8 pułk artylerii haubic
8 pułk artylerii haubic (8 pah) to jednostka artyleryjska ludowego Wojska Polskiego.
Pułk został utworzony w rejonie Sum na podstawie rozkazu nr 1 dowódcy 1 Armii Polskiej w ZSRR z dnia 1 kwietnia 1944 roku. Przysięgę żołnierze pułku złożyli w dniach 11 i 12 listopada 1944 roku w Witolinie.
Dowódca
ppłk Piotr Parchamowski
Skład etatowy
- dowództwo i sztab
- pluton topograficzny
- 1 dywizjon artylerii haubic
- trzy baterie artylerii haubic
- 2 dywizjon artylerii haubic
- dwie baterie artylerii haubic
- park artyleryjski
- żołnierze – 653 (w tym oficerowie – 70, podoficerowie – 186, szeregowcy – 397)
Sprzęt:
- 122 mm haubice – 20
- rusznice przeciwpancerne – 20
- samochody – 53
- ciągniki – 25
Działania bojowe
Pułk był częścią 2 Brygady Artylerii Haubic. Poza brygadą brał udział jedynie w walkach nad rzeką Turią w 1944 roku.
Na Wale Pomorskim jednostka walczyła w rejonie Wierzchowa, Żabina i Żabinka. Uczestniczyła w bitwie o Kołobrzeg, wspierając piechotę atakującą Altmädewitz. Wzięła również udział w walkach o Berlin, angażując się od 28 kwietnia. Po dotarciu do rubieży Guerige Strasse, zapewniała wsparcie ogniowe dla 49 brygady pancernej. W dniach 27-29 kwietnia pułk prowadził ogień na cele w centrum Berlina, w tym na Reichstag. 1 maja baterie pułku dotarły do dzielnicy Tiergarten, a następnie do gmachu politechniki.
Szlak bojowy zakończył 8 maja w okolicach Klessen, 30 km od rzeki Łaby.
28 maja 1945 roku Rada Najwyższa ZSRR odznaczyła pułk Orderem Aleksandra Newskiego za „wzorowe wypełnianie zadań bojowych Naczelnego Dowództwa przy przerwaniu obrony Niemców i ofensywie na Berlin”. 14 czerwca 1945 roku dowódca 1 Armii WP, gen. broni Stanisław Popławski, wydał rozkaz, aby „w przyszłości powyższe formacje i jednostki mianować: 8 Orderu Aleksandra Newskiego pułk haubic lekkich (…)”.
Przypisy
Bibliografia
- Organizacja i działania bojowe Ludowego Wojska Polskiego w latach 1943-1945. Wybór materiałów źródłowych, tom I, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1958.
- Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960. Skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
- Kazimierz Kaczmarek: Oni szturmowali Berlin. Warszawa: Książka i Wiedza, 1980.
- Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Władysław Ways: Regularne jednostki ludowego Wojska Polskiego. Formowanie, działania bojowe, organizacja i uzbrojenie, metryki jednostek artylerii. Krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Cz. II. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1967.