72 Dywizja Piechoty (niem. 72. Infanterie-Division) to niemiecka jednostka wojskowa z okresu II wojny światowej, która brała udział w inwazji na Grecję oraz w ataku na Związek Radziecki.
Formowanie i walki
Dywizja została sformowana na mocy rozkazu z 19 września 1939 roku, w ramach drugiej fali mobilizacyjnej przez Grenz – Kommandantur Trier w Trewirze, w XII Okręgu Wojskowym. W trakcie ataku na Francję jej udział był znikomy. Następnie jednostka uczestniczyła w ataku na Grecję. Od 22 czerwca 1941 roku brała udział w ataku na Związek Radziecki, walcząc przeciwko Armii Czerwonej m.in. w bitwach o Sewastopol i Kursk. W trakcie okrążenia pod Czerkasami poniosła znaczne straty, a jej dowódca został zabity.
Podczas operacji wiślańsko-odrzańskiej, prowadzonej przez Armię Czerwoną, 72 Dywizja Piechoty, wspólnie z 16 Dywizją Pancerną, zajmowała pozycje na linii rzeki Krzycki Rów. W lutym jej pozycje zostały zaatakowane i przełamane przez 120 Korpus Strzelecki pod dowództwem generała Fiodora Daniłowskiego.
72 Dywizja Piechoty poddała się Armii Czerwonej 8 maja 1945 roku na terenie Czechosłowacji. Część jej żołnierzy zdołała jednak uciec na Zachód.
Dowódcy dywizji
gen. Franz Mattenklott: 19 IX 1939 – 25 VII 1940;
gen. Helge Auleb: 25 VII 1940 – 4 IX 1940;
gen. Franz Mattenklott: 4 IX 1940 – 6 XI 1940;
gen. por. Philipp Müller – Gebhard: 6 XI 1940 – 10 VIII 1942;
gen. por. Curt Souchay: 10 VIII 1942 – 24 XI 1942;
gen. por. Philipp Müller – Gebhard: 24 XI 1942 – 17 II 1943;
gen. por. Rolf Graf von d’Oriola: 17 II 1943 – 3 V 1943;
gen. por. Philipp Müller – Gebhard: 3 V 1943 – 1 XI 1943;
gen. por. Erwin Menny: 1 XI 1943 – 20 XI 1943;
gen. por. Hermann Hohn: 20 XI 1943 – 25 III 1944;
gen. mjr Karl Arning: 10 VI 1944 – 19 VI 1944;
gen. Gustav Harteneck: 19 VI 1944 – 1 VII 1944;
gen. por. Hermann Hohn: 1 VII 1944 – 20 IV 1945;
gen. por. Hugo Beißwänger: 20 IV 1945 – 8 V 1945;
Struktura organizacyjna
Skład w październiku 1939:
105., 124. i 266. pułk piechoty, 706. pułk artylerii (II./34. pułk artylerii, 747. i 751. dywizjon artylerii oraz 760. dywizjon artylerii ciężkiej), 72. batalion pionierów, 72. oddział przeciwpancerny, 315. oddział łączności;
Skład w lipcu 1940:
105., 124. i 266. pułk piechoty, 172. pułk artylerii (II./34. pułk artylerii, 747. i 751. dywizjon artylerii oraz 760. dywizjon artylerii ciężkiej), 72. batalion pionierów, 72. oddział przeciwpancerny, 315. oddział łączności, 172. polowy batalion zapasowy;
Skład w czerwcu 1942:
105., 124. i 266. pułk piechoty, 172. pułk artylerii, 72. batalion pionierów, 72. oddział rowerzystów, 72. oddział przeciwpancerny, 172. oddział łączności, 172. polowy batalion zapasowy;
Skład w listopadzie 1943:
105., 124. i 266. pułk grenadierów, 172. pułk artylerii, 72. batalion pionierów, 72. batalion fizylierów, 72. oddział przeciwpancerny, 172. oddział łączności, 172. polowy batalion zapasowy;
Przypisy
Bibliografia
Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska lądowe. Warszawa: 2009. ISBN 978-83-11-11596-5.
Carell Paul, Operacja „Barbarossa”; Warszawa 2000; ISBN 831109199-4;
PaulP. Carell PaulP., Spalona ziemia. Odwrót Wehrmachtu na Wschodzie, KazimierzK. Szarski (tłum.), Warszawa: „Bellona”, 2003, ISBN 83-11-09475-6, OCLC 749204110. Brak numerów stron w książce.
Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
Haupt Werner, Die deutchen Infanterie Division b.m.w i b.d.w; ISBN 3-89555-274-7;
TadeuszT. Konecki TadeuszT., Sewastopol 1941-1942, 1944, Warszawa: Wydaw. Min. Obrony Narodowej, 1987, ISBN 83-11-07437-2, OCLC 749909711. Brak numerów stron w książce.
Schramm Percy Ernst, Kriegstagebuch des Oberkommandos der Wehrmacht 8 vol.; Bonn 2003; ISBN 3-8289-0525-0;
Skotnicki Mariusz, Nowakowski Tomasz Sewastopol; Warszawa 1996; ISBN 83-86217-34-0;
C.G.C.G. Sweeting C.G.C.G., Krew i Żelazo. Niemiecki podbój Sewastopola 1941 – 1942, TomaszT. Prochenka (tłum.), Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona, 2007, ISBN 978-83-11-10783-0, OCLC 749222937. Brak numerów stron w książce.