do zarządu Wikimedia Foundation w 2006 roku) oraz „HOWTO: Be More Productive”, dotyczący osobistej efektywności.

W późniejszym okresie Swartz skoncentrował się na działalności społeczno-politycznej. Działał w watchdog.net i był członkiem zarządu organizacji politycznej Change Congress. W 2010 roku został pracownikiem naukowym w Safra Center for Ethics na Uniwersytecie Harvarda. W 2008 roku opublikował Guerilla Open Access Manifesto, manifest nawołujący do radykalnych działań na rzecz otwartego dostępu do publikacji naukowych. Był także współzałożycielem organizacji Progress Demand, której celem było aktywizowanie grup społecznych w celu wpływania na polityków i decydentów w USA.

Włamanie do JSTOR

19 lipca 2011 roku Swartz został oskarżony przez prokuratora stanu Massachusetts o włamanie do bazy danych JSTOR, należącej do MIT, oraz nielegalne pobranie ponad 4 milionów artykułów naukowych (do których dostęp jest płatny). Oskarżenie dotyczyło włamania do serwerowni MIT i zainstalowania laptopa z odpowiednim oprogramowaniem, które przesyłało dane na określony adres e-mail. Swartz zgłosił się do władz, nie przyznając się do winy w żadnym z zarzutów, i został zwolniony po wpłaceniu kaucji w wysokości 100 tysięcy dolarów. JSTOR ogłosił, że nie zamierza podejmować działań cywilnych przeciwko Swartzowi.

Pierwsze reakcje na oskarżenia wobec Swartza wyrażały poparcie dla jego osoby. Niektórzy prawnicy zauważyli, że postępowanie karne zostało wszczęte bez oskarżenia cywilnego, a także wskazywali na nieproporcjonalność kar w stosunku do spowodowanych szkód.

SOPA

Swartz był także aktywnie zaangażowany w akcję przeciwko amerykańskiemu prawu Stop Online Piracy Act (SOPA), które było rozpatrywane przez Kongres Stanów Zjednoczonych.

Śmierć

11 stycznia 2013 roku Swartz popełnił samobójstwo w swoim mieszkaniu na Brooklynie.

Publikacje

Swartz, Aaron. MusicBrainz: A Semantic Web Service.

Swartz, A. i Hendler, J. „The Semantic Web: A Network of Content for the Digital City”, Proceedings of the Second Annual Digital Cities Workshop, Kyoto, Japonia, październik 2001.

Gruber, John i Swartz, Aaron. Markdown definition, grudzień 2004.

Przypisy

Bibliografia

Aaron Swartz. [w:] The Economist [on-line]. economist.com, 2013-01-19. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).

John Schwartz: Internet Activist, a Creator of RSS, Is Dead at 26, Apparently a Suicide. nytimes.com, 2013-01-12. [dostęp 2013-01-14]. (ang.).

Jack Schofield: Aaron Swartz obituary. theguardian.com, 2013-01-13. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).

Valerie J. Nelson: Aaron Swartz dies at 26; Internet folk hero founded Reddit. articles.latimes.com, 2013-01-12. [dostęp 2013-10-20]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Domowa strona internetowa Aarona Swartza

Guerilla Open Access Manifesto

F2C2012: Aaron Swartz keynote – „How we stopped SOPA”. YouTube, 2012-05-22. [dostęp 2021-04-24]. (ang.)

“Undergraduate Overachiever”, Wired, 12.09.2004 (ang.)