8 Dywizja Pancerna
8 Dywizja Pancerna (niem. 8. Panzer-Division) to niemiecka dywizja pancerna, która działała w czasie II wojny światowej. Brała udział w agresji na Francję i Jugosławię, a także w ataku na Związek Radziecki.
Historia
Dywizja została utworzona na podstawie rozkazu z dnia 16 października 1939 roku, po przekształceniu 3 Dywizji Lekkiej.
W grudniu 1939 roku przeniesiono ją do Nadrenii, a w maju 1940 roku weszła w skład 12 Armii, a następnie Grupy Pancernej Guderiana. Uczestniczyła w agresji na Francję. Po zakończeniu działań pozostawała na okupowanym terytorium Francji do marca 1941 roku, skąd została przeniesiona na Węgry i brała udział w ataku na Jugosławię oraz Grecję. Atak rozpoczęła z terytorium Węgier, kierując się na Belgrad, a następnie na Sarajewo, jednak nie prowadziła intensywnych operacji bojowych.
W kwietniu 1941 roku dywizja została włączona do 4 Grupy Pancernej i w jej składzie uczestniczyła w ataku na ZSRR w czerwcu 1941 roku. Początkowo działania toczyły się na kierunku północnym w ramach Grupy Armii Północ, obejmując tereny Litwy, Łotwy oraz obszar wokół Leningradu. W rejonie Dźwiny zaatakowała 21 Korpus Pancerny Armii Czerwonej, zadając mu poważne straty.
W grudniu 1942 roku dywizja została włączona do Grupy Armii Środek i walczyła w okolicach Smoleńska. W lipcu 1943 roku uczestniczyła w bitwie na łuku kurskim.
W październiku 1943 roku trafiła do Grupy Armii Południe i brała udział w walkach o Kijów, gdzie poniosła znaczne straty w trakcie odwrotu. Następnie walczyła w rejonie Żytomierza, Tarnopola i Bród.
W październiku 1944 roku dywizja została przeniesiona do Słowacji, a następnie na Węgry, gdzie uczestniczyła w walkach o Budapeszt w styczniu i lutym 1945 roku. W lutym 1945 roku została wycofana na teren Moraw, gdzie pozostawała do maja 1945 roku. Złożyła broń 9 maja 1945 roku pod Deutsch-Brod i poddała się Armii Czerwonej.
Dowództwo dywizji
Dowódcy dywizji:
- gen. wojsk panc. Adolf Kuntzen (1939–1941)
- gen. wojsk panc. Erich Brandenberger (1941–1942)
- gen. por. Sebastian Fichtner (1942–1943)
- gen. mjr Gottfried Frölich (1943–1945)
- gen. mjr Heinrich-Georg Hax (1945)
Struktura organizacyjna
Skład w 1940 roku:
- 10 pułk pancerny (Panzer-Regiment 10)
- 67 batalion pancerny (Panzer-Abteilung 67)
- 8 Brygada Strzelców (Schützen-Brigade 8)
- 8 pułk strzelców (Schützen-Regiment 8)
- 8 batalion motocyklowy (Kradschützen-Bataillon 8)
- 80 pułk artylerii (Artillerie-Regiment 80)
- 59 batalion rozpoznawczy (Aufklärungs-Abteilung 59)
- 43 dywizjon przeciwpancerny (Panzerjäger-Abteilung 43)
- 59 batalion pionierów (Pionier-Bataillon 59)
- 84 batalion łączności (Nachrichten-Abteilung 84)
Skład w 1943 roku:
- 10 pułk pancerny (Panzer-Regiment 10)
- 8 pułk grenadierów pancernych (Panzer-Grenadier-Regimenter 8)
- 28 pułk grenadierów pancernych (Panzer-Grenadier-Regimenter 28)
- 80 pułk artylerii pancernej (Panzer-Artillerie-Regiment 80)
- 8 pancerny batalion rozpoznawczy (Panzer-Aufklärungs-Abteilung 8)
- 43 dywizjon niszczycieli czołgów (Panzer-Jäger-Abteilung 43)
- 286 dywizjon artylerii przeciwlotniczej (Heeres-Flakartillerie-Abteilung 286)
- 59 pancerny batalion pionierów (Panzer-Pionier-Bataillon 59)
- 84 pancerny batalion łączności (Panzer-Nachrichten-Abteilung 84)
Przypisy
Bibliografia
Carlos Caballero Jurado: Dywizje pancerne Hitlera. Siły uderzeniowe Wehrmachtu. Warszawa: 2016. ISBN 978-83-11-14190-2.
Jorge Rosado, Chris Bishop: Dywizje pancerne Wehrmachtu 1939–1945. Poznań: Wydawnictwo Vesper, 2012. ISBN 978-83-7731-130-1.
Dmitrij Leluszenko: Pancernym szlakiem. Wspomnienia dowódcy armii. Warszawa: 1983. ISBN 83-11-06958-1.
Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska pancerne. Warszawa: 2010. ISBN 978-8311-11725-9.