9M14 Malutka

9M14 Malutka (kod NATO AT-3 Sagger) to przeciwpancerny pocisk kierowany, który został zaprojektowany w ZSRR. Jest to najprawdopodobniej najczęściej produkowany pocisk na świecie; w latach 60. i 70. jego roczna produkcja osiągała nawet 25000 sztuk. Dodatkowo, pociski te były wytwarzane pod innymi nazwami przez pięć różnych krajów i używane przez ponad 30 państw.

Historia

Pocisk 9M14 Malutka wszedł do służby w 1961 roku. Był to pierwszy przeciwpancerny pocisk kierowany opracowany w ZSRR, który był na tyle lekki, iż możliwe było stworzenie wyrzutni przenośnych (wcześniejsze modele, takie jak 3M6 Trzmiel i 3M11 Falanga, ważyły ponad 20 kg i były odpalane z wyrzutni zamontowanych na pojazdach). Jego konstrukcja opierała się na zachodnich pociskach z lat 50., takich jak francuski Entac czy szwajcarski Cobra.

W ZSRR ręczna wersja pocisku zyskała zastosowanie w zmotoryzowanych plutonach batalionów przeciwpancernych. Każdy pluton składał się z dwóch sekcji wyposażonych w pociski Malutka. Dodatkowo, zespoły te były uzbrojone w granatniki RPG-7, co umożliwiało pokrycie martwej strefy pocisku (minimalny zasięg pocisku Malutka wynosi 500 metrów). Pocisk znalazł również zastosowanie w pojazdach BMP-1, BMD-1 oraz BRDM-2 w wersji przeciwpancernej.

Pociski te były skutecznie używane przez siły Wietnamu Północnego od 1972 roku w trakcie wojny wietnamskiej. Używane były także przez Syrię i Egipt w czasie wojny Jom Kipur w 1973 roku, gdzie zadawały poważne straty jednostkom pancernym Izraela, a niektóre jednostki straciły ponad 30% swoich czołgów.

9M14 Malutka stał się podstawowym ppk Układu Warszawskiego. Choć szybko zestarzał się, to wciąż jest szeroko używany. Pocisk był kilkakrotnie modernizowany, a w wersji 2T jego przebijalność wynosi 800 mm z pancerzem ERA.

Opis

Pocisk może być wystrzelony z przenośnej wyrzutni (9P111), z pojazdów (BMP-1, BRDM-2, BPzV, BRM-1, BMP-23, Famos M-80) oraz z śmigłowców (Mi-2, Mi-8, Mi-24).

Naprowadzanie pocisku na cel odbywa się za pomocą małego manipulatora (9S415), co wymaga intensywnego szkolenia. Sygnały sterujące przesyłane są do pocisku przez trzyżyłowy przewód ciągnący za nim. Po wystrzeleniu pocisk wznosi się w powietrze, aby uniknąć przeszkód naziemnych. Wykorzystuje również żyroskop do utrzymania stabilnej pozycji.

Minimalny zasięg pocisku wynosi 500-800 metrów, a maksymalny zasięg to 3000 m. Cele mogą być rażone w promieniu maksymalnie 45 stopni od osi wyrzutni.

W praktyce prawdopodobieństwo trafienia wynosi od 2% do 25% (teoretyczne obliczenia wskazują na 60-90%), co zależy od sytuacji oraz doświadczenia operatora. Aby stać się biegłym w obsłudze pocisku, należy wykonać około 2300 strzałów na symulatorze oraz 50-60 strzelań tygodniowo, aby nie stracić wprawy.

Jednym z wyzwań związanych z pociskiem jest czas potrzebny na osiągnięcie maksymalnego zasięgu, wynoszący około 30 sekund, co umożliwia celowi ukrycie się lub użycie zasłony dymnej.

Późniejsze wersje pocisku zyskały łatwiejszy w obsłudze system naprowadzania SACLOS oraz zwiększoną prędkość lotu.