97 Dywizja Strzelców (niem. 97. Jäger-Division) to jedna z niemieckich dywizji strzelców, która została utworzona 10 grudnia 1940 roku w okolicach Bad Tölz jako 97. Dywizja Piechoty Lekkiej (97. leichte Infanterie-Division). W dniu 6 lipca 1942 roku przekształcono ją w 97 Dywizję Strzelców (97. Jäger-Division).
Szlak bojowy
Dywizja angażowała się w działania na froncie wschodnim od 22 czerwca 1941 roku, początkowo w Ukrainie (w rejonie Lwowa, Winnicy, Humaniu i Kijowa), a później nad rzeką Doniec. Odpierała sowiecką ofensywę zimową w latach 1941-42, brała udział w bitwie o Izjum, a także w kampanii kaukaskiej (1943-43) i w działaniach odwrotowych. Jednostka poniosła znaczące straty podczas bitwy na łuku kurskim. Aktywnie uczestniczyła w walkach podczas odwrotu z Ukrainy, w tym na przyczółku nikopolskim. Ostatecznie została zniszczona w marcu 1944 roku, a jej resztki przeniesiono do Słowacji, gdzie kontynuowała opór. Walczyła m.in. na Górnym Śląsku. Szlak bojowy zakończyła na wschód od Pragi, gdzie poddała się wojskom sowieckim w maju 1945 roku.
Zasługi i odznaczenia
97 Dywizja była jednym z najczęściej odznaczanych związków taktycznych Wehrmachtu. Żołnierze tej dywizji otrzymali łącznie 10,690 Krzyży Żelaznych II klasy, 1,468 Krzyży Żelaznych I klasy, 30 Krzyży Niemieckich, 14 Krzyży Rycerskich oraz 4 Krzyże Rycerskie Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu (Ritterkreuz des Eisernen Kreuzes mit Eichenlaub). W trakcie walk zginęło około 13,000 żołnierzy tej dywizji.
Dowódcy
Generalmajor Walter Weiss, od grudnia 1940,
Generalleutnant Sigismund von Förster, od stycznia 1941,
Generalmajor Maximilian Fretter-Pico, od 15 kwietnia 1941,
Generalleutnant Ernst Rupp, od 1 stycznia 1942 (poległ 30 maja 1943 na Kubaniu),
Oberst Driedrich-Wilhelm Otte, od 30 maja 1943,
Generalleutnant Ludwig Müller, od 1 czerwca 1943,
Generalleutnant Friedrich-Carl Rabe von Pappenheim, od 13 grudnia 1943,
Oberst Wölfinger, w lutym 1945,
ponownie Friedrich-Carl Rabe, od marca 1945,
Generalmajor Robert Bader, od 17 kwietnia 1945.
Skład jednostki
1942
- 204. pułk strzelców
- 207. pułk strzelców
- 81. pułk artylerii
- 97. batalion rozpoznawczy, później cyklistów
- 97. batalion przeciwpancerny
- 97. batalion inżynieryjny
- 97. batalion łączności
- 97. dywizyjne oddziały zaopatrzeniowe (w składzie m.in. 452. batalion turkmeński oraz 97. kompania mułów jucznych)
Przypisy
Bibliografia
Samuel W. Mitcham jr.: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Dywizje strzeleckie i lekkie. Ordre de Bataille. Warszawa: Belona S.A., 2010. ISBN 978-83-11-11655-9.