A.C. Milan: Historia i Sukcesy
A.C. Milan, znane jako Associazione Calcio Milan, to włoski klub piłkarski z siedzibą w Mediolanie, który wielokrotnie zdobywał tytuł mistrza Europy i świata.
Drużyna występuje w charakterystycznych czerwono-czarnych koszulkach oraz białych spodenkach; ich przydomek rossoneri („czerwono-czarni”) pochodzi od tych barw. Klub zdobył 7 tytułów w Pucharze Europy, 19 mistrzostw Włoch oraz 5 Pucharów Włoch.
Klub powstał 16 grudnia 1899 roku z inicjatywy sześciu brytyjskich imigrantów, w tym Herberta Kilpina, który jest tradycyjnie uważany za założyciela. Początkowo miał dwie sekcje: piłkarską i krykieta, jednak ta druga została rozwiązana po sześciu latach, co sprawiło, że Milan stał się wyłącznie klubem piłkarskim. Zespół zachował angielską nazwę Mediolan zamiast włoskiej formy Milano.
Tradycyjnie A.C. Milan, znany po prostu jako Milan, był związany z klasą robotniczą i związkami zawodowymi, podczas gdy jego rywal, Internazionale, cieszył się wsparciem bogatszych kibiców. Obecnie granice te się zacierają; Milan jest własnością Elliott Management Corporation, a prezesem klubu jest Paul Singer. Inter jest natomiast zarządzany przez Suning Holdings Group, na czele z Stevenem Zhangiem Jr..
Drużyna rozgrywa swoje domowe mecze na Stadionie Giuseppe Meazzy, znanym również jako San Siro, który jest współdzielony z Interem.
Milan jest jednym z członków założycieli Europejskiego Stowarzyszenia Klubów, będącego kontynuacją grupy G-14. Głównym sponsorem klubu są linie lotnicze Emirates, mające siedzibę w Dubaju.
Historia klubu
Historia Milanu jest nierozerwalnie związana z brytyjskimi imigrantami, którzy wprowadzili nowoczesne technologie przemysłowe do Włoch pod koniec XIX wieku, co przyczyniło się do popularyzacji nowoczesnego futbolu. W 1887 roku w Turynie powstały pierwsze kluby sportowe z sekcją piłkarską: Torino Football and Cricket Club oraz Nobili Torino.
W 1898 roku powstała Włoska Federacja Piłkarska (FIF), która zorganizowała pierwsze mistrzostwa Włoch z udziałem czterech drużyn. W 1899 roku, jako drugi klub z sekcją piłkarską w Mediolanie (po SEF Mediolanum), założono Milan Cricket and Foot-Ball Club, znany dzisiaj jako A.C. Milan.
Założenie klubu i pierwsze lata (1899-1922)
Milan został założony 16 grudnia 1899 roku jako Milan Cricket and Foot-Ball Club przez sześciu brytyjskich imigrantów. Alfred Edwards, były wicekonsul Wielkiej Brytanii, został pierwszym prezydentem klubu. Drużyna miała dwie sekcje: krykieta, którą prowadził Berrę oraz piłkarską, na czele której stanął Allison. Trenerem został Kilpin.
15 stycznia 1900 roku Milan przystąpił do Włoskiej Federacji Piłkarskiej, a 11 marca odbył się pierwszy mecz, w którym zespół wygrał 2:0 z zespołem Mediolanu. Wkrótce po tym, 15 kwietnia, Milan zadebiutował w oficjalnych rozgrywkach, przegrywając z FC Torinese 0:3 w trzeciej rundzie mistrzostw Włoch. W tym samym roku Milan zdobył swoje pierwsze trofeum, wygrywając Medal Króla po zwycięstwie nad Juventusem 2:0.
W 1901 roku Milan dotarł do finału mistrzostw kraju, gdzie pokonał dotychczas niepokonaną drużynę z Genui 3:0, obronił także Medal Króla. W 1903 roku zdobył to trofeum na własność po trzecim triumfie z rzędu. W 1905 roku sekcja krykieta zakończyła swoją działalność.
Milan czekał na kolejny tytuł mistrzowski do 1906 roku, kiedy to zdobył tytuł po remisie punktowym z Juventusem, a w barażu zespół z Turynu nie przyjechał na rewanż. W kolejnych latach Milan brał również udział w rozgrywkach FNGI, zdobywając tytuł cztery razy z rzędu w latach 1904-1907.
W 1908 roku Milan został wykluczony z rozgrywek z powodu posiadania obcokrajowców w drużynie. Po konflikcie w klubie część członków postanowiła założyć nową drużynę – Internazionale, która miała być otwarta dla graczy z różnych krajów. W 1909 roku zawieszone zespoły zostały przywrócone do rozgrywek, a Milan otrzymał Puchar Spensleya jako rekompensatę za wykluczenie.
W sezonie 1915/16 zespół zdobył Puchar Federalny, a w 1916/17 wygrał mistrzostwa Lombardii. Rok później zdobył Puchar Lombardii, wygrywając z Interem 8:1.
W 1919 roku klub zmienił nazwę na Milan Football Club z powodu likwidacji sekcji krykieta. Po wznowieniu rozgrywek o mistrzostwo Włoch Milan dwukrotnie odpadł w półfinałach. W sezonie 1921/22 wystartował w mistrzostwach Confederazione Calcistica Italiana, zajmując dziewiątą pozycję w grupie eliminacyjnej.
Lata przeciętności (1922-1950)
W 1922 roku spór między federacjami został zakończony, a Milan powrócił do FIGC, zajmując czwarte miejsce w eliminacjach pod wodzą pierwszego profesjonalnego zagranicznego trenera Ferdinanda Oppenheima. Zespół zajął miejsce w środku tabeli przez kilka następnych sezonów.
19 września 1926 roku Milan rozegrał swój pierwszy mecz na nowo wybudowanym stadionie San Siro, przegrywając z Interem 3:6. W 1926/27 rozgrywki o mistrzostwo Włoch odbyły się bez eliminacji regionalnych, a Milan zajął drugie miejsce w eliminacjach, a następnie szóste w finałach.
W sezonie 1928/29 Milan był bliski awansu do finału, zajmując drugie miejsce w grupie eliminacyjnej, a w barażu o awans do Pucharu Mitropa zmierzył się z Genoą, przegrywając po dogrywce.
W sezonie 1929/30 po raz pierwszy rozgrywki odbyły się pod nazwą Serie A. 6 października 1929 roku Milan wygrał swój pierwszy mecz w tej lidze, pokonując Brescię 4:1. W kolejnych sezonach drużyna zajmowała miejsca w środku tabeli.
W 1936 roku klub zmienił nazwę na Milan Associazione Sportiva, a w tym samym roku dotarł do półfinału Pucharu Włoch, przegrywając z Alessandrią. 26 czerwca 1938 roku Milan zadebiutował w Pucharze Mitropa, przegrywając wyjazdowy mecz z Ripensią Timișoarą 0:3. W rewanżu Milan wygrał 3:1, nie awansując jednak do ćwierćfinału.
W 1939 roku z powodu reżimu faszystowskiego nazwę klubu zmieniono na Associazione Calcio Milano, a Aldo Boffi został królem strzelców Serie A, zdobywając 19 bramek. W kolejnych sezonach, mimo rozpoczęcia II wojny światowej, Serie A kontynuowała rozgrywki do 1943 roku, a Milan nie odnosił większych sukcesów.
14 czerwca 1945 roku klub przywrócił nazwę Associazione Calcio Milan, która obowiązuje do dziś. Po wznowieniu rozgrywek Milan zajął czwarte miejsce w eliminacjach, awansując do grupy finałowej, gdzie stanął na najniższym stopniu podium.
W 1947 roku Milan zajął drugie miejsce, a w 1948 do klubu dołączył Gunnar Nordahl, co na długie lata zapewniło mu miejsce w czołówce włoskiego i europejskiego futbolu.
Trzy dekady sukcesów (1950–1979)
W sezonie 1949/50 Milan z tercetem szwedzkich napastników (Gren, Nordahl i Liedholm) zdobył wicemistrzostwo Włoch, ustępując tylko Juventusem, który został pokonany 7:1. Nordahl ustanowił rekord, strzelając 35 goli w jednym sezonie, a pięciokrotnie był królem strzelców Serie A.
W następnym sezonie Milan po raz czwarty zdobył mistrzostwo Włoch i dodatkowo Puchar Łaciński, wygrywając w finale z Lille OSC 5:0. Kolejne tytuły zdobył w sezonach 1954/55 oraz 1956/57.
W sezonie 1955/56 zespół wziął udział w pierwszej edycji Pucharu Europy, przegrywając w historycznym meczu z 1. FC Saarbrücken 3:4, a w rewanżu wygrywając 4:1. Milan dotarł do półfinału, gdzie uległ Realowi Madryt. W 1956 roku Milan po raz drugi wygrał Puchar Łaciński (2:1 z Athletic Bilbao).
Aż do 1957 roku Milan przez 10 sezonów z rzędu zajmował miejsce na podium. W sezonie 1957/58 zespół po raz pierwszy zagrał w finale europejskich pucharów, przegrywając z Realem 2:3.
W 1961 roku Milan zdobył tytuł mistrzowski, a José Altafini został królem strzelców ligi. Rok później rossoneri po raz pierwszy wygrali Puchar Europy, pokonując SL Benficę 2:1 na Wembley, a kapitanem drużyny był Cesare Maldini. To zwycięstwo dało Milanowi prawo do gry o Puchar Interkontynentalny, gdzie uległ Santosowi.
W kolejnych latach Milan nie odnosił większych sukcesów, aż do 1967 roku, kiedy zdobył Puchar Włoch, pokonując Padovę 1:0. W 1968 roku Milan zdobył dziewiąty tytuł mistrza Włoch oraz Puchar Zdobywców Pucharów, wygrywając z Hamburger SV 2:0.
W sezonie 1968/69 klub zdobył Puchar Europy, pokonując AFC Ajax 4:1. Milan triumfował także w Pucharze Interkontynentalnym, zdobywając pierwsze zwycięstwo w tej edycji.
Na zakończenie 1969 Gianni Rivera, pierwszy gracz Milanu, który zdobył Złotą Piłkę, a także w kolejnych sezonach Milan zdobywał kolejne trofea.
W 1971 roku Milan zdobył drugi Puchar Włoch, a rok później powtórzył to osiągnięcie, uzyskując także Puchar Zdobywców Pucharów po wygranej 1:0 nad Leeds United. W 1973 roku Milan po raz drugi z rzędu zagrał w finale Pucharu Zdobywców Pucharów, jednak nie obronił tytułu, przegrywając z 1. FC Magdeburg 0:2.
W 1976 roku Milan uniknął spadku, a w Pucharze Włoch wygrał grupę półfinałową, pokonując Inter 2:0. W 1978 roku zespół zdobył 10. tytuł mistrza, co pozwoliło na noszenie symbolicznej gwiazdy na koszulkach.
Degradacja i powrót na szczyt (1979-1996)
W 1980 roku ujawniono aferę „czarnego totka”, w której uczestniczyli działacze i piłkarze dziewięciu włoskich klubów. Milan, za udział w tym procederze, został zdyskwalifikowany i spadł do Serie B. W sezonie 1980/81 Milan zajął pierwsze miejsce w drugiej lidze, wracając do Serie A.
W 1986 roku klub przejął Silvio Berlusconi, który zainwestował w drużynę. W sezonie 1986/87 Milan zakończył sezon na piątym miejscu, a w kolejnym roku przybyli do klubu nowi zawodnicy, tacy jak Marco van Basten, Frank Rijkaard i Ruud Gullit.
W 1988 roku Milan pod wodzą Arrigo Sacchiego odzyskał tytuł mistrza, a w 1989 roku zespół wygrał Puchar Europy, pokonując Steauę Bukareszt 4:0. W 1990 roku Milan obronił ten tytuł, a także zdobył Superpuchar Europy oraz Puchar Interkontynentalny.
W latach 1992-1994 Milan zdobył trzy tytuły mistrza z rzędu, a Marco van Basten stał się pierwszym graczem w historii klubu, który trzykrotnie zdobył Złotą Piłkę. W 1994 roku Milan zdobył piąty Puchar Europy, pokonując Barcelonę 4:0.
W 1996 roku Milan zdobył 15. tytuł mistrzowski, a rok później przegrał kolejny finał Ligi Mistrzów z Ajaxem 0:1.
Przełom wieków i współczesność (1996-2013)
W sezonach 1996/97 i 1997/98 Milan miał słabe wyniki, kończąc na 11. i 10. miejscu. W 1998 roku zakończył karierę Franco Baresi, który był rekordzistą klubu pod względem rozegranych spotkań.
W 1998 roku Milan zdobył szesnasty tytuł mistrzowski, a w 2000 roku do klubu dołączył Andrij Szewczenko, który w swoim pierwszym sezonie został królem strzelców Serie A.
Okres Carlo Ancelottiego
W 2001 roku trenerem został Carlo Ancelotti, co zaowocowało nowymi sukcesami. W 2003 roku Milan zdobył Puchar Europy, pokonując Juventus w rzutach karnych, a w 2005 roku dotarł do finału, przegrywając z Liverpoolem w dramatycznych okolicznościach.
W 2006 roku do klubu dołączyli nowi zawodnicy, a w 2007 roku Milan zdobył siódmy Puchar Europy, pokonując Liverpool 2:1. W 2008 roku Milan zdobył kolejny Superpuchar Europy, a w sezonie 2008/09 zajął 5. miejsce w lidze.
W kolejnych latach Milan borykał się z problemami, co skutkowało zmianą trenerów, jednak klub nadal pozostawał jednym z czołowych w Europie.
Drużyna kobiet
W 1970 roku powstała sekcja kobieca klubu – Associazione Calcio Femminile Milan, która zdobyła cztery mistrzostwa Włoch oraz dwa Puchary Włoch. Drużyna występuje w czerwono-czarnych koszulkach, a ich mecze odbywają się w centrum sportowym Snam San Donato Milanese.
Kibice
Kibice Milanu są jednymi z najstarszych i największych grup w Włoszech. Tradycyjnie klub wspierany był przez robotników, a obecnie ma fanów z różnych środowisk. Kibice Milanu są znani ze swoich opraw meczowych i zaangażowania w doping.
W klubie działa wiele grup kibicowskich, w tym Fossa dei Leoni – największa grupa fanatycznych kibiców, założona w 1968 roku. Fani Milanu świętują swoje sukcesy na Piazza del Duomo w Mediolanie, a ich nieoficjalnym hymnem jest utwór „O mia bela Madonina”.
Podsumowanie
A.C. Milan to klub z bogatą historią, który osiągnął wiele sukcesów na arenie krajowej i międzynarodowej. Dzięki oddanym kibicom oraz ciągłemu dążeniu do doskonałości, Milan pozostaje jednym z najważniejszych klubów w historii piłki nożnej.