8 pułk moździerzy
8 pułk moździerzy to jednostka artylerii wchodząca w skład polskiego ludowego Wojska Polskiego.
Pułk został sformowany w okolicach wsi Dmochy-Rogale i Dmochy-Rętki na podstawie rozkazu Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego nr 8 z dnia 20 sierpnia 1944.
Przysięgę wojskową żołnierze pułku złożyli w listopadzie 1944 w miejscu formowania.
Dowódca
mjr Aleksy Bułchatow
Skład etatowy
- Dowództwo i sztab
- 2 x dywizjon moździerzy
- 3 x bateria ogniowa
- 2 x pluton ogniowy
- park artyleryjski
- żołnierzy – 631 (oficerów – 74, podoficerów – 179, kanonierów – 378)
Sprzęt:
- moździerze – 36
- rusznice przeciwpancerne – 36
- samochody – 97
Działania bojowe
Pułk był częścią 1 Brygady Moździerzy. W trakcie walk o Berlin, 25 kwietnia, pułk zajął pozycje na linii jezior między Spandau a Poczdamem. Odegrał kluczową rolę w ofensywie oddziałów radzieckich, zwłaszcza w początkowej fazie, gdy Niemcy przeprowadzali kontratak. Moździerzyści nieprzerwanie ostrzeliwali silnie ufortyfikowane pozycje nieprzyjaciela, umiejscowione między wodnymi rozlewiskami. Samochody transportujące amunicję do 2 dywizjonu były narażone na ostrzał z karabinów maszynowych.
W nocy z 27 na 28 kwietnia, baterie pułku przeprawiły się przez kanał na północ od jeziora Jungfern i przed świtem zajęły nowe pozycje na przeciwnym brzegu kanału.
O godzinie 10:00 tego samego dnia, pułk wziął udział w natarciu na Poczdam z kierunku północno-zachodniego. W ciągu pół godziny, baterie pułku zniszczyły 4 cekaemy, 2 działa przeciwpancerne oraz około pluton piechoty. W momencie, gdy oddziały piechoty i jednostki pancerne wkroczyły do miasta, pułk przesunął się na około 200 metrów od zabudowań. Z punktów obserwacyjnych przekazywano lokalizacje nieprzyjacielskich środków ogniowych, a moździerzyści niezwłocznie otwierali ogień. W trakcie natarcia zniszczono 13 gniazd karabinów maszynowych, 2 działa przeciwpancerne, baterię moździerzy oraz około kompanii nieprzyjacielskiej piechoty. Ogień polskich moździerzy wspierał nacierających radzieckich żołnierzy.
W tylnej części radzieckich i polskich oddziałów pozostawały grupy wroga, które ostrzeliwały stanowiska ogniowe. W wyniku ostrzału, ppor. Mikołaj Sysołatin został ranny w głowę, a obsługa jednego z moździerzy również odniosła rany. W wyniku tego ostrzału w 2 dywizjonie zginął ogniomistrz Marian Grzechocki. Dowódca plutonu dowodzenia, ppor. Dymitr Czeczerin, polecił rozpoznać pozycje nieprzyjaciela. Po zidentyfikowaniu stanowiska przez kanoniera Grzegorza Knapika, 1 bateria pod dowództwem chor. Józefa Andreasa skierowała ogień swoich moździerzy w to miejsce.
W nocy z 2 na 3 maja 1945 roku, pułk stoczył walki z silnymi niemieckimi oddziałami, które próbowały przebić się na zachód. Była to jednocześnie ostatnia bitwa 8 pm w operacji berlińskiej.
Przypisy
Bibliografia
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945–1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Kazimierz Kaczmarek: Oni szturmowali Berlin. Warszawa: Książka i Wiedza, 1980, s. 48-68.
Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. T. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.