7 Berliński Gwardyjski Korpus Pancerny, odznaczony Orderem Lenina, dwukrotnie Orderem Czerwonego Sztandaru oraz Orderem Suworowa (ros. 7-й гвардейский танковый Берлинский ордена Ленина, дважды Краснознамённый, ордена Суворова корпус) – to jednostka pancerna Armii Czerwonej, która brała udział w działaniach wojennych przeciwko armii niemieckiej na terenach Związku Radzieckiego, w Polsce oraz w III Rzeszy.
7 Gwardyjski Korpus Pancerny został powołany do życia na mocy rozkazu z dnia 26 lipca 1943, kiedy to przekształcono 15 Korpus Pancerny. W walkach z armią niemiecką uczestniczył głównie w składzie 3 Armii Pancernej Gwardii.
Na polskich ziemiach brał udział w operacji lwowsko-sandomierskiej, uczestnicząc w m.in. w bitwie o Przemyśl. Następnie działał na przyczółku baranowsko-sandomierskim oraz w operacjach kończących niemiecką okupację w takich miejscowościach jak: Częstochowa, Jędrzejów, Kłobuck, Praszka, Radomsko, Rybnik i Wieluń. W tym okresie dowództwo sprawował głównie gen. mjr Siergiej Iwanow.
W ramach operacji wiślańsko-odrzańskiej 7 Gwardyjski Korpus Pancerny, atakując wspólnie z jednostkami 52 Armii, zdobył Jędrzejów. W nocy z 15 na 16 stycznia 1945 przekroczył rzekę Pilicę. Następnie, zgodnie z rozkazem, kontynuował natarcie w kierunku Częstochowy, gdzie był narażony na ataki niemieckiego lotnictwa. Te ataki ustały po tym, jak wojska 54 Gwardyjskiej Brygady Pancernej przejęły kontrolę nad lotniskiem we wsi Rudniki. W walkach o Częstochowę zginęli m.in. starszy lejtnant Adam Kowalczuk oraz kpt. Michaił Kuźmin.
Po starciach o Częstochowę, 7 Gwardyjski Korpus Pancerny prowadził działania pościgowe w kierunku Wrocławia.
Podczas dalszych operacji na terenie III Rzeszy, jednostka uczestniczyła w zdobywaniu takich miejscowości jak: Bunzlau, Haynau, Lauban, Naumburg am Queis oraz Goldberg.
Najcięższe walki miały miejsce o Lauban, które ostatecznie zostało zdobyte 9 maja 1945 przez wojska 31 Armii w ramach operacji praskiej.
Po zakończeniu operacji berlińskiej, w trakcie której zdobyto stolicę Niemiec, 7 Gwardyjski Korpus Pancerny zakończył swój szlak bojowy w rejonie czeskiej Pragi.
Dowództwo korpusu:
- gen. mjr Filipp Rudkin (26.07.1943 – 06.08.1943)
- gen. mjr Kiryłł Suleikow (03.08.1943 – 14.12.1943)
- gen. mjr Siergiej Iwanow (14.12.1943 – 20.07.1944)
- gen. mjr Wasilij Mitrofanow (21.07.1944 – 07.10.1944)
- gen. mjr Siergiej Iwanow (08.10.1944 – 10.04.1945)
- gen. mjr Wasilij Nowikow (09.04.1945 – 00.08.1945)
Szef sztabu:
- płk Aleksandr Łozowski (26.07.1943 – 18.02.1944)
- płk Grigorij Puzankow (07.12.1943 – 09.05.1945)
Struktura organizacyjna:
- 54 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca: gen. mjr Iwan Czugunkow
- 55 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca: gen. mjr Dawid Draguński
- 56 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca: gen. mjr Zachar Slusarenko
- 23 Gwardyjska Brygada Piechoty Zmotoryzowanej, dowódca: płk Aleksandr Gołowaczow
Przypisy:
Bibliografia:
- Karl Bahm: Berlin 1945. Warszawa: 2015. ISBN 978-83-11-13571-0.
- Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
- Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
- Robert Forczyk: Wojna pancerna na froncie wschodnim 1943-1945. Czerwony walec. Łódź: 2020. ISBN 978-83-7731-255-1.
- Ryszard Majewski: Wrocław godzina zero. Warszawa: 1985.
- Janusz Płowecki: Wyzwolenie Częstochowy 1945. Warszawa: 1973.
- Robert Zwierzyniecki: Walki na przyczółku sandomierskim w latach 1944–1945. Kraków: 2018.