AA (parowóz)

AA – prototyp radzieckiego parowozu

AA to prototyp radzieckiego, ciężkiego parowozu z 1934 roku, który pozostaje najcięższym parowozem jednoczłonowym w historii. Posiadał on 7 osi wiązanych (napędowych) oraz 4 toczne. Niestety, projekt ten okazał się fiaskiem technicznym. Oznaczenie serii AA pochodzi od inicjałów działacza komunistycznego Andrieja Andriejewa. Zbudowano jedynie jeden egzemplarz o oznaczeniu AA20-1.

Historia

Wstępny projekt parowozu, z układem osi 1’G2′ (rosyjski zapis: 1-7-2), został opracowany w 1931 roku przez zespół młodych absolwentów Moskiewskiego Instytutu Inżynierów Transportu. Celem było stworzenie lokomotywy o maksymalnej sile pociągowej, przy dopuszczalnym nacisku osi wynoszącym 20 ton. Zakładano, że parowóz przyczyni się do większej ekonomii przewozów, tym bardziej że na dużym ruszcie można było spalać gorsze gatunki węgla. Szczegółowy projekt został opracowany w Woroszyłowgradzkiej Fabryce Lokomotyw w Woroszyłowgradzie (obecnie Ługańsk), gdzie dodano dodatkową oś toczną z przodu, co zmieniło układ osi na 2’G2′ (rosyjski zapis: 2-7-2). Oś wiązana napędowa to czwarta oś. Aby umożliwić pokonywanie łuków, pierwsza i druga oś wiązana miały możliwość przesuwu na boki o 27 mm, siódma o 35 mm, a koła trzeciej, czwartej i piątej osi nie miały obrzeży, ich obręcze były natomiast poszerzone do 175 mm.

Parowóz otrzymał oznaczenie serii AA (Andriej Andriejew). Zbudowano jedynie jeden egzemplarz, oznaczony jako AA20-1 (liczba 20 w pełnym oznaczeniu wskazywała na nacisk osi). Ukończono go 1 stycznia 1935 roku i wysłano do Moskwy. W tym roku odbył kilka jazd próbnych, podczas których ujawniono szereg wad konstrukcyjnych. Stwierdzono, że parowóz powodował uszkodzenia toru, wykolejał się na zwrotnicach, a ze względu na swoje wymiary, nie mieścił się na obrotnicach i w lokomotywowniach. W związku z tym zdecydowano o zaprzestaniu jego eksploatacji oraz dalszych prac nad projektem. W 1960 roku prototyp został zezłomowany.