9 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego
9 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego (9 plm) to jednostka lotnictwa myśliwskiego wchodząca w skład ludowego Wojska Polskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
W październiku 1944 roku, na podstawie radzieckiego 248 Pułku Lotnictwa Myśliwskiego z 16 Armii Lotniczej, powstał 9 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego, który został sformowany na lotnisku w Krasnogrodzie (ZSRR).
Jednostka ta została włączona do 3 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego.
Na początku marca 1945 roku pułk został przeniesiony na lotnisko w Ułężu, a następnie do Kutna. Do 24 kwietnia zakończono transfer do przyfrontowego lotniska w Kruszwinie.
W kwietniu 1945 roku pułk liczył 170 żołnierzy, w tym 70 oficerów, 96 podoficerów oraz 4 szeregowców. W składzie personelu latającego znajdowało się 33 pilotów. Na wyposażeniu pułku było 35 samolotów, w tym 31 Jak-9, 3 Jak-3 i jeden Po-2.
Po zakończeniu działań wojennych, pułk stacjonował na lotnisku w Kutnie, a po kilku tygodniach został przeniesiony do Łęczycy. W październiku 1945 roku jednostka trafiła do Krakowa, a w styczniu 1946 roku do Radomia.
W styczniu 1946 roku 9 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego został rozformowany. Sztandar bojowy byłego 248 plm, wraz z Orderem „Czerwonego Sztandaru”, został przekazany do Muzeum Armii Czerwonej.
Działania bojowe
24 kwietnia 1945 roku do wyznaczonych załóg należało przeprowadzenie oblotu rejonu działań, osłaniając przeprawy na Kanale Hohenzollernów w okolicach Hennigsdorfu. W rejonie Birkenwender na wysokości 1500 m grupa myśliwców dostrzegła cztery samoloty Fw 190, które uniknęły walki powietrznej.
26 kwietnia pułk zapewnił osłonę dla lotów bojowych 6 plsz i zaatakował transporty kolejowe na stacji Lōwenberg. W tym dniu wykonano 52 loty bojowe. Następnego dnia myśliwce wspierały samoloty szturmowe 6 i 8 plsz oraz przeprowadzały ataki na grupy wojsk niemieckich w pobliżu Dechtow i Hackenberg. Wieczorem pułk przeniósł się na lotnisko Griinthal, gdzie współdziałał z 6 plsz.
29 kwietnia pułk operował w rejonie Kremmen, Fęhrbellin, Pessin i Paaren, wspierając działania 6 plsz, który atakował kolumny na drodze Protzen – Walchow. W tym dniu wykonano 43 loty bojowe.
Ostatnie zadania w operacji berlińskiej realizowano już z lotniska Schwante.
Dzień 3 maja był ostatnim dniem działań bojowych 9 plm. Pułk wspierał 6 pułk lotnictwa szturmowego, który atakował pozycje nieprzyjaciela w rejonie Kuhlhausen, Jederitz i Neukamern (gmina Havelberg).
Ogółem 9 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego wykonał w operacji berlińskiej 216 lotów bojowych. Piloci nie mieli okazji do walki powietrznej z wrogimi samolotami, a w wyniku działań utracono 2 samoloty. Straty w ludziach były zerowe.
Obsada personalna pułku
- dowódca pułku – ppłk Wasyl Bodraszow
- zastępca do spraw polityczno-wychowawczych – ppłk Sybircow
- kpt. Siemionow
- szef sztabu – ppłk Połkaczew
- nawigator pułku – mjr Koliagin
- pomocnik dowódcy pułku do spraw strzelania powietrznego – kpt. Wasyl Kuźniecow
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Izydor Koliński: Lotnictwo Polski Ludowej 1944-1947. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-0727-X.
Izydor Koliński: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego (lotnictwo). Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. 9. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
Czesław Krzemiński: Pułki Ludowego Lotnictwa Polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1981. ISBN 83-206-0196-7.
Zygmunt Kozak: Lotnictwo wojskowe na Pomorzu Zachodnim w latach 1945–2015. W: Andrzej Aksamitowski, Dariusz Faszcza: Pomorze militarne. Wokół zagadnień polityki i obronności na Pomorzu Zachodnim w polskim 70-leciu. Szczecin: Instytut Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017. ISBN 978-83-64629-60-0.