8,8 cm armata morska SK C/35
8,8 cm armata morska SK C/35 to niemiecka broń morska z okresu międzywojennego, która znalazła szerokie zastosowanie podczas II wojny światowej, zwłaszcza na okrętach podwodnych typu VII.
Historia
Projekt tej armaty kal. 8,8 cm SK C/35 został opracowany w Niemczech w 1935 roku, w odpowiedzi na potrzebę stworzenia działa pokładowego dla nowo budowanych okrętów podwodnych typu VII. Konstruktorzy, przy projektowaniu, opierali się na doświadczeniach związanych z armatą 8,8 cm SK C/30, która była dostosowana do montażu na U-Bootach. Armata wykonana była z stali wysokowytrzymałej, cechującej się zwiększoną odpornością na korozję oraz uszkodzenia mechaniczne. Została zamontowana na specjalnie zaprojektowanej lawecie Ubts LC/35 U, która miała prostą konstrukcję i nie posiadała wystających elementów, co umożliwiało prowadzenie ognia z pokładu wynurzonego okrętu. Elementy wyposażenia, takie jak celownik optyczny i uprząż obsługi, mogły być demontowane i przenoszone do wnętrza kadłuba w trakcie pływania pod wodą, a lufę chronił wodoszczelny kaptur. Armata przeszła szczegółowe testy na prototypie jednostki typu VIIA przed rozpoczęciem produkcji seryjnej.
Użycie
Półautomatyczna armata morska SK C/35 kal. 8,8 cm (oficjalna niemiecka nazwa: 8,8 cm Schiffskanone C/35 in Unterseebootslafette C/35) weszła do służby w 1938 roku. Początkowo planowano jej montaż na jednostkach typu VIIA, jednak opóźnienia w produkcji armaty 8,8 cm SK C/32 na lawecie Ubts LC/32 U spowodowały, że zaczęto ją stosować na kolejnych wariantach okrętów typu VII oraz na niektórych trałowcach typu 1940 i ścigaczach okrętów podwodnych. Na U-Bootach armata była umieszczana w osi symetrii okrętu, przed kioskiem, a jej lawecie towarzyszyły dwa kręgi antypoślizgowe wykonane z chropowatego metalu. Obsługa armaty na okrętach podwodnych składała się z 5 do 6 osób, w tym dowódcy – drugiego oficera, dwóch celowniczych, amunicyjnego oraz jednego lub dwóch pomocników.
W związku z uzbrojeniem większości alianckich jednostek w artylerię, od połowy listopada 1942 roku armata zaczęła być demontowana z U-Bootów typu VII, a jej miejsce zajmowały działka przeciwlotnicze 2 cm FlaK 30, 2 cm FlaK 38 oraz 3,7 cm FlaK 43. Na nowych jednostkach typu VIIC/41 i VIIF, które ukończono w II kwartale 1943 roku, armaty te nie były już instalowane. Ostatni znany przypadek użycia armaty podczas bitwy o Atlantyk miał miejsce 19 czerwca 1942 roku, kiedy to U-701 zestrzelił amerykański trałowiec USS YP-389. Po listopadzie 1942 roku, na specjalny wniosek dowódcy, armata mogła pozostać na jednostkach operujących w Arktyce oraz na Morzu Śródziemnym, gdzie była używana do ostrzału celów naziemnych. Działa SK C/35 zostały ponownie wprowadzone na pokłady okrętów podwodnych typu VII w latach 1944–1945, gdzie walczyły na Bałtyku z jednostkami Floty Bałtyckiej (otrzymały je U-242, U-290, U-348, U-370, U-479, U-679 i U-958).
Opis konstrukcji i dane techniczne
Armata morska SK C/35 miała kaliber 8,8 cm, całkowitą długość wynoszącą 3985 mm oraz masę 776 kg. Długość lufy wynosiła 3731 mm (45 kalibrów, L/45). Lufa składała się z płaszcza i luźno osadzonej koszulki. Armata posiadała zamek klinowy z przesuwanym w poziomie klinem. Długość komory nabojowej wynosiła 348,7 mm, a jej objętość to 2,49 dm³. Długość części wiodącej lufy wynosiła 3313,5 mm, a w lufie znajdowało się 28 bruzd o wymiarach 1,2 × 6,4 mm. Używano amunicji zespolonej o masie 15 kg i długości 385,5 mm, w tym pocisków burzących o masie 9 i 9,5 kg, przeciwpancernych o masie 10,2 kg oraz oświetlających o masie 9,4 kg. Amunicja była wystrzeliwana z prędkością wylotową 700 m/s przy użyciu ładunków miotających RPC/40N o masie 2,1 kg. Ciśnienie robocze wynosiło 2400 kG/cm². Przy maksymalnym kącie podniesienia lufy 30°, donośność wynosiła 11 950 metrów. Szybkostrzelność praktyczna wynosiła od 15 do 18 strzałów na minutę, a żywotność armaty szacowano na 12 000 strzałów. Zapas amunicji na U-Bootach wynosił od 220 do 250 naboi.
Laweci Ubts LC/35, stosowanej na okrętach podwodnych, nadano masę 2425 kg (wraz z działem), a jej kąt ostrzału wynosił od -10° do +30°. Prędkość obrotu i podnoszenia wynosiła 1,5° na sekundę, a możliwość obrotu wynosiła 360°.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Clay Blair: Hitlera wojna U-Bootów. Myśliwi 1939–1942. Warszawa: Wydawnictwo MAGNUM, 1998. ISBN 83-85852-26-3.
Mariusz Borowiak: Żelazne rekiny Dönitza. T. 1. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2009. ISBN 978-83-7020-400-6.
John Campbell: Naval Weapons of World War Two. London: Conway Maritime Press, 2002. ISBN 0-87021-459-4. (ang.).
Tony DiGiulian: 8.8 cm/45 (3.46″) SK C/35. NavWeaps, 2022-12-27. [dostęp 2024-04-13]. (ang.).
Mirosław Skwiot: Niemiecka artyleria okrętowa. T. III. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Alma-Press, 2007, seria: GunPower. ISBN 978-83-7237-193-5.