7 Eskadra Lotnictwa Taktycznego została utworzona na podstawie zarządzenia Ministra Obrony Narodowej nr PF-74/Org. z dnia 15 lipca 1999 roku oraz rozkazu Szefa Sztabu Generalnego WP nr 083/Org. z dnia 9 sierpnia 1999 roku. Jednostka ta, o charakterze myśliwsko-bombowym, została przydzielona do Sił Szybkiego Reagowania NATO.
Historia
Eskadra kontynuuje tradycje 7 pułku lotnictwa bombowo-rozpoznawczego, który został powołany na podstawie rozkazu nr 019 z dnia 22 stycznia 1946 roku przez Naczelnego Dowódcę Wojska Polskiego. Otrzymał on nazwę „7 samodzielny pułk lotniczy bombowców nurkujących”. Miejscem stacjonowania jednostki została wyznaczona Leźnica Wielka, w pobliżu Łęczycy, a jej pierwszym dowódcą został mjr pil. Szczepan Ścibior.
W początkowym okresie działalności jednostka była wielokrotnie przebazowywana i stacjonowała na następujących lotniskach:
- Poznań-Ławica: 12 kwietnia 1947 – 23 października 1950
- Malbork: 24 października 1950 – 3 kwietnia 1952
- Bydgoszcz: 4 kwietnia 1952 – 7 kwietnia 1953
- Warszawa-Babice: 8 kwietnia 1953 – 7 października 1953
- Modlin: 8 października 1953 – 3 lipca 1957
- Powidz: 4 lipca 1957 do dziś
Szkolenie
Od momentu powstania, 7 eskadra lotnictwa taktycznego ma na celu osiągnięcie interoperacyjności z jednostkami lotniczymi NATO. Piloci eskadry byli szkoleni przez instruktorów z USA, Wielkiej Brytanii oraz Kanady w ramach Programu Osiągania Zdolności Bojowej, dążąc do statusu „Combat Ready”, realizując roczny nalot wynoszący ponad 120 godzin. Czwórka pierwszych pilotów zakończyła szkolenie w połowie 2000 roku, stając się pierwszymi polskimi lotnikami z uprawnieniami do lotów w siłach NATO. Byli to majorowie: Tadeusz Mikutel, Wojciech Stępień, Krzysztof Walczak oraz kapitan Grzegorz Węglorz (maj. Adam Świerkocz przeszedł niepełne szkolenie, uzyskując status „Combat Ready” w 2002 roku). Trzech z pierwszych pilotów zdobyło dodatkowo uprawnienia instruktorskie, aby szkolić resztę eskadry.
W maju 2000 roku cztery samoloty eskadry, 11 załóg oraz personel techniczny wzięli udział w międzynarodowych ćwiczeniach lotniczych „Cooperative Banners 2000” w Stavanger w Norwegii. 29 maja 2000 roku miało miejsce pierwsze wspólne loty samolotów eskadry poza granicami kraju, w towarzystwie norweskich F-16. Dzień ten jest uznawany za święto eskadry.
Na przełomie września i października 2001 roku, eskadra jako pierwsza w Polsce została poddana kontroli gotowości do działań zgodnie z procedurami NATO – TACEVAL. W ramach kontroli jednostka została przebazowana na lotnisko operacyjne, z którego realizowała misje uderzeniowe na poligonie. Wszystkie zadania były wykonywane zgodnie z zasadami Sojuszu, z użyciem języka angielskiego jako podstawowego języka dowodzenia. Zarówno personel latający, jak i techniczny potwierdzili swoją gotowość do działań w strukturach NATO.
Od początku swojego istnienia, eskadra brała udział w wielu krajowych i międzynarodowych ćwiczeniach lotniczych, takich jak:
- Cooperative Banners 2000
- Nato Air Meet 2000
- Strong Resolve 2002
- Clean Hunter 2003, 2005
- Sentry White Falcon 2004
- Lone Cat 2004, 2005
- Polish Tiger 2006, 2007
- Italian Dancer 2005, 2007
Piloci eskadry (mjr M. Erdmański, kpt. M. Kejna, kpt. W. Śramkowski) trzykrotnie reprezentowali Wojska Lotnicze i Obrony Powietrznej, wykonując pokazy indywidualnego pilotażu na Su-22 podczas pokazów lotniczych AIR SHOW w Radomiu w latach 2001–2003.
Dnia 25 września 2007 roku, w okolicach Jasienia k. Kościana, podczas polsko-włoskiej wymiany „Italian Dancer 2007”, pilot eskadry (por. G. Gołas) katapultował się wraz z włoskim pilotem z uszkodzonego po zderzeniu z ptakiem samolotu Włoskich Sił Powietrznych typu AMX.
Dowódcy eskadry
- ppłk Tadeusz Mikutel (2000–2002)
- ppłk Janusz Duda (2002–2004)
- ppłk Jacek Łazarczyk (2004–2007)
- ppłk Maciej Trelka (2007–2008)
- ppłk Marek Ławicki (2008–2010)
Wyposażenie
Wyposażenie historyczne
- Tu-2S: od 1950 do 1957
- Ił-28: od 1952 roku. Podczas parady lotniczej z okazji tysiąclecia państwa polskiego, 33 z tych samolotów utworzyły szyk „Orła”.
- Su-20: od kwietnia 1974 roku.
Wyposażenie współczesne
Od maja 1986 roku eskadra jest wyposażona w samoloty myśliwsko-bombowe Su-22, oznaczone w kodzie NATO jako „Fitter-K”. Samoloty te występują w dwóch wariantach: jednomiejscowym Su-22M4 oraz dwumiejscowym Su-22UM3K. Oba modele są jednosilnikowymi, turboodrzutowymi, naddźwiękowymi maszynami o zmiennym kącie skosu skrzydeł, przeznaczonymi głównie do zwalczania celów naziemnych oraz nawodnych, jak również do wykonywania lotniczego rozpoznania wzrokowego, fotograficznego oraz radioelektronicznego.
Dyslokacja do Świdwina
Na przełomie 2007 i 2008 roku, 7 eskadra lotnictwa taktycznego została na stałe przeniesiona do 21 bazy lotniczej w Świdwinie na mocy rozkazu Ministra Obrony Narodowej. Powodem tego przebazowania była zmiana charakteru 33 bazy lotniczej w Powidzu, która miała stać się bazą dla samolotów transportowych, w tym polskich C-130 Hercules. Ostatni lot samolotów Su-22 z lotniska w Powidzu miał miejsce 5 lutego 2008 roku. Obecnie maszyny eskadry współdziałają z samolotami 40 eskadry lotnictwa taktycznego w ramach wspólnych zadań bojowych.
Przypisy
Bibliografia
Józef Zieliński [red.]: Polskie lotnictwo wojskowe 1945-2010: rozwój, organizacja, katastrofy lotnicze. Warszawa: Bellona SA; Wojskowe Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „SWAT”, 2011, s. 174. ISBN 978-83-1112-14-09.