70 Pułk Piechoty (II RP)

70 Pułk Piechoty (70 pp) – jednostka piechoty Armii Wielkopolskiej oraz Wojska Polskiego w II RP.

Formowanie i zmiany organizacyjne

W grudniu 1919 roku batalion zapasowy pułku był zlokalizowany w Pleszewie.

10 lutego 1920 roku nastąpiła zmiana nazwy z 12 Pułku Strzelców Wielkopolskich na 70 pułk piechoty.

Mapy walk pułku

Kawalerowie Virtuti Militari

Pułk w okresie pokoju

16 grudnia 1920 roku pułk przybył do Biedruska. Od 30 kwietnia do 22 czerwca 1921 roku stacjonował w Krotoszynie, a następnie został częściowo przeniesiony do Ostrowa Wlkp., Pleszewa i Szczypiorna. 4 sierpnia 1921 roku pułk został przeniesiony do Leszna. 17 października 1921 roku pułk wymaszerował z Leszna do nowych garnizonów: dowództwo pułku z I batalionem i batalionem sztabowym do Jarocina, a II i III batalion do Pleszewa.

W okresie międzywojennym 70 pułk piechoty stacjonował w Pleszewie, w Okręgu Korpusu Nr VII, wchodząc w skład 17 Dywizji Piechoty.

Od 17 października 1921 roku do czerwca 1924 roku dowództwo pułku, I batalion oraz batalion sztabowy przebywały w garnizonie Jarocin, natomiast II i III batalion oraz kadra batalionu zapasowego były w garnizonie Pleszew. 3 czerwca 1924 roku dowództwo pułku przeniesiono do Pleszewa, a dwa lata później wszystkie pododdziały pułku przeniesiono z Jarocina.

Zgodnie z rozkazem Ministerstwa Spraw Wojskowych z 1930 roku, wprowadzono nową organizację piechoty, w ramach której 70 pułk piechoty zaliczono do typu I (tzw. „normalnych”). Otrzymywał on corocznie około 610 rekrutów. Jego stan osobowy wynosił 56 oficerów oraz 1500 podoficerów i szeregowców. W okresie zimowym dysponował batalionem starszego rocznika oraz batalionem szkolnym, natomiast latem posiadał batalion starszego rocznika i dwa bataliony poborowych.

Po wprowadzeniu nowej organizacji piechoty w 1930 roku, pułk szkolił rekrutów dla potrzeb batalionu Korpusu Ochrony Pogranicza.

70 pp w kampanii wrześniowej

Mobilizacja

Na podstawie rozkazu Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza, mobilizacja alarmowa rozpoczęła się 24 sierpnia w Okręgu Korpusu nr VII. Wśród jednostek mobilizowanych w ramach mobilizacji alarmowej w grupie żółtej w garnizonie Pleszew od godziny 4:00 24 sierpnia mobilizowane były jednostki przez 70 pułk piechoty:

  • 70 pułk piechoty w organizacji i na etatach wojennych, w czasie od A+24 do A+32,
  • batalion strzelców nr 8, w czasie A+48,
  • kompania asystencyjna nr 74, w czasie A+52,
  • kompania asystencyjna nr 75, w czasie A+52,
  • kolumna taborowa nr 710, w czasie A+52,
  • kolumna taborowa nr 711, w czasie A+52,
  • kompania karabinów maszynowych przeciwlotniczych typ A nr 13, w czasie A+56,
  • batalion marszowy 70 pp, w czasie A+72.

I batalion był mobilizowany na terenie koszar pułku w Pleszewie, II batalion w Gimnazjum przy ul. Poznańskiej, III batalion w Domu Parafialnym oraz Szkole Powszechnej Męskiej i domach prywatnych przy ul. Lenartowickiej. Stawiennictwo rezerwistów było wzorowe, a pułk osiągnął gotowość marszową 26 sierpnia.

70 pułk piechoty, razem z 8 batalionem strzelców oraz I dywizjonem 17 pułku artylerii lekkiej, został przydzielony do 25 Dywizji Piechoty na czas działań osłonowych. Utworzył Oddział Wydzielony płk. Alfreda Konkiewicza. 25 sierpnia I batalion po ukończeniu mobilizacji odszedł do rejonu wsi Janków Pierwszy w celu prowadzenia prac fortyfikacyjnych. Pozostałe siły pułku pozostały w Pleszewie. 26 sierpnia I batalion rozpoczął budowę fortyfikacji na linii Prosny od Janków Pierwszy do Jastrzębnik. Budowano schrony drewniano-ziemne oraz rozpoczęto prace przy betonowaniu dwóch schronów, postawiono zasieki z drutu kolczastego, kopano okopy, rowy łącznikowe i stanowiska broni maszynowej. Mosty na Prośnie zostały zaminowane. Szczególną uwagę poświęcano budowie umocnień w rejonie wsi Brudzewek, Łaszków i Janków Pierwszy. 26 sierpnia 8 bs oraz pluton artylerii piechoty 70 pp udały się do Szymanowic, gdzie rozpoczęły prace fortyfikacyjne. 29 sierpnia o godz. 21:00 II batalion wymaszerował na linię Prosny do Zbierska, a o godz. 22:00 III batalion w rejon Petryki, folwark Kiączyn na linię Prosny. Dowództwo pułku i pododdziały specjalne pułku przeszły do Stawiszyna. O godz. 4:00 30 sierpnia 70 pp zajął pozycję nad Prosną. W ciągu dnia II batalion zajął stanowiska obronne nad Prosną na odcinku Janków Pierwszy-Chocz. 31 sierpnia przegrupowano III batalion z Petryk na odcinek Stawiszyn-Długa Wieś. Kompania zwiadowców 70 pp oraz 9 kompania strzelecka zostały wysunięte na przedmoście we wsi Tursko.

Działania bojowe

W czasie wojny obronnej 1939 roku pułk wchodził w skład macierzystej dywizji walczącej w ramach Armii „Poznań”.

Walki osłonowe i odwrotowe w Wielkopolsce

O świcie 1 września 1939 roku Oddział Wydzielony płk. Konkiewicza był ugrupowany w obronie na linii rzeki Prosny na pozycjach: 1 kompania strzelecka 8 bs oraz dwa plutony ckm w rejonie Szymanowic; 2 kompania strzelecka 8 bs z plutonami ckm, moździerzy oraz armatą przeciwpancerną, a także plutonem artylerii piechoty 70 pp w rejonie Czołnochowa; pluton 3 kompanii strzeleckiej w wysuniętym punkcie oporu w Robakowie; 3 kompania strzelecka 8 bs bez plutonu z armatą ppanc. w rejonie Gizałek. II batalion 70 pp z dwoma armatami ppanc. oraz 4 i 5 baterie 25 pułku artylerii lekkiej na odcinku Chocz-Janków. I batalion 70 pp z trzema armatami ppanc. oraz 6 bateria 25 pal na odcinku Janków-Jastrzębniki. Kompania zwiadowców 70 pp oraz 9 kompania strzelecka wzmocniona plutonem ckm i armatą ppanc. jako czata we wsi Tursko. III batalion bez 9 kompanii strzeleckiej i plutonu ckm w odwodzie w Stawiszynie. I dywizjon 17 pal miał wspierać 70 pp i był w marszu do rejonu Chocza.

W nocy z 2 na 3 września I/70 pp został zluzowany przez I i III bataliony 56 pułku piechoty i przeszedł do miejscowości Petryki na wschód od Stawiszyna. II/70 pp pozostał na swoim odcinku obrony, oczekując na zluzowanie przez II batalion 56 pp, który jeszcze był na przedpolu linii rzeki Prosny. Z uwagi na odwrót oddziałów Armii „Łódź”, odsłonięte zostało lewe skrzydło 25 DP, w związku z czym gen. bryg. Franciszek Alter wydał rozkaz, aby 70 pp bez II/70 pp, wraz z I/17 pal, 3 września o godz. 15:00 podjął marsz z rejonu Stawiszyna przez Złotniki Wielkie i Goliszew w kierunku wsi Morawin. Na miejsce pułk przybył wieczorem i o godz. 21:00 zajął I batalionem lasy Młyńsko na południowy wschód od Morawina, a III batalionem w lesie na północ od Morawina. II/70 pp pozostał na swoich stanowiskach nad Prosną. W związku z dalszym odwrotem sąsiedniej Armii „Łódź”, Armia „Poznań” była zmuszona do przegrupowania się na główną pozycję obrony. W tym celu 25 DP, 17 DP oraz Wielkopolska Brygada Kawalerii podjęły marsz w kierunku południowo-wschodnim, w tym dywizje piechoty na Przedmoście „Koło”. 70 pp bez II batalionu, wraz z I/17 pal oraz 73 kompanią kolarzy miał osłonić odejście 25 DP na przedmoście. 70 pp zajął stanowiska obronne w rejonie las Krupówki-Koźlątków, a następnie miał stanowić straż tylną dywizji i odejść rano 4 września przez Cekanów, Ostrów na Dziadowice. Z uwagi na znaczne zatłoczenie dróg przez uchodźców cywilnych, głównie na szosie Kalisz-Turek, manewr wojsk znacznie się opóźnił. W związku z tym 70 pp otrzymał rozkaz zajęcia obrony przejściowej i zablokowania kierunku Morawin-Turek. 4 września o godz. 6:00 do pułku dołączył II batalion, a o godz. 11:00 cały pułk zajął pozycje obronne w rejonie lasu kolonii Prażuchy i Morawina, wsparty przez 9 batalion strzelców i batalion ON „Ostrów”.

Dowódca OW płk. Konkiewicz przegrupował swoje podległe oddziały i nakazał zająć obronę w rejonach: 9 bs obsadził stanowiska na skraju lasu na północ od Kamienia, zamykając drogę na Turek, batalion ON „Ostrów” zajął obronę w Morawinie, III batalion 70 pp zajął obronę w Plewni. Pozostała część 70 pp oraz I dywizjon 17 pal zajęły obronę w Cekowie. O godz. 14:00 oddziały OW płk. Konkiewicza zostały zaatakowane przez niemieckie lotnictwo. Początkowo poniesiono straty osobowe; w 70 pp wśród poległych był ppor. Mieczysław Budzyński. Około godz. 18:00 70 pp wraz z I/17 pal podjął marsz w rejon lasu Piętno, gdzie dotarł około godz. 4:00 5 września. Tam wszedł w podporządkowanie swojej macierzystej 17 DP. Rano, na rozkaz dowódcy 17 DP płk. dypl. Mieczysława Mozdyniewicza, pułk został skierowany z lasów Piętno przez Grzymiszew w rejon Ogorzelczyn, Kunegundów oraz las Grabowiec, gdzie miał zająć stanowiska obronne na Przedmościu „Koło” i razem z całą 17 DP został podporządkowany dowódcy Grupy Operacyjnej „Koło” gen. bryg. Edmundowi Knollowi-Kownackiemu. 70 pp zajął stanowiska w rejonach: Ogorzelczyna – III/70 pp, Tarnowej – II/70 pp, Tuliszkowie – I/70 pp, a kompania zwiadowców 70 pp prowadziła rozpoznanie w kierunku Stawiszyna i Rychwału. Dowództwo pułku stanęło w Tarnowej. W związku z planowanym uderzeniem 25 DP w kierunku miasta Dobra, dowódca 17 DP wydał rozkaz osłony przez 70 pp kierunku z Turka na Koło. W tym celu, 5 września o godz. 9:30, pułk podjął marsz do lasów na zachód od Władysławowa, aby ubezpieczyć południowe skrzydło 25 DP. Dowództwo pułku przeszło do Głogowej, a I/70 pp osłaniał przegrupowanie pułku, zajmując obronę w rejonie Tarnowskiego Młyna. W związku z zaniechaniem natarcia 25 DP ze względu na dalszy odwrót Armii „Łódź”, 17 DP miała pozostać na przedmościu „Koło”. 6 września o godz. 3:00 70 pp wraz z I/17 pal wyruszył do lasów majątku Smolina, gdzie zajął pozycje obronne przy szosie z Turka do Koła.

Armia „Poznań” otrzymała nowy rozkaz ze sztabu NW w kierunku do Warszawy. W związku z tym główne siły armii podjęły marsz odwrotowy, a 17 DP rozpoczęła marsz w kierunku Dąbia, który w trakcie marszu został zmieniony na Kłodawę. 6 września o godz. 20:00 70 pp wraz z I dywizjonem 17 pal wyruszył z dotychczasowego rejonu przez Kościelec na przeprawy przez rzekę Wartę w Kole. 7 września o godz. 4:30 70 pp wspólnie z I/17 pal przeprawił się przez Wartę przez mosty w Kole i o godz. 8:00 stanął na postój w ugrupowaniu: I/70 pp w lesie Krzykosy, II/70 pp i I/17 pal w Borysławicach Kościelnych, III/70 pp we wsi Bylice, a dowództwo pułku w Borysławicach Zamkowych. Z powodu zajęcia Łęczycy i terenów na wschód od miasta przez oddziały niemieckie, co groziło odcięciem drogi na Warszawę cofającym się wojskom, gen. dyw. Tadeusz Kutrzeba podjął decyzję o wykonaniu uderzenia na skrzydło niemieckiej 8 Armii. W tym celu rozpoczęto koncentrację głównych sił Armii „Poznań” do przewidywanego natarcia. 17 DP miała się skoncentrować na południowy zachód od Krośniewic. W związku z tym, 7 września o godz. 19:00 70 pp wraz z I/17 pal rozpoczął przemarsz przez: dwór Krzykosy, dwór Pomorzany, Józefów, Ryslew, Rdutów, Bowyczyny, w okolice Głogowa, Zalesia i Korynina. Po nocnym marszu 7/8 września o godz. 7:30 pułk zajął na postój rejony miejscowości: I/70 pp wraz z 3 baterią 17 pal Marynin-Zalesie, II/70 pp wraz z 1/17 pal dwór Miłonice-Stara Wieś, III/70 pp wraz z 2/17 pal Cudnik, a dowództwo pułku dwór Jankowice. Po uzyskaniu zgody ze sztabu NW na zwrot zaczepny, podjęto dalsze przegrupowania, w tym 17 DP. W tym celu 70 pp i I/17 pal o godz. 22:00 8 września wyruszył przez: Wymysłów, Adamów, Gadków w okolice miejscowości Witonia, jako straż przednia maszerowała wzmocniona 9 kompania strzelecka 70 pp.

Udział w bitwie nad Bzurą

9 września o godz. 7:00 70 pp zajął rejon wyczekiwania w: Ględzianowie – I/70 pp, w Witoni – II/70 pp, dowództwo pułku i pododdziały specjalne w Nędzerzewie – III/70 pp. Rano wydano rozkazy do natarcia 17 DP, w skład której wchodził 70 pp. Po południu pułk przemieścił się na podstawy wyjściowe do natarcia w rejonie Nędzerzewa, jako I rzut miał nacierać III batalion, reszta pułku w II rzucie natarcia. Wsparcie natarcia zapewniał I/17 pal.

O godz. 17:00 9 września III batalion przeprawił się przez rzekę Bzurę w rejonie wsi Rogulice. O godz. 19:00 III/70 pp podjął natarcie przez wieś Konstancin na wieś Sługi, jako czołowe atakowały 7 i 9 kompanie strzeleckie, a w drugim rzucie 8 kompania strzelecka. W trakcie walki zdobyto wieś Sługi, a z uwagi na silny ostrzał z rejonu wsi Głupiejew i Janów III/70 pp przeszedł do obrony we wsi Sługi. Po godz. 19:00 dowództwo pułku przeprawiło się przez Bzurę i weszło do Konstantynowa, o godz. 20:00 I/70 pp przeszedł do Rogulic, a po nim II/70 pp do wsi Żale. W nocy 7 kompania strzelecka wykonała nocne natarcie rozpoznawcze w kierunku Głupiejewa. 10 września o godz. 6:00 III/70 pp podjął dalsze natarcie ze wsi Sługi na wieś Gaj Stary. Przy wsparciu 1/17 pal III/70 pp zdobył wieś Gaj Stary. Równocześnie wprowadzono do natarcia I/70 pp na wieś Bryski. III/70 pp w zdobytym Gaju Starym przeszedł do obrony, a w jego miejsce wprowadzono do natarcia II/70 pp, który zdobył w walce kolonię Moraków, a następnie wieś Moraków. W tym czasie I/70 pp zdobył Bryski i Karsznice. O godz. 14:00 I/70 pp podjął natarcie na Śladków Podleśny, po walce zdobył miejscowość. Dowództwo pułku przeszło do wsi Bryski. Po południu, wobec odwrotu piechoty niemieckiej, rozkazem dowódcy 17 DP 70 pp przeszedł do pościgu. I/70 pp rozpoczął pościg ze Śladkowa Podleśnego poprzez kolonię Śladków i Grabiszew. II/70 pp z Morakowa na Mchowice, Śladkówek, Śladków Górny i Brachowice. III/70 pp z Gaja Starego poprzez Czerników, Sypin, Borowiec i Wypychów. Około godz. 16:00, będący w pościgu I/70 pp został ostrzelany przez niemiecką artylerię w rejonie wzg. 123 na północ od Śladkowa Górnego, a na batalion wyszło uderzenie niemieckiej kompanii czołgów. W wyniku tego I batalion został odrzucony w rejon Śladkowa Podleśnego, ponosząc znaczne straty osobowe, wśród poległych byli ppor. Józef Papla, ppor. Konrad Śmigielski oraz ppor. Marian Poznański. Skuteczne wsparcie 1/17 pal umożliwiło I/70 pp o godz. 18:00 podjęcie natarcia ze Śladkowa Podleśnego i opanowanie przedmiotów terenowych na wysokości wzg. 123 oraz podjęcie walki ogniowej z niemieckimi oddziałami broniącymi odcinka Śladków Górny-Brachowice-Grabiszew. O zmroku do lewego skrzydła I batalionu dołączył II/70 pp, który obsadził wzg. 125 na północ od Śladkowa Górnego, gdzie zajął obronę. III/70 pp zdobył wsie Borowiec i Sypin, a o zmroku zdobył północną część Wypychowa. Dowództwo pułku stanęło w Morakowie.

W nocy z 10 na 11 września I/70 pp wycofał się z przedpola kolonii Śladków Górny i zajął pozycje obronne na linii wzgórz biegnących na południe od wsi Śladków Rozlazły. Dowództwo pułku przeniosło się do wsi Czerników. Dalsze natarcie 70 pp miało rozpocząć się o godz. 11:00 11 września, lecz z powodu wycofania się I batalionu 68 pułku piechoty z pozycji wyjściowych w Małachowicach, zostało przesunięte na godz. 14:00. Główna grupa uderzeniowa 17 DP pod dowództwem Dowódcy Piechoty Dywizyjnej płk. dypl. Władysława Smolarskiego miała prowadzić atak na głównym kierunku natarcia dywizji na Celestynów, Białą, Dzierząznę oraz las na północ od Szczawina. Do tej grupy został zadysponowany II/70 pp. Natarcie pomocnicze miał kontynuować 70 pp bez batalionu, ze wsparciem I/17 pal w celu zdobycia kolonii Wola Branicka. Z uwagi na liczne grupy rozbitków z niemieckiej 30 DP zbierające się w rejonie lasów na północ wsi Gieczna, o godz. 13:00 skierowano tam I/70 pp z zadaniem osłony natarcia i oczyszczenia rejonu z rozbitków niemieckich. Jednocześnie kompania zwiadowców 70 pp została skierowana do oczyszczenia okolic wsi Boguszyce. O godz. 16:00 na Śladków Górny I/17 pal skoncentrował ogień, a w tym czasie II/70 pp podjął natarcie na wieś Grabiszew. Po krótkiej i zaciętej walce Grabiszew został zdobyty. W trakcie walki wśród poległych znaleźli się: ppor. Stanisław Komarnicki oraz ppor. Bolesław Marchwicki. Następnie II/70 pp kontynuował dalsze natarcie po osi Brachowice, Astachowice i Kotowice. Do godz. 22:00 II/70 pp opanował las na północ od Kotowic i wzg. 160,9 na północ od Celestynowa. Z uwagi na skierowanie w okolice Gieczna I/70 pp, natarcie pomocnicze wykonał tylko III/70 pp ze wsparciem I/17 pal. Do godz. 22:00 III batalion, 8 i 9 kompaniami strzeleckimi opanował Wolę Rogozińską. Po przegrupowaniu obronę przed Wolą Rogozińską oraz wsią Biesiekierz Nawojowy zorganizowała 7 kompania strzelecka, na wschód od szosy Piątek-Zgierz przed wsią Warszyce 9 kompania strzelecka, a 8 kompania strzelecka na noc przeszła do odwodu w Wypychowie. O godz. 19:00 I/70 pp ruszył do natarcia z Borowca na las Gieczno, gdzie znajdowały się resztki niemieckiego 6 pp. Natarcie I batalionu nie przyniosło powodzenia; w jego trakcie poniósł straty, wśród poległych był mjr Julian Siedlecki, dowódca batalionu.

O świcie 12 września I/70 pp ponowił natarcie na las Gieczno, skutecznie likwidując niemieckie oddziały w lesie. O godz. 11:00 do dyspozycji 70 pp został oddany 8 bs, który zatrzymał się we wsi Śladków Rozlazły. Od godz. 5:00 II/70 pp wzmocniony plutonem artylerii piechoty 70 pp w składzie zgrupowania płk. dypl. Smolarskiego prowadził walki obronne na południowym skraju lasu na wschód od Celestynowa, wiążąc niemieckie oddziały i tym samym ułatwiając zdobycie Celestynowa przez główne siły zgrupowania płk. dypl. Smolarskiego. Zgrupowanie 70 pp płk. Konkiewicza, głównie III batalion, od świtu znajdowało się pod ogniem niemieckiej artylerii ciężkiej. W godzinach południowych na pozycje III batalionu wyszło niemieckie natarcie piechoty, które przy wsparciu polskiej artylerii ciężkiej zostało odparte. Po oczyszczeniu lasu Gieczno, po godz. 11:00 I/70 pp przegrupował się poprzez Lorenki i Władysławów w rejon Biesiekierza Nowojowego z zadaniem oskrzydlenia oddziałów niemieckich atakujących III/70 pp. Przeciwnikiem 70 pp był niemiecki odwodowy 16 pp ze składu 22 DP, przewieziony samochodami z Łodzi. O godz. 15:00 z rejonu Warszyc na stanowiska III batalionu wyszło silne natarcie niemieckiej piechoty, wsparte ześrodkowaniami ogniowymi niemieckiej artylerii. W wyniku ostrzału, odwrót rozpoczęła 9 kompania strzelecka, a natychmiastowy kontratak 8 kompanii strzeleckiej odzyskał utracone stanowiska. Równocześnie z kontratakiem, do natarcia na kolonię Wola Branicka przystąpił I/70 pp, który zdobył wieś po krótkiej i zaciętej walce. Piechota niemiecka wycofała się z przed frontu III/70 pp, obawiając się okrążenia. O godz. 21:00, w związku ze zmienionym planem kontynuowania bitwy nad Bzurą, dowódca armii oraz następnie dowódca GO „Koło” wydał rozkaz odwrotu na północny brzeg Bzury. Zgodnie z tym rozkazem po godz. 22:00, 70 pp rozpoczął schodzenie z linii walki i po sformowaniu kolumny marszowej wschodniej 17 DP, rozpoczął marsz. Pułk maszerował nocą 12/13 września trasą: Wypychów, Borowiec, Boguszyce, Czerników, Janowice, Goślub. Po przeprawieniu się przez Bzurę w rejonie dworu Siemienice, 70 pp zajął rejon Kuchary, Malewo, Świniary na północnym brzegu Bzury.

13 września w godzinach południowych 70 pp zebrał się w miejscowościach: I batalion w Świniarach, II batalion w Kucharach, III batalion w Marcinowie, a dowództwo pułku w Malewie. 70 pp, wraz z 8 batalionem strzelców oraz 72 samodzielną kompanią karabinów maszynowych i broni towarzyszących, wsparty I i II dywizjonem 17 pal, otrzymał rozkaz zamknięcia od Orłowa do Kter odcinka obrony na rzece Bzurze. W nocy 13/14 września przegrupowano część 70 pp, aby zluzować odchodzące oddziały 14 Dywizji Piechoty na odcinku Młogoszyn-Orłów. O godz. 7:00 14 września pułk rozwinął się w obronie na odcinku: II/70 pp wraz z połową 72 skkm i br. tow. na przeprawie w Młogoszynie, ze wsparciem III/17 pal na stanowiskach ogniowych w rejonie Pawłowic. III/70 pp z połową 72 skkm i br. tow. na przeprawie w Orłowie, ze wsparciem I/17 pal w rejonie Waliszewa. Odwód stanowiły: I/70 pp w rejonie Grabów i 8 bs w rejonie Łęk Kościelnych. 17 DP tego dnia odeszła do rejonu Kiernozia i Karsznice. W dotychczasowym rejonie pozostało Zgrupowanie „Szewce” pod dowództwem Dowódcy PD 17 DP płk. dypl. Władysława Smolarskiego z wzmocnionym 70 pp.

15 września przed południem III/70 pp odparł oddział niemieckiej piechoty, który usiłował przeprawić się przez Bzurę groblą w rejonie dworu Orłów. Po południu Zgrupowanie „Szewce” zostało rozwiązane. Dowódca PD 17 DP odszedł w rejon Rybna do składu macierzystej dywizji, a wraz z nim odszedł I batalion 70 pp oraz I/17 pal bez baterii. Dowódcą odcinka obrony został dowódca 70 pp płk Alfred Konkiewicz, który podlegał bezpośrednio od tego momentu dowódcy Grupy Operacyjnej gen. bryg. Stanisławowi Grzmot-Skotnickiemu. Płk Konkiewicz objął dowództwo Oddziału Wydzielonego, który miał bronić linii rzeki Ochni, od miejscowości Jagniątki i linii rzeki Bzury do miejscowości Sobota. Podlegały mu 70 pp bez I batalionu, 2 i 7 baterie 17 pal, III batalion 58 pułku piechoty z 9 baterią 14 pułku artylerii lekkiej, 5 batalion karabinów maszynowych i broni towarzyszących bez kompanii ckm, 2 kompania strzelecka 8 bs, 72 skkm i br. tow. Wieczorem 15 września płk. Konkiewicz, zgodnie z rozkazem, wycofał prawe skrzydło OW na linię rzeki Ochni. Realizując ten rozkaz II/70 pp został przesunięty z Młogoszyna do rejonu Teodorów, Tomczyce i przeszedł do odwodu, a linię rzeki Ochni obsadził 5 b km i br. tow. Dowództwo 70 pułku przeszło z Waliszewa do folwarku Odolin.

O świcie 16 września 1939 roku OW płk. Konkiewicza zajmowały stanowiska obronne: III/70 pp wsparty 2/17 pal i 7/17 pal bronił przepraw przez Bzurę na odcinku Orłów-Gosławice. III/58 wsparty 9/14 pal bronił Bzury w rejonie Soboty, 5 bkm i br. tow. bronił linii rzeki Ochni od Jagniątek do Orłowa. II/70 pp w odwodzie w rejonie Teodorów, Tomczyce. Od rana pozycje OW były pod ostrzałem niemieckiej artylerii. O godz. 6:00 oddziały niemieckiej piechoty podjęły próbę forsowania Bzury na odcinku Orłów-folwark Gosławice, skuteczny ostrzał III/70 pp oraz 72 skkm i br. tow. powstrzymał niemieckie natarcie. O godz. 7:00 niemieckie natarcie wyparło III/58 pp z odcinka obrony Sobota-Wola Kałkowska. W wyniku wycofania się III batalionu 58 pp, zagrożone zostało lewe skrzydło III/70 pp. W rejonie folwarku Gosławice 9 kompania strzelecka, część 3 kompanii ckm oraz pluton 72 skkm i br. tow. powstrzymały niemieckie natarcie i utrzymały swoje pozycje. Około godz. 12:00 do kontrataku został wprowadzony II/70 pp przy wsparciu własnych baterii armat i haubic oraz pociągu pancernego nr 11 „Danuta”. Kontratak batalionu powstrzymał dalsze niemieckie natarcie w kierunku Bąkowa. Po południu 16 września OW otrzymał rozkaz wycofania się za rzekę Słudwię i zajęcia pozycji obronnych na linii Złaków Kościelny-Luszyn. Jako pierwsze, o godz. 16:00, odeszły oddziały z prawego skrzydła OW: 5 batalion km i br. tow., III/70 pp, 72 skkm i br. tow. oraz baterie 17 pal. O godz. 18:00 odeszły pozostałe siły II/70 pp, III/58 pp i 9 bateria 14 pal. Przedwcześnie wysadzone mosty na Słudwi oraz zatłoczone drogi znacznie opóźniły odwrót. Do okolic Złakowa Borowego oddziały dotarły z opóźnieniem dopiero w godz. 22:00-24:00, a II/70 pp wbrew rozkazowi nie przekroczył Słudwi i zatrzymał się na postój w Zalesiu na zachód od Złakowa Borowego. W nocy dowódca GO gen. Grzmot-Skotnicki otrzymał rozkaz odstąpienia od obrony linii rzeki Słudwi i przejścia do rejonu Brzozowa na północ od Luszyna.

16 września o godz. 11:00 I/70 pp, wcześniej odesłany do sił głównych 17 DP, dotarł do Rybna i zajął tam obronę, osłaniając dowództwo 17 DP. O godz. 16:00 pozycje I batalionu zaatakowały niemieckie czołgi z kierunku Lipnic. I batalion dysponował 4 armatami przeciwpancernymi z kompanii ppanc. 70 pp, przy ich pomocy odparł niemieckie natarcie. Oddziały niemieckie utraciły 4 unieruchomione czołgi, a walki trwały do zmroku. Z uwagi na zatrzymanie dalszego natarcia połączonej armii z Łowicza na Skierniewice, oddziały rozpoczęły odwrót w kierunku Warszawy. O godz. 23:00 I/70 pp otrzymał rozkaz podjęcia marszu w kolumnie północnej 17 DP poprzez Ruszki, Młodzieszyn, Juliopol do Mistrzewic, a następnie po sforsowaniu Bzury miał wejść do Puszczy Kampinoskiej. 17 września o godz. 3:00 batalion wyruszył dopiero w nakazanym kierunku. O godz. 6:00 w rejonie Młodzieszyna został zaatakowany przez niemieckie lotnictwo, a następnie dotknięty ostrzałem niemieckiej artylerii ciężkiej. Ataki lotnictwa i ostrzał artylerii trwały do godz. 18:00, w trakcie czego od I/70 pp odłączyła się 1 kompania ckm. Batalion dotarł do folwarku Stefanów, gdzie dołączył do oddziałów 17 DP i 25 DP. Pod ostrzałem niemieckiej artylerii, wraz z oddziałami obu dywizji, o godz. 21:00 przystąpił do natarcia przez Bzurę. O godz. 23:00 pozostałości I/70 pp sforsowały Bzurę pod Witkowicami i przedarły się do Puszczy Kampinoskiej. W trakcie tych walk wśród poległych byli ppor. Michał Rychter oraz por. Kazimierz Matuszewski. 1 kompania ckm 70 pp dowodzona przez kpt. Stefana Wojciechowskiego dołączyła do III batalionu 68 pp i wraz z nim dotarła do przeprawy przez Bzurę pod Brochowem. Pod ostrzałem niemieckiej artylerii oraz broni maszynowej przebiła się z dużymi stratami poprzez Brochów, Janów, Tułowice do Puszczy Kampinoskiej.

Dowódcy OW płk. Alfredowi Konkiewiczowi, dowódca GO gen. Grzmot-Skotnicki nakazał marsz nocny 16/17 września do lasu na północ od folwarku Poddębina. 17 września w nocy o godz. 3:00 główne siły OW podjęły marsz i o godz. 8:00 osiągnęły cel. Jednocześnie rozkazem dowódca GO podporządkował 7 batalion strzelców broniący Luszyna płk. Konkiewiczowi. O godz. 3:00 znajdujący się w Zalesiu II/70 pp został zaatakowany przez oddziały niemieckie i rozbity. Z II batalionu ocalały niekompletne dwie kompanie strzeleckie oraz połowa kompanii ckm, którym udało się przeprawić przez rzekę Słudwię i o świcie dołączyć do sił głównych pułku. Od rana w kierunku Luszyna wyszło natarcie oddziałów niemieckiej 3 Dywizji Lekkiej. Po południu z Luszyna został wyparty 7 bs. III/70 pp obsadził rano południowy i zachodni skraj lasu na północny wschód od folwarku Poddębina, gdzie prowadził wraz z pododdziałami pułkowymi obronę, odpierając natarcia oddziałów niemieckich. Do walk włączony został również III/58 pp. Walki trwały do godzin wieczornych. Po godz. 18:00 na rozkaz gen. Grzmota-Skotnickiego, OW płk. Konkiewicza rozpoczęło odwrót poprzez Lubików, Osmolin, Byki, Wszeliwy, Kaptury, Brzozów Stary. Jako straż przednia maszerowały połączone w jeden batalion: dotychczasowe bataliony III/58 pp oraz 7 bs, wraz z 9 baterią 14 pal. W kolumnie głównej znajdowały się 5 bkm i br. tow., pozostałość II/70 pp pod dowództwem kpt. Michała Barana, 3 bateria 67 dywizjonu artylerii lekkiej, 1 i 4 baterie 11 dywizjonu artylerii konnej oraz pododdziały pułkowe 70 pp. Jako straż tylna maszerował III/70 pp wraz z 2 baterią 17 pal.

18 września o godz. 5:00 OW dotarł do Brzozowa i Zalesia. Po krótkim odpoczynku, o godz. 9:30 podjęto dalszy marsz przez Skarżynek, Olunin do Bud Starych. W trakcie marszu 9 kompania strzelecka oraz 3 kompania ckm, po wyjściu ze wsi Olunin, stoczyły zwyci