7 Dywizja Strzelecka (ros. 7-я стрелковая Черниговская трижды Краснознамённая, ордена Трудowego Красnego Зnameni дивизja имени М. В. Фрунзе) to związek taktyczny piechoty Armii Czerwonej, który funkcjonował w latach 1918–1941.
Dywizja ta została utworzona w jesieni 1918 roku z jednostek 3 Moskiewskiej Dywizji Piechoty oraz Kostromskiej Dywizji Piechoty. Brała udział zarówno w wojnie domowej w Rosji, jak i w wojnie polsko-radzieckiej. W ramach polskiej ofensywy skierowanej na Kijów, która rozpoczęła się 1 maja 1920 roku, dywizja broniła się na przedpolach Kijowa nad rzeką Zdwiż, a od 5 maja 1920 roku na odcinku Pietrowcy – Moszczun – rzeka Irpień – wieś Romanówka – stacja Biełgorodka.
W maju 1940 roku przeprowadzono zmotoryzowanie 7 Dywizji Strzeleckiej. W czasie ataku wojsk III Rzeszy i jej sojuszników na Związek Radziecki, dywizja wchodziła w skład 8 Korpusu Zmechanizowanego. Po walkach w rejonie Dubna oraz innych starciach, w tym pod Kijowem, poniosła poważne straty i została rozwiązana 31 grudnia 1941 roku.
Dowódcy dywizji
Gierasim Romanow (25 września 1918 – 14 kwietnia 1919)
Aleksandr Sobolew (14 kwietnia 1919 – 11 października 1919)
Aleksandr Golikow (11 października 1919 – 13 grudnia 1920)
Aleksandr Bachtin (13 grudnia 1920 – październik 1922)
Michaił Łukin (od 1923)
Jarosław Sztrombach (1925 – grudzień 1928)
Kazimir Kwiatek (grudzień 1928 – grudzień 1930)
Siemion Bieły (grudzień 1930 – 1935)
Władimir Turczan (od 1935 – ?)
Iwan Sowietnikow (lipiec 1938 – kwiecień 1939)
płk Siergiej Wierzin (maj 1939-16 lipca 1940)
płk Aleksandr Gierasimow (20 lipca 1940 – 22 września 1941; faktycznie zginął 19 września)
Karl Kanger (23 września 1941 – 27 grudnia 1941)
Struktura organizacyjna
Stan na 12 lipca 1920:
- dowództwo dywizji
- 19 Brygada Strzelców
- 55 pułk strzelców
- 56 pułk strzelców
- 57 pułk strzelców
- 20 Brygada Strzelców
- 58 pułk strzelców
- 59 pułk strzelców
- 60 pułk strzelców
- 21 Brygada Strzelców
- 61 pułk strzelców
- 62 pułk strzelców
- 63 pułk strzelców
- 7 pułk kawalerii
Stan na 22 czerwca 1941:
- 27 pułk strzelecki
- 300 pułk strzelecki
- 405 pułk pancerny
- 23 pułk artylerii
Przypisy
Bibliografia
Victor Kamenir: Krwawy trójkąt. Zagłada Armii Czerwonej na Ukrainie 1941. Warszawa: 2010. ISBN 978-83-11-11871-3.
Piotr Zarzycki: Suplement do września 1939. Ordre de Bataille armii niemieckiej, słowackiej i sowieckiej wraz z obsadami personalnymi. Warszawa: Księgarnia Historyczna, 2014. ISBN 978-83-933204-7-9.
Grzegorz Łukomski, Bogusław Polak, Mieczysław Wrzosek: Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1990, seria: Monografie Instytutu Nauk Społecznych.
Marek Tarczyński (red.): Bitwa Lwowska. Dokumenty operacyjne (25 VII–5 VIII). T. 1. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2002. ISBN 83-7399-012-7.
Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko – rosyjskiej 1919 – 1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
Lech Wyszczelski: Warszawa 1920. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1995. ISBN 83-11-08399-1.