9K114 Szturm

9K114 Szturm (kod NATO: AT-6 Spiral) to system przeciwpancernych pocisków kierowanych II generacji, który został opracowany na przełomie lat 60. i 70. XX wieku w ZSRR. Kluczowym elementem tego zestawu jest pocisk 9M114 Kokon.

Historia

W 1968 roku rozpoczęto prace nad nowym systemem przeciwpancernych pocisków kierowanych (ppk), który miał być uzupełnieniem dla 9K111 Fagot oraz 9K113 Konkurs. Fagot był systemem przenośnym, podczas gdy nośnikiem 9K113 Konkurs miały być wozy bojowe. Z kolei nowy system Szturm miał przede wszystkim służyć jako uzbrojenie śmigłowców Mi-24. W późniejszym okresie opracowano również wersję dla wozów bojowych; wariant śmigłowcowy otrzymał oznaczenie 9K114 Szturm-W, a wersja samobieżna – 9K114 Szturm-S. Prace nad rakietowym zestawem prowadziło biuro projektowe K.B. Maszinostrojenia pod kierownictwem S.P. Niepobiedimego. Pierwsze testy odpalania pocisku 9M114 miały miejsce w 1970 roku. 23 września 1973 roku oblatano pierwszy śmigłowiec Mi-24W, który był przystosowany do odpalenia nowych ppk. W kolejnych latach kontynuowano prace nad udoskonaleniem konstrukcji, a Mi-24W wszedł do służby w marcu 1976 roku.

W latach 80. XX wieku podjęto działania mające na celu modernizację zestawu Szturm, co zaowocowało powstaniem pocisku 9M120 Ataka-W.

Konstrukcja

Zestaw 9K114 Szturm składa się z kilku kluczowych elementów: hermetycznej wyrzutni rurowej (która pełni również rolę transportera pocisku), pocisku 9M114 Kokon (z ładunkiem kumulacyjno-odłamkowym) oraz stacji kierowania ogniem Raduga-Sz. Żywotność zestawu przeciwpancernego Szturm została oceniona na 10 lat, z gwarancją zachowania sprawności na poziomie 0,98. Naprowadzanie pocisku na cel odbywa się za pomocą systemu radiokomendowego w sposób półautomatyczny. Operator, po odpaleniu pocisku, powinien utrzymywać markę centralną celownika na celu, podczas gdy układ automatyczny kieruje torem lotu pocisku. Stabilizację pocisku w locie osiąga się poprzez jego obrót wokół osi poprzecznej. Napęd pocisku składa się z dwóch silników rakietowych; silnik startowy działa tylko w wyrzutni i jest następnie odrzucany.

Nośniki

Śmigłowce

Mi-24W
Mi-24P
Mi-24WP
Ka-29TB
Mi-28

Zestawy 9M114 Szturm zostały również zamontowane na prototypach śmigłowców: Ka-50, W-3U Salamandra oraz W-3WB Huzar.

Wozy bojowe

Rakietowy niszczyciel czołgów 9P149 Szturm-S (zbudowany na podwoziu MT-LB)

Przypisy

Bibliografia

Jerzy Gruszczyński, Michał Fiszer. Przeciwpancerny pocisk kierowany 9M114. „Lotnictwo”. 9/2004, s. 62-63. Warszawa: Magnum-X Sp. z o.o.. ISSN 1732-5323.

Igor Witkowski: Broń przeciwpancerna. Wyd. I. Warszawa: Lampart, 1996, s. 87-89. ISBN 83-86776-25-0.