8 Pułk Lotnictwa Szturmowego
8 Pułk Lotnictwa Szturmowego (8 plsz) to jednostka lotnictwa szturmowego ludowego Wojska Polskiego.
Formowanie i zmiany organizacyjne
W październiku 1944 roku, na podstawie radzieckiego 384 Zapasowego Pułku Lotniczego, powstał na lotnisku w Wołczańsku (ZSRR) 8 Pułk Lotnictwa Szturmowego.
Pułk został włączony do 2 Dywizji Lotnictwa Szturmowego.
W składzie jednostki znajdowało się 201 żołnierzy, w tym 65 oficerów, 120 podoficerów i 16 szeregowców. Uzbrojenie pułku stanowiło 28 samolotów bojowych Ił-2 oraz jeden samolot UIł-2.
W połowie lutego 1945 roku z Wołczańska do Polski wyruszył rzut naziemny pułku. 11 kwietnia 1945 roku na lotnisko Lublinek w Łodzi przyleciało 31 samolotów, w tym 29 bojowych Ił-2. Od 23 kwietnia rozpoczęto przenoszenie pułku na przyfrontowe lotnisko Barnówko.
Po zakończeniu wojny pułk powrócił do węzła lotniskowego w Łodzi, gdzie w styczniu 1946 roku został rozformowany. Jego tradycje kontynuował od 1967 roku 8 Pułk Lotnictwa Myśliwsko-Szturmowego.
Działania bojowe
Pułk rozpoczął działania w operacji berlińskiej 25 kwietnia, atakując artylerię oraz pozycje obronne piechoty w rejonie Zehdenick. Następnego dnia załogi zwalczały kolumny wojsk na trasie Zehdenick – Liebenwalde, niszcząc 12 pojazdów i wywołując 4 pożary.
29 kwietnia samoloty pułku zaatakowały wojska niemieckie w rejonie Lentzke, Brunne i Betzin. Zniszczyły także 3 samoloty oraz infrastrukturę na lotnisku Neuruppin. Łącznie w tym dniu zrzucono na nieprzyjaciela około 6 ton bomb, wystrzelono ponad 100 rakiet oraz około 15 tysięcy pocisków z działek i karabinów maszynowych.
30 kwietnia jednostka została przebazowana na nowe lotnisko Steinbeck, a 1 maja zajęto lotnisko Vehlefanz, skąd załogi przystąpiły do zadań bojowych w okolicach Fehrbellin i Lentzke.
Załogi pułku wykonały 104 loty bojowe nad Brandenburgią, niszcząc i obezwładniając oddziały grupy armijnej gen. F. Steinera. Zniszczono ponad 20 pojazdów nieprzyjaciela, zneutralizowano 4 baterie artylerii przeciwlotniczej oraz 2 baterie artylerii, wysadzono 2 magazyny amunicji, spowodowano około 30 pożarów oraz zbombardowano kilka węzłów kolejowych. Straty pułku to jedna załoga (ppor. P. Franin i plut. Piotrowski).
Obsada personalna pułku
Dowódcy pułku:
- ppłk Ruksza
- kpt. Borys Zimin
Zastępca do spraw polityczno-wychowawczych: ppłk Paweł Butow
Szef sztabu: mjr J. Biełow
Nawigator pułku: por. Aleksander Nielubin
Dowódcy eskadr:
- por. Jan Taran
- por. Dymitr Gołowanienko
- ppor. Jan Koriawych
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
- Izydor Koliński: Lotnictwo Polski Ludowej 1944-1947. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1987. ISBN 83-11-07271-X.
- Czesław Krzemiński: Pułki Ludowego Lotnictwa Polskiego. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1981. ISBN 83-206-0196-7.
- Izydor Koliński: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego (lotnictwo). Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek lotniczych. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. 9. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1978.
- Zygmunt Kozak: Lotnictwo wojskowe na Pomorzu Zachodnim w latach 1945–2015. W: Andrzej Aksamitowski, Dariusz Faszcza: Pomorze militarne. Wokół zagadnień polityki i obronności na Pomorzu Zachodnim w polskim 70-leciu. Szczecin: Instytut Politologii i Europeistyki Uniwersytetu Szczecińskiego, 2017. ISBN 978-83-64629-60-0.