7Q5

Fragment Papirusu 7Q5

7Q5 to fragment zwoju papirusowego, który zawiera 20 greckich liter (w tym 10 uszkodzonych) i został odkryty w grocie 7 w Kumranie.

Według szeroko akceptowanej teorii, rękopisy znad Morza Martwego zostały ukryte w grotach przed rokiem 68 n.e., kiedy to rzymskie wojska zdobyły Kumran w trakcie tłumienia powstania żydowskiego. Dlatego fragment 7Q5 datuje się na czas przed tym rokiem, co znajduje potwierdzenie w badaniach paleograficznych.

Papirus ten został szczegółowo opisany w książce hiszpańskiego papirologa jezuity José O’Callaghana pt. Papiros neotestamentarios en la cueva 7 de Qumrân, opublikowanej w 1972 roku, a dekadę później przez niemieckiego badacza Carstena Petera Thiede w dziele The Earliest Gospel Manuscript z 1982 roku.

Spór o rekonstrukcję tekstu

Zachowany fragment ma wymiary 3,9 na 2,7 cm i zawiera jedynie 20 greckich liter, z których połowa jest uszkodzona. Z tego powodu nie ma jednomyślności wśród badaczy co do pierwotnej treści 7Q5 oraz jego identyfikacji z konkretnym tekstem starożytnym.

W grocie 7 w Kumranie znaleziono 19 fragmentów papirusowych, które zapisano w języku greckim. To zjawisko nie występuje w innych grotach Kumranu. Wśród odkrytych fragmentów zidentyfikowano dwa teksty biblijne w greckim przekładzie Septuaginty (7Q1 – fragment Księgi Wyjścia oraz 7Q2 – fragment apokryficznego Proroctwa Barucha). Jednak napis na papirusie 7Q5 nie został jednoznacznie skojarzony z fragmentem Septuaginty.

W 1972 roku José O’Callaghan zasugerował, że papirusy z 7. jaskini w Kumranie mogą zawierać fragmenty Nowego Testamentu i zaproponował identyfikację 7Q5 jako fragmentu Ewangelii według Marka. Jego tezę później rozwinął papirolog Carsten Thiede.

Rekonstrukcja 7Q5 jako fragmentu ewangelii nie została zaakceptowana przez większość uczonych. Wsparcie dla tej tezy wyrazili Shimeriahu Talmon oraz Orsolina Montevecchi. Niektórzy badacze, w tym Kurt Schubert, zgodzili się, że papirus może zawierać fragment Ewangelii Marka, jednak przesunęli datę jego powstania na pierwszą połowę II wieku.

Rekonstrukcja tekstu według O’Callaghana

W zachowanym fragmencie znajdują się urywki pięciu linii tekstu zapisanego w stylu dekoracyjnym. Z tych linii dziesięć liter zaznaczonych czerwonym pogrubionym drukiem można odczytać, inne są niepewne (bez pogrubienia) lub niezidentyfikowane (oznaczone kropkami). Zgodnie z R.P. Boismardem w edycji z 1962 roku, oryginalny tekst wyglądał następująco:

].[

]. τωι α.[

]η και τω[

]ννησ[

]θηεσ[

Rekonstrukcja dokonana przez José O’Callaghana jako fragment Ewangelii Marka 6,52-53 (pogrubionymi literami czerwoną czcionką zaznaczono zachowane w manuskrypcie litery; fraza [επι την γην] „do ziemi” powinna być pominięta):

ου γαρ

συνηκαν επι τοις αρτοις,

αλλ ην αυτων η καρδια πεπωρω-

μενη. και διαπερασαντες [επι την γην]

ηλθον εις γεννησαρετ και

προσωρμισθησαν. και εξελ-

θοντων αυτων εκ του πλοιου ευθυς

επιγνοντες αυτον.

Tłumaczenie: 52 (…) nie zrozumieli sprawy z chlebami, gdyż umysł ich był otępiały. 53 Gdy się przeprawili, przypłynęli do Genezaret i przybili do brzegu. (Według BT)

Przeciwnicy tej tezy wskazują na zbyt małą wielkość zachowanego fragmentu, aby jednoznacznie powiązać papirus 7Q5 z tekstem Ewangelii. Jedna litera nie zgadza się z wersjami znanymi z innych manuskryptów biblijnych (zmiana d na t). Ponadto, ze względu na stychometrię (liczba liter w linijce), należałoby usunąć z tekstu Markowego frazę [επι την γην] i stworzyć nowy wariant tekstowy, niepoparty w całej tradycji skrypturystycznej. Natomiast Thiede zwraca uwagę na możliwość regionalnej pisowni 'tikes’ zamiast 'dikes’, co zostało zakwestionowane przez takie autorytety paleograficzne jak Philip Comfort, Daniel Wallace, Peter Head, Kurt Aland i inni. Fragment nigdy nie został wprowadzony na listę rękopisów Nowego Testamentu przez INTF.

Inne próby rekonstrukcji

Wskazano na kilka innych dzieł literackich, z którymi ten fragment można powiązać. W 1952 roku María Victoria Díaz-Caro Spottorno, badaczka z National Research Council oraz z Institute of Languages and Cultures of the Mediterranean and the Middle East, zidentyfikowała 7Q5 jako Zachariasza 7:4,5. Paul Garnet, badacz i pisarz, w 1973 roku wskazał na Wyjścia 36:10,11, a Daniel B. Wallace w 1992 roku identyfikował 7Q5 z fragmentem Filona z Aleksandrii. Ernest Muro, amerykański badacz, w 1999 roku wskazał na Rodzaju 46:20. Fragment 7Q5 jest także identyfikowany z tekstem Jeremiasza 16:3,4.

Identyfikacja tekstu 7Q5 jako Jeremiasza 16:3,4:

μητέρων αὐτῶν τῶν τετοκυιῶν (24 litery)

αὐτοὺς καὶ περὶ τῶν πατέρων (23 litery)

αὐτῶν τῶν γεγεννηκότων αὐτοὺς (26 liter)

ἐν τῇ γῇ ταύτῃ· Ἐν θανάτῳ νοσερῷ (26 liter)

Pełny tekst LXX Jeremiasza 16:3,4:

3 Ὅτι τάδε λέγει Κύριος περὶ τῶν υἱῶν καὶ περὶ τῶν θυγατέρων τῶν γεννωμένων ἐν τῷ τόπῳ τούτῳ καὶ περὶ τῶν μητέρων αὐτῶν τῶν τετοκυιῶν αὐτοὺς καὶ περὶ τῶν πατέρων αὐτῶν τῶν γεγεννηκότων αὐτοὺς ἐν τῇ γῇ ταύτῃ· 4 Ἐν θανάτῳ νοσερῷ ἀποθανοῦνται, οὐ κοπήσονται καὶ οὐ ταφήσονται· εἰς παράδειγμα ἐπὶ προσώπου τῆς γῆς ἔσονται καὶ τοῖς θηρίοις τῆς γῆς καὶ τοῖς πετεινοῖς τοῦ οὐρανοῦ· ἐν μαχαίρᾳ πεσοῦνται καὶ ἐν λιμῷ συντελεσθήσονται.

Zobacz też

7Q4, 7Q6, 7Q8
Papirus Rylandsa 457
Papirus magdaleński
Lista rękopisów z Kumranu

Przypisy

Bibliografia

Robert H. Gundry, No NU in Line 2 of 7Q5: A Final Disidentification of 7Q5 With Mark 6:52-53, Journal of Biblical Literature (Dec 1999) 118 (4), pp. 698–707.

Carsten Peter Thiede & Matthew D’Ancona, Jezusowy papirus, Wydawnictwo Amber, 2007

Daniel B. Wallace, 7Q5: The Earliest NT Papyrus?, „Westminster Theological Journal” vol 56 is 1, 1994. 173-180.