A.Y. Jackson

Alexander Young Jackson (urodzony 3 października 1882 roku w Montrealu, Quebec, zmarły 5 kwietnia 1974 roku w Kleinburgu, Ontario) był kanadyjskim malarzem-pejzażystą, jednym z założycieli Grupy Siedmiu, artystą rezydentem McMichael Canadian Art Collection oraz Kawalerem Orderu Kanady.

Życiorys

W 1891 roku ojciec Jacksona, nieudolny przedsiębiorca, opuścił rodzinę. W wieku dwunastu lat Jackson rozpoczął pracę w litograficznej firmie w Montrealu, aby pomóc matce w utrzymaniu rodziny. Tam też zyskał zainteresowanie sztuką, zapisując się na wieczorowe kursy. W latach 1896–1899 uczęszczał do Conseil des arts et manufactures w Montrealu, gdzie uczył się pod okiem Edmonda Dyonneta.

W 1905 roku Jackson udał się do Europy, gdzie studiował sztukę. W tym samym roku powrócił do Ameryki i rozpoczął naukę w Art Institute of Chicago. Był wtedy pod silnym wpływem impresjonizmu, co miało istotny wpływ na jego twórczość. W 1907 roku wyjechał do Paryża, aby studiować impresjonizm w Académie Julian pod okiem Jean-Paula Laurensa. Tam postanowił zostać zawodowym malarzem. W Paryżu przebywał do 1912 roku, a w 1910 roku namalował jeden ze swoich najważniejszych obrazów, Na skraju lasu klonowego.

Jackson zniechęcił się do kanadyjskiej sceny artystycznej i rozważał wyjazd do Stanów Zjednoczonych. Wtedy otrzymał list od J.E.H. MacDonalda oraz Lawrena Harrisa, którzy wyrazili zainteresowanie jego twórczością i zaprosili go do Toronto. Wśród jego prac, które przyciągnęły ich uwagę, znajdował się obraz Na skraju lasu klonowego; MacDonald nadmienił, że Harris był zainteresowany zakupem tego dzieła.

Jesienią 1913 roku Jackson przybył do Toronto. Wkrótce zaczął malować w jednym studiu z Tomem Thomsonem, z którym się zaprzyjaźnił. Uczył Thomsona kilku technik malarskich, zwłaszcza dotyczących koloru, a Thomson zapoznał go z dzikimi przestrzeniami Kanady. W lutym 1914 roku Jackson udał się do Canoe Lake w Algonquin Provincial Park, gdzie odkrył malarskie walory tego regionu. Powrócił tam ponownie jesienią z Thomsonem, Arthur Lismerem i Frederickiem Varleyem. Owocem tej wyprawy był obraz Czerwony klon, charakteryzujący się secesyjną kompozycją i odważną kolorystyką.

W tym czasie sponsorem Jacksona był James MacCallum, który wspólnie z Lawrenem Harrisem sfinansował budowę pierwszego w Kanadzie studia przeznaczonego specjalnie do malowania.

W 1914 roku Jackson wstąpił do armii kanadyjskiej, gdzie służył przez dwa lata, aż do momentu, gdy w czerwcu 1917 roku został ranny. Po tym incydencie został przeniesiony do działu archiwum, gdzie pracował jako artysta wojenny, tworząc wiele znakomitych dzieł.

W 1918 roku artysta powrócił do Kanady. Lato 1919 spędził na malowaniu nad Georgian Bay, a we wrześniu, razem z Lawrenem Harrisem, J.E.H. Macdonaldem i Frankiem Johnstonem, udał się w rejon Algomy. Prace, które stworzył podczas tej oraz kolejnych ekspedycji, zostały zaprezentowane w maju 1920 roku na pierwszej wystawie Grupy Siedmiu w Toronto.

W 1920 roku został wybrany na prezesa nowo powstałej w Montrealu Beaver Hall Group, grupy, która obejmowała kilka wpływowych artystek. W 1924 roku zaczął wykładać w Ontario College of Art, ale po roku zrezygnował, aby kontynuować malowanie w plenerze. Jako zapalony pejzażysta namalował najbardziej rozpoznawalne i wyraziste widoki Kanady, szczególnie w zimie. Odwiedzał odległe regiony, w tym Arktykę w latach 1927 i 1930. Często wracał do miejsc ze swojej młodości, takich jak Quebec i Georgian Bay. W 1926 roku w Quebecu stworzył obraz Dzieci, który jest przykładem jego prostych, zaokrąglonych form i łagodnych kolorów.

W 1931 roku odbyła się ostatnia wystawa Grupy Siedmiu. Następnie powstała nowa formacja, Canadian Group of Painters, do której należeli Jackson i Arthur Lismer. Jackson kontynuował podróże i malowanie, stając się mentorem dla młodych artystów. W 1936 roku ponownie odwiedził Europę i często podróżował artystycznie po Kanadzie. Przed 1941 rokiem otrzymał doktorat honoris causa na Uniwersytecie Królowej w Kingston, Ontario. W 1943 roku wyjechał do Banff, gdzie przez sześć lat wykładał w Banff School of Fine Arts. Przed 1953 rokiem wrócił do Ontario, gdzie uzyskał kolejny tytuł doktora honoris causa na Uniwersytecie McMastera w Hamilton. W latach 60. otrzymał dwa kolejne honorowe doktoraty, jeden na Uniwersytecie Saskatchewan i drugi na Uniwersytecie Kolumbii Brytyjskiej. W 1967 roku został Kawalerem Orderu Kanady, najwyższego cywilnego odznaczenia w kraju. W 1968 roku przeszedł udar mózgu, co spowodowało jego niepełnosprawność. Ostatnie sześć lat swojego życia spędził w domu Roberta i Signe McMichael, obecnie galeria McMichael Canadian Art Collection w Kleinburgu, gdzie zmarł. Został pochowany na małym cmentarzu na terenie galerii.