9 Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego
9 Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego (9 DLM) to związek taktyczny lotnictwa myśliwskiego Wojska Polskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
Na podstawie dyrektywy Ministra Obrony Narodowej Nr 00020/Org. z dnia 21 lutego 1951 roku, szef Sztabu Generalnego WP wydał rozkaz Nr 0096/Org. z dnia 11 grudnia 1951 roku, który nakazywał Dowódcy Wojsk Lotniczych sformować 9 Dywizję Lotnictwa Myśliwskiego.
Dowództwo dywizji oraz podległe jednostki utworzono w Malborku.
Do 1 grudnia 1952 roku w Malborku został sformowany Pluton Fotograficzny 9 DLM.
W 1953 roku, z powodu trudności organizacyjnych, 29 plm został przeniesiony do Ornety, natomiast 26 plm przesunięto do Zegrza Pomorskiego i od 1 kwietnia 1953 roku podporządkowano dowódcy 11 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w Świdwinie. We wrześniu 1953 roku przy Dowództwie 9 DLM sformowano Węzeł Radiotechniczny 9 DLM, a do końca roku powstała Stacja Tlenowa 9 DLM.
W marcu 1956 roku, na mocy zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP Nr 0304/Org. z dnia 28 grudnia 1955 roku, utworzono 13 kompanię radiotechniczną na bazie Węzła Radiotechnicznego 9 DLM.
Zgodnie z rozkazem nr 025/MON z dnia 30 września 1967 roku, dotyczącym przekazania jednostkom wojskowym historycznych nazw i numerów oraz ustanowienia dorocznych świąt jednostek (Dz. Roz. Tjn. MON Nr 10, poz. 53), 9 Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego przyjęła tradycje 4 Pomorskiej Mieszanej Dywizji Lotniczej i została przemianowana na 4 Dywizję Lotnictwa Myśliwskiego.
Struktura organizacyjna dywizji
Struktura organizacyjna dywizji w 1952 roku:
- Dowództwo 9 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w Malborku
- 26 pułk lotnictwa myśliwskiego w Malborku
- 29 pułk lotnictwa myśliwskiego w Malborku
- 41 pułk lotnictwa myśliwskiego w Malborku
- 72 kompania łączności w Malborku
- 45 Ruchome Warsztaty Remontu Lotnictwa w Malborku
- pluton fotograficzny 9 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w Malborku
Struktura organizacyjna dywizji w 1953 roku:
- Dowództwo 9 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w Malborku
- 29 pułk lotnictwa myśliwskiego w Ornecie
- 41 pułk lotnictwa myśliwskiego w Malborku
- 72 kompania łączności w Malborku
- 45 Ruchome Warsztaty Remontu Lotnictwa w Malborku
- pluton fotograficzny 9 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w Malborku
- węzeł radiotechniczny 9 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w Malborku
- stacja tlenowa 9 Dywizji Lotnictwa Myśliwskiego w Malborku
Samoloty
Początkowo głównym samolotem dywizji był MiG-15 (Lim 1), jego zmodernizowana wersja MiG-15bis (Lim-2) oraz szkolno-treningowy UTMiG-15.
W ramach unowocześniania lotnictwa, na uzbrojenie dywizji wprowadzono nowy, około dźwiękowy samolot myśliwski MiG-17 (Lim-5) oraz jego ulepszona wersja MiG-17pf.
W 1964 roku 41 plm otrzymał samoloty naddźwiękowe MiG-21F. W kolejnych latach wprowadzono w 9 DLM ich różne modyfikacje.
Dowódcy dywizji
płk pil. AR Anatol Kołpakow (7 VII 1952 – 10 X 1953)
ppłk pil. Stanisław Wiącek
płk pil. Adam Bidziński (X 1956 – VII 1961)
płk pil. Franciszek Kamiński (X 1961 – VII 1963)
płk pil. Wiktor Iwoń
płk dypl. pil. Czesław Filonowicz
gen. bryg. pil. Tytus Krawczyc
Przypisy
Bibliografia
Henryk Czyżyk: 9 i 4 Dywizja Lotnictwa Myśliwskiego w latach 1952 – 1990. Przegląd Wojskowo – Historyczny nr 4/2009.
[red.] Józef Zieliński: Polskie lotnictwo wojskowe 1945-2010: rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. Warszawa: Bellona SA; Wojskowe Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „SWAT”, 2011. ISBN 978-83-1112-14-09.
29 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego w Ornecie