795 Gruziński batalion piechoty (niem. Georgische Infanterie-Bataillon 795) to kolaboracyjna jednostka wojskowa Wehrmachtu, złożona z Gruzinów, która działała podczas II wojny światowej.
Historia
Batalion został założony 8 lipca 1942 roku w Kruszynie, w pobliżu Radomia. Wchodził w skład Legionu Gruzińskiego. Dowództwo objął porucznik Schirr, a po nim porucznik Ziller. Funkcję szefa sztabu pełnił porucznik Knabe. Na czoło jednostek kompanii stanęli: były kapitan Armii Czerwonej Czilaszwili w 1 kompanii, emigrant porucznik Czeszelaszwili w 2 kompanii, były kapitan Armii Czerwonej Cereteli w 3 kompanii, Łomatidze w 4 kompanii karabinów maszynowych oraz Niemiec porucznik Kam w 5 kompanii sztabowej. Oddział liczył około 920 żołnierzy, w tym ponad 40 Niemców. Nieformalnie nazywano go „Szałwa Magłakelidze”. W połowie lipca tego samego roku batalion został przeniesiony do Zielonki, koło Warszawy. W połowie sierpnia przetransportowano go na front wschodni, na południową Ukrainę, gdzie znalazł się pod dowództwem niemieckiej 23 Dywizji Pancernej generała Erwina Macka. Jednostka walczyła w rejonie Piatigorska. Na początku października doszło do dezercji wśród Gruzinów, co skłoniło Niemców do natychmiastowego wycofania batalionu na tyły. Pomimo tego, dezercje miały miejsce nadal. Większość gruzińskich żołnierzy została ujęta i rozstrzelana. W połowie października batalion został rozbrojony. Pod koniec listopada Gruzini zostali skierowani do budowy fortyfikacji w rejonie wsi Krupsko-Ulianowskij. W pierwszych dniach grudnia Sowieci zaatakowali te pozycje, co zmusiło Niemców do ponownego uzbrojenia batalionu, który wziął udział w zaciętych walkach obronnych. Następnie jednostka wycofała się wraz z wojskami niemieckimi na Kubań. W połowie lutego 1943 roku batalion został ewakuowany drogą lotniczą na Półwysep Kerczeński, licząc wówczas jedynie 44 Niemców i 246 Gruzinów. Na koniec kwietnia tego roku powrócił do Kruszyny, gdzie został uzupełniony. Na początku lipca przeniesiono go do Radzynia. Od połowy sierpnia do połowy września batalion ochraniał linie kolejowe, mosty i drogi w rejonie Radzynia. W trakcie kilku potyczek z polskimi partyzantami stracił 2 zabitych, 2 rannych i 9 zaginionych, a także 10 Gruzinów zdezerterowało. W połowie października batalion został przetransportowany do okupowanej północnej Francji, przydzielony do niemieckiej 709 Stacjonarnej Dywizji Piechoty pod dowództwem generała Eckkarda von Geyso, a od połowy grudnia generała Karla-Wilhelma von Schliebena. Na początku maja 1944 roku Gruzinów rozmieszczono na wybrzeżu normandzkim, w rejonie miasteczka Turqueville, w składzie 739 Fortecznego Pułku Grenadierów. Po inwazji wojsk alianckich w Normandii 6 czerwca tego roku batalion stawiał opór amerykańskim spadochroniarzom z 101 Dywizji Powietrznodesantowej, a po poważnych stratach wycofał się do Cherbourga, gdzie 30 czerwca skapitulował.
Linki zewnętrzne
Leszek Molendowski: „Za wolną Gruzję! U boku Wermachtu.. konflikty.pl, 2009-08-02. [dostęp 2015-07-11].
Bibliografia
Littlejohn D., Foreign Legions of the Third Reich. Poland, Bulgaria, Ukraine, Romania, Free India, Estonia, t. 4, San Jose 1994.