81 mm moździerz wz. 1931 – to moździerz z czasów II wojny światowej, który był używany przez Wojsko Polskie.
Licencję na jego produkcję pozyskano od francuskiej firmy „Stokes-Brandt”. Produkcja została zlecona fabryce Stowarzyszenia Mechaników Polskich z Ameryki w Pruszkowie w 1934 roku. Moździerz wszedł do uzbrojenia WP w 1935 roku. Do momentu wybuchu wojny dostarczono wojsku 905 egzemplarzy tej broni, w tym 150 sztuk wyprodukowanych we Francji.
Moździerz był zaprojektowany w klasycznym układzie, posiadał gładkościenną lufę z zamkiem, prostokątną płytę oporową oraz dwójnóg z mechanizmem podniesieniowym i kierunkowym. Wbudowany był również celownik przeziernikowy.
Dane techniczno-taktyczne
Kaliber: 81 mm
Masa broni: 60 kg
Masa lufy: 20 kg
Masa dwójnogu: 18 kg
Masa płyty oporowej: 22 kg
Długość lufy: 1260 mm
Donośność maksymalna: 3000 m
Prędkość początkowa pocisku wz. 30: 70-210 m/s
Szybkostrzelność: 20 strz./min
Masa naboju
- granat zwykły wz. 30: 3,4 kg
- granat ciężki wz. 31: 6,5 kg
- granat zadymiający
- granat ćwiczebny wielokrotny wz. AR27
Jednostka ognia (JO) dla moździerza wynosiła 25 granatów. Należność na pluton (dla 2 moździerzy razem, przy sprzęcie) – 2 JO = 100 granatów, w tym: granat dużej pojemności – 19, granat małej pojemności – 79, granat wskaźnikowy – 2.
Z uwagi na sposób pakowania amunicji (pojemność skrzynek), powinno to być: 20 granatów dużej pojemności (2 skrzynki), 80 granatów małej pojemności (20 skrzynek), 4 granaty wskaźnikowe (1 skrzynka). Całkowita masa (brutto) tej ilości amunicji wynosi 466 kg.
Organizacja
Działon moździerza składał się z 7 żołnierzy. W jego skład wchodził działonowy – podoficer, celowniczy, ładowniczy, pomocniczy, dwóch amunicyjnych oraz woźnica biedki sprzętowej. Dwa działony tworzyły pluton moździerzy, którym dowodził oficer młodszy. Do pocztu dowódcy należeli również zastępca oraz obserwator – podoficerowie, a także woźnice dwóch biedek amunicyjnych. Pluton był częścią kompanii karabinów maszynowych w batalionie piechoty, batalionie strzelców (samodzielnym) oraz dywizyjnej kompanii ckm. Moździerze znalazły się także w wyposażeniu 10 Brygady Kawalerii oraz Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej. Na aktywną dywizję piechoty przypadało 20 sztuk. W rezerwowych dywizjach piechoty liczba moździerzy była mniejsza.
Przypisy
Bibliografia
Ciepliński Andrzej, Wożniak Ryszard, Encyklopedia współczesnej broni palnej, Warszawa 1994.
Dane organizacyjne i techniczne dla prac kwatermistrzowskich w polu, Warszawa 1939, Sztab Główny – Oddział IV, L.dz.1230/IV.Mob.39.
Słupczyńscy Wiesław i Piotr, Moździerz piechoty 81 mm wz. 31, Siedlce 2007.
Zasieczny Andrzej, Broń Wojska Polskiego 1939-1945 – Wojska Lądowe, Warszawa 2006.