8 Batalion Strzelców Karpackich
8 Batalion Strzelców Karpackich (8 bsk) to jednostka piechoty w ramach Polskich Sił Zbrojnych.
Formowanie i działania batalionu
Po raz pierwszy 8 Batalion Strzelców Karpackich został utworzony wiosną 1942 roku w Palestynie, w ramach 3 Brygady Strzelców Karpackich. Proces formowania był wynikiem rozkazu Ldz. 2440/A/I/tjn./42 wydanego przez dowódcę Wojska Polskiego na Środkowym Wschodzie 23 maja 1942 roku oraz rozkazu Ldz. 53/59/Og. Org./tjn./42 od dowódcy Dywizji Strzelców Karpackich z 30 maja 1942 roku. W listopadzie 1942 roku batalion został rozwiązany.
Po raz drugi, 8 Batalion Strzelców Karpackich został sformowany pod koniec 1944 roku we Włoszech, ponownie w składzie 3 Brygady Strzelców Karpackich. W kwietniu 1945 roku brał udział w bitwie o Bolonię.
Po zakończeniu wojny, batalion, jako część wojsk okupacyjnych, pełnił różne funkcje, w tym służbę wartowniczą. W lutym 1946 roku zabezpieczał obiekty wojskowe w okolicach Senigallia.
W 1946 roku batalion został przetransportowany z Włoch do Wielkiej Brytanii, gdzie w 1947 roku został rozwiązany.
Żołnierze batalionu
Dowódcy batalionu:
- mjr Karol Hareńczyk (do 3 VIII 1945)
- mjr Marian Jana (3 VIII 1945 – 1947)
Zastępca dowódcy batalionu:
mjr Wojciech Kania
Szeregowcy:
strz. Jan Kisza
Symbole batalionu
Sztandar
Sztandar, ufundowany przez mieszkańców włoskich miast Imola i Senigallia, został wręczony batalionowi 11 sierpnia 1946 roku przez generała Andersa.
Na głównym płacie sztandaru znajduje się motyw krzyża kawalerskiego z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej, wykonany z pąsowego jedwabiu. W czterech rogach umieszczono odznaki batalionu. Na ramionach krzyża umieszczono również oznakę honorową 2 Korpusu, oznakę rozpoznawczą dowództwa 2 Korpusu oraz oddziałów pozadywizyjnych, oznakę rozpoznawczą 3 Dywizji Strzelców Karpackich, odznakę organizacji katolickiej wspierającej żołnierzy oraz herb Bolonii otoczony gałązkami świerkowymi.
Na odwrotnej stronie, w centrum krzyża kawalerskiego, widnieje napis: „Bóg, Honor i Ojczyzna”, a na ramionach znajdują się nazwy włoskich miast, w których brał udział 8 batalion: „Bologna”, „Imola – 14 IV 1945”, „Castel S. Pietro”. W lewych górnym i dolnym rogach umieszczono herby miast fundatorów: Imoli i Senigalli.
Obecnie sztandar jest eksponowany w Instytucie Polskim i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie.
Odznaka pamiątkowa
Odznaka została zatwierdzona w dzienniku Rozkazów dowódcy 2 Korpusu nr 12, poz. 74 z 29 stycznia 1946 roku. Wykonana z oksydowanego białego metalu, przedstawia gałązkę jodłową, na którą nałożono arabską cyfrę 8 oraz litery SK. Cyfra jest pokryta granatową emalią, a litery i obramowanie są złocone. Gałązka jodłowa ma kolor starego srebra.
Odznaka była noszona na beretach, w odległości 5 cm od orzełka po lewej stronie, umieszczona na podkładce sukiennej. Dla każdej kompanii ustalono inny kolor podkładki: kompania dowodzenia – granatowy, kompania wsparcia – czarny, 1 kompania – żółty, 2 kompania – soczysta zieleń, 3 kompania – pąsowy, 4 kompania – karmazynowy. Odznaka była również noszona bez podkładki na lewej górnej kieszeni munduru.
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Kronika 3 Dywizji Strzelców Karpackich Nr 1 za czas od 3 V 1942 do 10 XII 1943. Instytut Polski i Muzeum im. gen. Sikorskiego w Londynie, sygn. C.292.. [dostęp 2016-06-02].
Tadeusz Krząstek, Andrzej Żak: Z ziemi włoskiej do Polski. Warszawa: Wydawnictwo Marrow SA, 1997. ISBN 83-907396-5-8.
Jan J. Partyka: Odznaki i oznaki PSZ na Zachodzie 1939-1945. Wojska Lądowe, Rzeszów: Wydawnictwo Libri Ressovienses, 1997, ISBN 83-902021-9-0.
Harvey Sarner, Piotr K Domaradzki: Zdobywcy Monte Cassino: generał Anders i jego żołnierze. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2006. ISBN 83-7506-003-8. Brak numerów stron w książce.
Zdzisław Sawicki, Adam Wielechowski: Odznaki Wojska Polskiego 1918-1945: Katalog Zbioru Falerystycznego: Wojsko Polskie 1918-1939: Polskie Siły Zbrojne Na Zachodzie. Warszawa: Pantera Books, 2007. ISBN 978-83-204-3299-2.
Jakub Żak: Nie walczyli dla siebie. Powojenna odyseja 2 Korpusu Polskiego. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2014. ISBN 978-83-7399-621-2.
Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim Wschodzie i Środkowym Wschodzie. Warszawa 1981: KAW RSW „Prasa- Książka – Ruch”, 1981. Brak numerów stron w książce.
Wojsko Polskie 1939-1945 – Barwa i broń. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984. ISBN 83-223-2055-8. Brak numerów stron w książce.
Jerzy Murgrabia: Symbole wojskowe Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Wydawnictwo Bellona, 1990. ISBN 83-11-07825-4.
Tadeusz Kryska-Karski, Henryk Barański: Piechota Polska 1939-1945, zeszyt nr 14. Londyn: 1973.