9 Pułk Piechoty (austro-węgierski)

Galicyjski Pułk Piechoty Nr 9 (IR. 9)

Pułk piechoty cesarskiej i królewskiej Armii.

Historia pułku

Pułk został założony w 1725 roku.

W trakcie wojny francusko-austriackiej w 1859 roku, w jego szeregach walczył porucznik Adolf Amort.

Okręg uzupełnień nr 9 Stryj znajdował się na terytorium 10 Korpusu.

W 1888 roku pułk otrzymał „na wieczne czasy” imię marszałka polnego Franza Sebastiana Karla Josepha Clerfayt de Croix.

Święto pułku obchodzono 4 czerwca, w rocznicę bitwy pod Magenta, która miała miejsce w 1859 roku.

Barwy pułku to jasnozielony (apfelgrün) oraz złote guziki.

W składzie narodowościowym pułku znajdowało się 73% Ukraińców oraz 27% innych narodowości.

W 1868 roku sztab pułku stacjonował w Sybinie (węg. Nagyszeben, niem. Hermannstadt), a główna stacja okręgu uzupełnień oraz kancelaria rachunkowa (niem. Haupt-Ergänzungs-Bezirks- und Rechnungskanzlei-Station) mieściły się w Stryju.

Rok później sztab pułku przeniesiono do Ołomuńca (Olmütz), a pułk włączono w skład 2 Brygady V Dywizji. Komenda rezerwowa oraz stacja okręgu uzupełnień pozostały w Stryju, a pułk zyskał nazwę wyróżniającą „Galicyjski”.

W 1880 roku pułk został przeniesiony do Maglaj na okupowane terytorium Bośni i Hercegowiny, a w 1882 roku do Lwowa.

W 1888 roku pułk został przeniesiony z Lwowa do Jarosławia, podczas gdy Komenda Okręgu Uzupełnień pozostała w Stryju. W 1889 roku sztab pułku, wraz z 3. i 4. batalionem, stacjonował w Jarosławiu, 2. batalion w Radymnie, a 1. batalion oraz Komenda Okręgu Uzupełnień w Stryju.

W 1902 roku pułk znajdował się w Przemyślu, z wyjątkiem 2. batalionu, który pozostał w okręgu uzupełnień w Stryju. Cały pułk wchodził w skład 47 Brygady Piechoty, należącej do 24 Dywizji Piechoty. W 1906 roku 3. batalion został przeniesiony do koszar w Radymnie. Struktura i podporządkowanie pułku pozostały niezmienne do 1914 roku.

W szeregach pułku służyli między innymi porucznicy: Alfred Redl (1883–1897) oraz Rudolf Towarek (1904–1914).

Podczas I wojny światowej w pułku walczyli m.in. kapitanowie Władysław Kozubowski (†23 XI 1914) oraz Artur Manowarda, a także porucznicy: Stefan Halewski-Hrycyszyn, Józef Hoszowski, Stanisław Krzyż, Michał Lauer i Wilhelm Lobkowitz. Lekarzem pułkowym był starszy lekarz sztabowy 2. klasy Fanciszek Lewicki.

Szefowie pułku

Wśród kolejnych szefów pułku byli:

  • FM Francisco Los Rios de Gutierrez (1725 – †23 III 1775),
  • FM Franz Sebastian Karl Joseph Clerfayt de Croix (1775 – †21 VII 1798),
  • FM Adam Kazimierz Czartoryski (1802 – †19 III 1823),
  • FML Friedrich Wilhelm Belgicus von Bentheim-Steinfurt (1825 – †12 X 1839),
  • FZM Prokop von Hartmann-Klarstein (1839 – †21 XII 1868),
  • FZM Karl von Mertens (1869 – †25 III 1874),
  • FZM Friedrich Packenj von Kilstädten (1874 – 1888).

Komendanci pułku

  • płk Ferdinand von Rueber (1868 – 1869)
  • płk Rudolph Kräutner von Thatenburg (1869 – 1873)
  • płk Guido von Kober ( – 1877 → szef Oddziału 1 Ministerstwa Wojny Rzeszy)
  • płk Nikolaus Lauppert (1877 – 1878 → stan spoczynku)
  • płk Heinrich Pelican (1879 – 1883 → komendant 54 Brygady Piechoty)
  • płk Emil von Anders (1883 – 1887 → urlopowany)
  • płk Friedrich Prawda (1887 – 1889 → urlopowany)
  • płk Leopold von Grivičić (1899 – 1893 → komendant 50 Brygady Piechoty)
  • płk Arthur Jonak von Freyenwald (1893 – 1898 → komendant 50 Brygady Piechoty)
  • płk Karl Freiherr Daublesky von Sterneck zu Ehrenstein (1898 – I 1904 → komendant 19 Brygady Piechoty)
  • płk Richard Schreyer (1904 – 1907 → komendant 52 Brygady Piechoty Obrony Krajowej)
  • płk Franz Schreitter von Schwarzenfeld (1907 – 1910 → komendant 14 Brygady Piechoty)
  • płk Feliks Cyrus-Sobolewski (X 1910 – IX 1914 → komendant 9 Brygady Piechoty)
  • płk Ludwig Kemmel-Schuster von Megyfalu (1914 – 1916 → komendant 18 Brygady Górskiej)

Przypisy

Bibliografia

  • Militärschematismus des österreichischen Kaiserthumes für 1868. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1867. (niem.).
  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1869-1870. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, marzec 1870. (niem.).
  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1873. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1873. (niem.).
  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1881. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1880. (niem.).
  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1883. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1883. (niem.).
  • Kais. Königl. Militär-Schematismus für 1889. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1888. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1890. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1889. (niem.).
  • Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1895. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1894. (niem.). Brak numerów stron w książce.
  • Schematismus für das Kaiserliche und Königliche Heer und für das Kaiserliche und Königliche Kriege-Marine für 1900. Wiedeń: K. K. Hof- und Staatsdruckerei, 1889. (niem.). Brak numerów stron w książce.
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1903. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1902. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1907. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, grudzień 1906. (niem.).
  • Schematismus für das k.u.k. Heer und für die k.u.k. Kriegsmarine für 1914. Wiedeń: Nadworna i Państwowa Drukarnia, luty 1914. (niem.).
  • Tomasz Nowakowski, Armia Austro-Węgierska 1908-1918, Warszawa: „Feniks” 1992, ISBN 83-900217-4-9.
  • Maciej M. Krotofil, Ukraińska Armia Halicka 1918-1920, Toruń: Wydaw. Adam Marszałek, 2002, ISBN 83-7322-156-5, OCLC 830348777. Brak numerów stron w książce.
  • Österreich-Ungarns bewaffnete Macht 1900-1914
  • Austro-Hungarian Land Forces 1848-1918 By Glenn Jewison & Jörg C. Steiner