69 pułk piechoty
69 pułk piechoty (69 pp) był jednostką piechoty, która funkcjonowała w Armii Wielkopolskiej oraz w Wojsku Polskim w okresie II Rzeczypospolitej. Pułk został utworzony w 1919 roku jako 11 pułk Strzelców Wielkopolskich. Po zjednoczeniu Armii Wielkopolskiej z Wojskiem Polskim, 5 lutego 1920 roku zmienił nazwę na 69 pułk piechoty. Pułk brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, wyróżniając się podczas sierpniowej kontrofensywy w rejonie Modlina oraz odnosząc sukcesy w działaniach pościgowych na granicy niemieckiej. Po wojnie jednostka stacjonowała na linii demarkacyjnej w Suwalszczyźnie, a w czasie pokoju miała swą siedzibę w Gnieźnie, wchodząc w skład 17 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty. Podczas kampanii wrześniowej walczył w ramach swojej macierzystej dywizji, działając w obszarze Armii „Poznań”.
Formowanie i działania w Wielkopolsce
Działania zalążków pułku
23 lutego 1919 roku z wielkopolskich oddziałów powstańczych, w tym batalionów: śremskiego, jarocińskiego, koźmińskiego oraz 1 pp z powiatu rawickiego, utworzono 11 pułk Strzelców Wielkopolskich. Oddziały powstańcze wywodziły się z kompanii bezpieczeństwa sformowanych w listopadzie 1918 roku. 11 listopada 1918 roku z inicjatywy ppor. dr. Jana Celichowskiego powstała w Kórniku kompania piechoty, która 27 grudnia wyruszyła w kierunku Poznania. 31 grudnia dotarła do Śremu, wchodząc w skład batalionu ppor. Stefana Chosłowskiego. Wkrótce batalion został wzmocniony przez kompanię ppor. Tomasza Paula oraz pododdział karabinów maszynowych dowodzony przez Daniela Kęszyckiego. Dodatkowo, półszwadron kawalerii pod dowództwem Wiktora Unruga ostatecznie wzmocnił 1 pułk Ułanów Wielkopolskich.
W Kórniku organizowano także kompanię dowodzoną przez ppor. Mariana Trawińskiego (później ppor. Sylwestra Gawrycha), która wyruszyła na front pod Leszno. W dniach 7-17 stycznia 1919 roku batalion śremski wszedł do walki pod Łomnicą i Strzyżewem, a następnie wrócił do Śremu. Po reorganizacji, w lutym pułk wziął udział w zajmowaniu kolejnych miejscowości. W skład II batalionu weszły bataliony jarociński pod dowództwem ppor. Zbigniewa Ostroroga-Gorzeńskiego oraz 1 kompania batalionu koźmińskiego pod dowództwem Michała Lorkiewicza. 1 kompania, kierując się do Miejskiej Górki, zajmowała miejscowości Mrocza i Ślesin. W tym czasie walczył także batalion koźmiński ppor. Józefa Modlibowskiego, którego dwie kompanie później weszły w skład 11 pułku strzelców. III batalion utworzono z batalionu jutrosińskiego i 2 kompanii batalionu koźmińskiego.
Organizacja 11 pułku strzelców wielkopolskich
W lutym 1919 roku w rejonie Miejskiej Górki rozpoczęto formowanie 11 pułku strzelców wielkopolskich. W cukrowni, gdzie zorganizowano dowództwo pułku, płk Adolf Jan Kuczewski zebrał wszystkich dowódców oddziałów działających w tym rejonie. Ostatecznie pułk składał się z trzech batalionów, z których każdy miał cztery kompanie strzeleckie oraz jedną kompanię karabinów maszynowych. I batalion stanowił batalion śremski pod dowództwem por. Stefana Chosłowskiego, II batalion to batalion jarociński pod dowództwem kpt. Wincentego Nowaczyńskiego, a III batalion to batalion jutrosiński pod dowództwem ppor. Ignacego Buszy. Data utworzenia pułku przyjęto 23 lutego 1919 roku, a organizacyjnie pułk był podporządkowany 3 Dywizji Strzelców Wielkopolskich dowodzonej przez gen. ppor. Wincentego Odyńca. Do połowy września pułk znajdował się w rejonie na linii Kawcze – Zecele, a następnie został zluzowany przez pododdziały 9 pułku strzelców wielkopolskich oraz przeszł do odwodu w rejonie Krotoszyna. W październiku pułk przeniósł się do Ostrowa, gdzie 22 października został skierowany na linię demarkacyjną w rejonie Wieruszów – Sulmierzyce, przejmując pozycje po 12 pułku strzelców wielkopolskich. W grudniu pułk pozostawał w odwodzie w rejonie Ostrów – Sulmierzyce – Raszków. W połowie stycznia 1920 roku pułk zajmował tereny przyznane Polsce traktatem pokojowym, a 21 stycznia zajął kwatery w rejonie Kępno – Ostrzeszów.
W grudniu 1919 roku batalion zapasowy pułku stacjonował w Śremie, a 5 lutego 1920 roku oddział został przemianowany na 69 pułk piechoty.
Pułk w walce o granice
Walki na froncie polsko-bolszewickim
27 stycznia 1920 roku pułk dotarł transportem kolejowym na Front Litewsko-Białoruski do Lidy, gdzie przebywał do końca marca. 30 marca pułk wyjechał do Borysowa, gdzie, w składzie grupy majora Stanisława Thiela, obsadził przedmoście „Borysów” na wschodnim brzegu Berezyny. Po niepowodzeniu rozmów polsko-sowieckich, 20 kwietnia pułk wrócił do Lidy, a dowództwo kwaterowało w Małejkowszczyźnie.
Pierwsza ofensywa wojsk Tuchaczewskiego
15 maja rozpoczęła się pierwsza ofensywa wojsk Tuchaczewskiego, a od 17 maja bataliony zaczęły być przemieszczać na różne odcinki frontu 1 Armii. III batalion ppor. Domagalskiego walczył pod Lipskiem, wyruszając z Lidy przez Mołodeczno−Wilejkę–Porpliszcze do Zahołowia, gdzie wszedł w skład grupy podpułkownika Juliusza Padlewskiego. W trakcie przygotowań do natarcia, sowieckie oddziały przeprowadziły atak na prawe skrzydło batalionu, co skutkowało dużymi stratami i wycofaniem się na linię rzeki Ponia, a następnie do Parafianowa, gdzie stacjonował już I batalion pułku. W walkach poległo 27 szeregowych i 1 oficer, a 80 szeregowych zostało rannych; stracono 4 karabiny maszynowe, a niemal cały tabor batalionu wpadł w ręce wroga. I batalion ppor. Buszy walczył pod Kijanowem, a 19 maja poprzez Mołodeczno–Wilejkę dotarł do Parafianowa i dalej do Wielkich Sitec. Stąd 3 kompania ppor. Markowskiego przeszła do Kijanowa, nawiązując łączność z oddziałami 6 Dywizji Piechoty, i została podporządkowana dowódcy III/67 pułku piechoty. W dniach 21 i 22 maja oddziały sowieckie zaatakowały i sforsowały w kilku miejscach Serwecz, ostatecznie jednak zostały wyparte na drugi brzeg dzięki kontratakowi „na bagnety”. 23 maja trwał artyleryjski ostrzał pozycji polskich pod Kijanowem i Czerkasami, a kolejny atak sowiecki przerwał front obrony, zmuszając kompanie do odwrotu do Parafianowa. Straty wyniosły 5 zabitych, 20 rannych i 3 zaginionych. W tym czasie 2 i 4 kompania walczyły w grupie generała Adolfa Kuczewskiego pod Porpliszczem, gdzie 21 maja wspólnie ze szkołą podoficerską 67 pułku piechoty zaatakowały w kierunku Królewszczyzny. W pościgu za wrogiem kompanie osiągnęły rubież na wschód od toru kolejowego Parafjanowo−Królewszczyzna, a 22 maja, po silnym ataku Sowietów, polskie pododdziały zmuszone były wycofać się do Parafianowa, ponosząc 15 rannych.
Na przełomie maja i czerwca, polska 1 Armia podjęła udane próby przejęcia inicjatywy operacyjnej. I i III 69 pp z rejonu Polowiki i Pokucie wyruszyły do natarcia na wsie Kowale−Jelnica−Wytreski, a wsparte przez II batalion 64 pułku piechoty zdobyły te miejscowości. W kolejnych dniach pozycje przechodziły z rąk do rąk. Po wprowadzeniu Armii Rezerwowej, sowiecka 15 Armia rozpoczęła odwrót. Bataliony 69 pp zajęły wsie Zadubienie, Nowe Siołki, Wereby, Kulikowo, a prowadząc pościg, osiągnęły rubież Berezorwy Most − Pebraczki, docierając 5 czerwca do linii Wielkie Sitce − Rzepichy − tor kolejowy Parafianowo−Królewszczyzna, gdzie cały pułk przeszedł do odwodu.
Działania odwrotowe pułku
4 lipca ruszyła druga ofensywa wojsk Tuchaczewskiego, podczas której w rejonie postoju odwodowej 17 Dywizji Piechoty, wojska sowieckie przerwały front w obronie 11 Dywizji Piechoty. 69 pułk piechoty otrzymał rozkaz kontrataku wzdłuż toru kolejowego Parafianowo−Połock, z zadaniem zajęcia miejscowości Borowe. Po początkowych sukcesach w rejonie Dojlinowa, następnego dnia pułk został zmuszony do odwrotu. Dalsze działania opóźniające prowadzono w kierunku Parafianów−Budsław−Krzywicze−Wilejka−Mołodeczno. 12 lipca w Krewie pułk osiągnął linię dawnych okopów niemieckich, zajmując pozycję na linii Krewo − Bohusze. II batalion stanowił odwód i rozmieszczony był w Ossanach, a III batalion, jako odwód dywizji, w Tomaszowcach. Świtem 14 lipca Sowieci rozpoczęli atak. W wyniku wycofania się 11 DP, prawe skrzydło pułku zostało odsłonięte, a nieprzyjaciel wdarł się w głąb jego ugrupowania bojowego. Kontrataki II i III batalionu nie przyniosły oczekiwanych rezultatów, co skutkowało dalszym odwrotem w kierunku Lidy. Pułk, maszerując w kolumnie XXXIV Brygady Piechoty, kierował się nad Żyżmę, omijając Traby, zajęte już przez nieprzyjaciela, i dalej miał maszerować na Subotniki, przetaczając się przez linie frontu w walce. Podczas walki pod folwarkiem Żemłosław pułk wziął 15 jeńców i zdobył 2 karabiny maszynowe, ale poniósł również straty, w tym zabitego dowódcę 5 kompanii ppor. Wojciecha Kozala oraz 5 szeregowych, a także 15 rannych.
Operacja wymuszała dalszy odwrót pułku. Przez Lidę pułk cofał się nad Niemen, osiągając 20 lipca linię Podrożanka − Potoki. Stąd, w składzie brygady, uderzył na Szczuczyn, gdzie początkowo akcja zakończyła się sukcesem, zdobyto Nową Rożankę, a manewrem oskrzydlającym Malewicze. Jednakże, ponieważ grupa gen. Lucjana Żeligowskiego nie odzyskała Grodna, 69 pp wycofał się za Niemen, a tu 17 DP weszła w skład grupy generała Władysława Jędrzejewskiego. Od 22 lipca nieprzyjaciel podejmował próby sforsowania Niemna, a 24 lipca, wskutek oskrzydlenia, pułk musiał opuścić swoje pozycje. II batalion cofał się na Deńkowce i został czasowo odcięty od reszty pułku.
Po walkach nad Niemnem pułk cofnął się przez Starynę − Duniłowce − Roś i Brzostowicę do Zabłudowa. Następnie przeszedł bród na Bugu pod Białobrzegami, gdzie zgodnie z rozkazem Naczelnego Wodza, oddziały polskie miały zatrzymać Sowietów, dając czas na stworzenie zgrupowania uderzeniowego nad Wieprzem. 4 sierpnia pułk zajmował w ogniu odcinek obrony od Kosak do Kiełpiniec. Świtem 5 sierpnia nieprzyjaciel próbował bezskutecznie forsować Bug z marszu. W godzinach popołudniowych rozpoczęło się planowe artyleryjskie przygotowanie forsowania, które zakończyło się gwałtownymi atakami wroga. Pod wieczór okazało się, że prawy sąsiad pułku wycofał się, a nieprzyjaciel sforsował Bug. Rozpoczęły się krwawe walki o Białobrzegi. W nocy z 6 na 7 sierpnia 69 pp opuścił linię Bugu. 7 sierpnia XXXIV Brygada Piechoty pomaszerowała przez Sterdyń do Kossowa, gdzie 69 pułk piechoty obsadził Kossówkę pod Krupą. I batalion z dowództwem pułku zorganizował się w Lipniku. Rankiem 8 sierpnia nieprzyjaciel otworzył ogień na doraźnie przygotowane pozycje obronne. Z powodu braku amunicji polskie pododdziały były zmuszone cofnąć się na pozycję odwodową, jednak kontratak I batalionu pozwolił na odzyskanie utraconych stanowisk. Po walce pod Kossowem 17 DP została przerzucona w rejon Modlina i weszła w skład 5 Armii gen. Władysława Sikorskiego. 10 sierpnia 69 pp został przewieziony samochodami pod Pułtusk, a 14 sierpnia odniósł sukces na linii Kikoły – Orzechowo.
Operacja warszawska
XXXIII Brygada Piechoty otrzymała rozkaz uderzenia na Nasielsk, a 69 pułk piechoty miał zapewnić jej łączność taktyczną z oddziałami VII Brygady Rezerwowej. W tym celu wieczorem 15 sierpnia bataliony skoncentrowały się pod Kikołami na szosie Serock − Nowy Dwór. III batalion miał za zadanie atakować od czoła Wólki. Początkowo odniósł sukces, jednak sowiecki kontratak zmusił go do powrotu na pozycje wyjściowe. Następnego dnia pułk zaatakował Wólkę dwoma batalionami w pierwszym rzucie i po ciężkich walkach zajął ją. Po odpoczynku bataliony wznowiły natarcie w kierunku Nunę − Lorczyn − Kukarzewo − Żabiczyn. Rano 17 sierpnia Sowieci próbowali bezskutecznie odzyskać teren, jednak ogólna sytuacja na froncie zmusiła ich do odwrotu. 69 pułk piechoty przeszedł do pościgu w kierunku Winnic, gdzie otrzymał rozkaz marszu do Trzopowa, a następnie na północ, na linię Gzowo – Kacice folwark. 19 sierpnia III batalion ppor. Słabęckiego otrzymał rozkaz przełamania pozycji obronnej nieprzyjaciela pod lasem na północ od Przemiarowa.
Wykonanie zadania wiązało się ze zdobyciem wioski i sforsowaniem rzeczki. Pierwszy atak załamał się w ogniu artyleryjskim i karabinów maszynowych, a Sowieci szykowali się do kontrataku. W sukurs przyszły dwa bataliony 68 pułku piechoty, a ogniowe wsparcie zapewnił I/17 pułku artylerii polowej kapitana Łakińskiego. Wkrótce skraj lasu został osiągnięty, a nieprzyjaciel wycofał się. III/69 pp zdobył jeszcze Chmielewo i Boby, jednak batalion został zatrzymany przez gońca i 20 sierpnia wrócił do Przemiarowa, do rejonu ześrodkowania pułku. W tej walce zdobyto 6 karabinów maszynowych i wzięto około 100 jeńców. Straty własne wyniosły 8 zabitych, 1 oficer i 19 rannych.
20 sierpnia pułk wyruszył do Makowa i dalej do Przasnysza, gdzie w ubezpieczeniu I batalion wyruszył do Bartnik. 22 sierpnia w Bartnikach stacjonował już cały pułk. Rankiem 23 sierpnia 69 pp, wzmocniony dywizjonem 13 pułku ułanów i II/17 pap, wyruszył dwoma kolumnami, tworząc grupę myszyniecką. Dowodzenie nad grupą objął dowódca 13 p.uł. ppłk Mścisław Butkiewicz, a zadaniem grupy było odcięcie III Korpusowi Kawalerii Gaja odwrotu na wschód. 24 sierpnia, po forsownym marszu, kolumna wschodnia stanęła pod Myszyńcem, gdzie miasto było silnie obsadzone przez kawalerię Gaja, mającą znaczną liczbę karabinów maszynowych i dział artyleryjskich. Dowódca pułku nakazał I batalionowi atakować na lewo, a II batalionowi na prawo od szosy. Po ciężkich walkach, w późnowieczornych godzinach, miasto zostało opanowane, zdobyto 3 działa, 3 karabiny maszynowe, 4 wozy i wzięto około 40 jeńców. Straty własne to śmiertelnie ranny dowódca I batalionu ppor. Ignacy Busza oraz 3 szeregowych rannych. Nieprzyjaciel wycofał się, przekraczając granicę polsko-pruską. 25 sierpnia do Myszyńca weszła kolumna zachodnia, a pułk stał się jedną całością.
Działania na linii demarkacyjnej
26 sierpnia 69 pułk piechoty przemieścił się do Łomży, 30 sierpnia przeszedł w rejon Śniadowa, a 5 września zajął rejon Krasnopol − Krasne − Sejny, wysyłając na linię demarkacyjną z Litwą batalion obserwacyjny. II batalion w utarczkach z Litwinami na linii Galińce − Wigrańce − Berżniki zdobył wyposażenie jednej baterii artylerii ciężkiej, kilka kuchni polowych, 11 karabinów maszynowych i wziął do niewoli dużą liczbę jeńców.
Pułk pełnił służbę na linii demarkacyjnej do 29 listopada, zmieniając się z 70 pułkiem piechoty. Tego dnia został zluzowany przez 41 suwalski pułk piechoty. Po zluzowaniu, pułk przeszedł pieszo do Białegostoku, skąd koleją został przetransportowany do Bydgoszczy.
Mapy walk pułku
Kawalerowie Virtuti Militari
Ponadto 19 oficerów, 8 chorążych i 81 szeregowych otrzymało Krzyż Walecznych.
Pułk w okresie pokoju
Zakwaterowanie
29 listopada 1920 roku 69 pułk piechoty z frontu pomaszerował do Białegostoku, skąd transportem kolejowym wyjechał do Bydgoszczy, która stała się jego pierwszym pokojowym garnizonem. Wkrótce pułk został przeniesiony do Gniezna, zajmując dawne pruskie koszary przy ul. Bolesława Chrobrego. Wchodził w skład 17 Dywizji Piechoty. Powiat gnieźnieński miał znaczny odsetek mniejszości niemieckiej, która była wrogo nastawiona do Polaków. Ta sytuacja nasiliła się w okresie rosnącego napięcia w stosunkach polsko-niemieckich od marca 1939 roku. W tym miesiącu inspektorat armii gen. dyw. Tadeusza Kutrzeby, mający siedzibę w Warszawie, został przekształcony w sztab Armii „Poznań”, z siedzibą w Gnieźnie. Od wiosny 1939 roku pułk prowadził intensywne szkolenie, przygotowując się na nieuchronną wojnę.
Święta w pułku
3 maja 1919 roku gen. piech. Józef Dowbor-Muśnicki rozkazem nr 119 ustanowił dzień 19 marca (św. Józefa) świętem pułkowym dla 11 pułku Strzelców Wielkopolskich. Pułk obchodził swoje święto w rocznicę utworzenia w 1918 roku pierwszych polskich oddziałów wojskowych na terenie powiatów śremskiego i jarocińskiego. 19 maja 1927 roku minister spraw wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski ustalił i zatwierdził dzień 11 listopada jako datę święta pułkowego.
Szkolenie w pułku
Na podstawie rozkazu wykonawczego Ministerstwa Spraw Wojskowych do Departamentu Piechoty, wprowadzono organizację piechoty na stopie pokojowej PS 10-50 z 1930 roku. W Wojsku Polskim wyróżniono trzy typy pułków piechoty, a 69 pułk piechoty zaliczono do typu I pułków piechoty (tzw. „normalnych”). Każdego roku pułk otrzymywał około 610 rekrutów, a jego stan osobowy wynosił 56 oficerów oraz 1500 podoficerów i szeregowców. W okresie zimowym pułk składał się z batalionu starszego rocznika, batalionu szkolnego i skadrowanego, podczas gdy latem posiadał batalion starszego rocznika i dwa bataliony poborowych. Wprowadzono także kompanię karabinów maszynowych. Stan pułku zwiększył się o 4 oficerów, 13 podoficerów, 1200 szeregowców i 12 karabinów maszynowych. Dodatkowo wprowadzono kompanię cyklistów, co zwiększyło stan pułku o kolejnych 5 oficerów, 16 podoficerów oraz 140 szeregowców.
69 pp w kampanii wrześniowej
Mobilizacja
Na przełomie maja i czerwca 1939 roku zmobilizowano II batalion 69 pp pod dowództwem mjr. Antoniego Chudzikiewicza. Batalion miał za zadanie „przesłonić mobilizację oddziałów w garnizonie m. Gniezno, organizując obronę na zachód i północny zachód od m. Gniezno na głównych kierunkach, a to: 1) Wągrowiec m. Gniezno, 2) m. Skoki m. Gniezno, 3) Poznań m. Gniezno”.
24 sierpnia 1939 roku o godzinie 4:00 w 69 pułku piechoty w Gnieźnie ogłoszono mobilizację alarmową w grupie żółtej. W wyniku mobilizacji, od A+24 do A+40 zmobilizowano kompletny 69 pp do etatów wojennych. Dodatkowo, na bazie pułku z kadry i rezerwistów, w terminie od A+40 do A+72, zmobilizowano w tej samej grupie:
- kompanię asystencyjną nr 172,
- batalion strzelców nr 7,
- kompanię asystencyjną nr 71,
- kompanię asystencyjną nr 72,
- kompanię sanitarną nr 702,
- park intendentury typu I nr 702,
- batalion marszowy 69 pp.
W II rzucie mobilizacji powszechnej w Skierniewicach miał zostać zmobilizowany Ośrodek Zapasowy 17 Dywizji Piechoty przez wydzieloną grupę oficerów i podoficerów oraz rezerwistów w terminie X+5. Stawiennictwo rezerwistów było planowe, a uzbrojenie, wyposażenie i tabor były zgodne z etatami. Po zmobilizowaniu, nocą 25/26 sierpnia, 69 pp przeszedł na stanowiska na północny zachód od Gniezna, w rejonie jezior Gorzuchowskiego i Lednickiego, przystępując do prac fortyfikacyjnych. Zmobilizowane bataliony zajęły kwatery w następujących miejscowościach: w Kłecku batalion I/69 pp, w Waliszewie batalion II/69 pp, w Dziekanowiczach batalion III/69 pp, a dowództwo pułku wraz z pododdziałami pułkowymi w Działyniu.
Działania bojowe
Odwrót z Wielkopolski
Podczas kampanii wrześniowej pułk walczył w składzie 17 Dywizji Piechoty w ramach Armii „Poznań”. 1 września pułk kontynuował prace fortyfikacyjne i szkolenie. Nocą 1/2 września pułk dokonał przemarszu na południe od Gniezna. Kolejnej nocy, w ramach odwrotu Armii „Poznań”, 69 pp przegrupował się trasą Żydowo, Gulcewo, Grzybowo do rejonu Sędziwojewa. W nocy z 3 na 4 września kontynuowano marsz w kierunku wschodnim przez Słupcę do Goliny. Kolejnej nocy pułk dotarł na przedmoście „Koło”. Pułk wyznaczył I batalion do osłony przemarszu 17 DP na przedmoście od strony Kalisza, rozwijając obronę w rejonie miejscowości Sławki oraz na wzgórzach 4 km od Konina, od strony zachodniej. 5 września 69 pp, bez I batalionu, zajął stanowiska na szosie Koło – Konin w rejonie miejscowości Genowefa Piorunowska. O godzinie 17:00 pułk został zbombardowany przez lotnictwo niemieckie, ponosząc straty osobowe, szczególnie w II batalionie. Od 5 września 69 pp, wraz z 17 DP, wszedł w skład Grupy Operacyjnej „Koło” gen. bryg. Edmunda Knoll-Kownackiego. Nocą 5/6 września 69 pp, bez I/69 pp, podjął marsz. Rano, około godziny 8:00, przeprawił się przez Wartę, gdzie był niegroźnie bombardowany przez lotnictwo niemieckie. W południe 6 września pułk zatrzymał się na postój w rejonie lasu Przybyłów. Nocą 6/7 września 69 pp podjął dalszy marsz przez Chełm, Umień, Drzewce, Dwór Głębokie. Rano 7 września w rejonie Dworu Głębokie do pułku dołączył I/69 pp.
Udział w bitwie nad Bzurą
Z uwagi na przygotowania Armii „Poznań” do natarcia na oddziały niemieckiej 8 Armii, 17 DP dostała rozkaz przegrupowania się do czekającej ją bitwy. 69 pp, wraz z dywizjonem III/17 pal, 7 września o godzinie 16:00 podjął marsz z Drzewic przez Besiekiery, docierając wieczorem do rejonu Odechów, Sławęcin, Drzykosy. W tym rejonie pułk przeszedł do obrony z kierunku Łęczycy, mając II batalion po obu stronach szosy Łęczyca – Kłodawa, a III batalion na wschód od II/69 pp. Batalion I pozostał w odwodzie pułku. O świcie 8 września 4 kompania strzelecka, z dwoma plutonami 2 kompanii ckm i 71 samodzielną kompanią czołgów rozpoznawczych, została wysunięta do obrony Topoli Królewskiej, gdzie miała zluzować 72 kompanię kolarzy 17 DP oraz 7 szwadron kolarzy Wielkopolskiej Brygady Kawalerii. O godzinie 12:00, z rozkazu gen. Edmunda Knoll-Kownackiego, 69 pp został podporządkowany dowódcy 25 Dywizji Piechoty. Zgodnie z rozkazem, II/69 pp został wysunięty w rejon wsi Chrząstówek, gdzie 5 kompania została ostrzelana ogniem artylerii niemieckiej, ponosząc znaczne straty osobowe. Została wycofana ze wsi i skierowana nad Bzurę do wsi Kazuby Królewskiej. 6 kompania zajmowała stanowiska w pobliżu wsi Chrząstówek, a reszta batalionu w Topoli Królewskiej, broniąc grobli, toru kolejowego i szosy do Łęczycy.
O godzinie 19:00, na rozkaz płk. dypl. Stanisława Dworzaka, 4 kompania przeszła do rozpoznania bojem stanowisk niemieckich w Łęczycy, gdzie bronił niemiecki 46 pp z 30 DP. Strzelcy 4 kompanii podeszli pod Łęczycę, po czym zostali silnie ostrzelani ogniem broni maszynowej, moździerzy i artylerii. 4 kompania poniosła straty sięgające 40% stanu tej kompanii. Pod osłoną nocy wycofała się do Topoli Królewskiej. 9 września o godzinie 10:00, na rozkaz gen. bryg. Franciszka Altera, batalion II/69 pp, wzmocniony 8 kompanią III/69 pp, bez wsparcia artylerii, wykonał natarcie na Łęczycę. 4 i 6 kompanie strzeleckie uderzyły wzdłuż szosy i torów kolejowych, a 5 kompania strzelecka na wsie Kwiatówek i Tum. Natarcie 4 i 6 kompanii załamało się w ogniu niemieckiej artylerii i broni maszynowej; obie kompanie poniosły straty osobowe na poziomie 20%. Natomiast natarcie 5 kompanii, po sforsowaniu Bzury, odniosło powodzenie, zdobywając wsie Kwiatówek i Tum, a na szosie Łęczyca – Piątek rozbijając niemiecką kolumnę taborową. O godzinie 16:30 oddziały niemieckie wykonały kontratak na Tum, a około godziny 18:00 zdołały wedrzeć się do Tumu, jednak 5 kompania utrzymała część wschodnią Tumu. O godzinie 17:30 większość 25 DP podjęła natarcie w kierunku południowym; II i III batalion 69 pp wykonały natarcie na centrum Łęczycy z rejonu Topoli Królewskiej. II/69 pp dwukrotnie zbliżał się do Łęczycy, jednak obie próby zakończyły się ostrzałem ze strony niemieckiej artylerii i broni maszynowej. O godzinie 20:00 wsparcia udzieliła artyleria III/17 pal oraz 7 pułk artylerii ciężkiej, skutecznie ostrzeliwując stanowiska niemieckie w północnej części Łęczycy. III/69 pp i II/69 pp, wsparte 3 kompanią strzelecką, wdarły się do Łęczycy. III batalion opanował most kolejowy, a o godzinie 23:00 centrum miasta. 69 pp, wspólnie z pododdziałami 60 pułku piechoty, opanował południową część Łęczycy oraz rejon koszar pod Wilczkowicami. Po północy 10 września 69 pp skoncentrował swoje pododdziały w Łęczycy, a następnie w godzinach porannych wyruszył marszem do macierzystej 17 DP.
Pułk maszerował szosą Łęczyca – Piątek do wsi Marynki. W tym rejonie, na rozkaz dowódcy 17 DP płk. dypl. Mieczysława Mozdyniewicza, II batalion przeszedł do odwodu w rejonie Karsznic, gdzie zajął stanowiska przy drodze na Skotniki, a pozostałość pułku przeszła w rejon Góry Świętej Małgorzaty, do odwodu 17 DP. 11 września 69 pp został przydzielony do zgrupowania pod dowództwem płk. dypl. Władysława Smolarskiego, dowódcy piechoty dywizyjnej 17 DP. Z podstaw wyjściowych w rejonie kolonii Małachowice, 69 pp miał opanować wieś Małachowice, wzg. 125 i wieś Modlną, a natarcie miało rozpocząć się o godzinie 13:00. Jednakże, z podstaw wyjściowych do natarcia, z powodu ostrzału artylerii niemieckiej, wycofał się batalion I/68 pułku piechoty. O godzinie 13:00, bez wsparcia artylerii, II batalion, znajdujący się najbliżej kolonii Małachowice, rozpoczął natarcie, jednak po przebyciu około 1 km, pod ostrzałem artylerii niemieckiej, natarcie zostało zatrzymane. I batalion, po dotarciu w rejon wzgórza w okolicach kolonii Małachowice, po ostrzelaniu ogniem broni maszynowej, zajął rejon wzgórza, czekając na wsparcie własnej artylerii. Wsparty 2 kompanią 8 batalionu strzelców, II batalion około godziny 15:00 zdobył kolonię Małachowice. Po zajęciu podstaw wyjściowych, dywizjon III/17 pal oraz 17 dywizjon artylerii ciężkiej przeprowadziły nawały ogniowe na obiekty ataku 69 pp. O godzinie 16:00 II batalion opanował południowe Małachowice, a I batalion zdobył wieś Dybówka. W trakcie walk pod Małachowicami poległo wielu żołnierzy pułku, w tym 8 oficerów, wśród nich kpt. Józef Burzyński i por. Ignacy Tyczyński.
O zmroku, w trakcie dalszego natarcia, I batalion zdobył dwór Sokolniki, a II batalion na wysokości wsi Modlna Probostwo. Obydwa bataliony na noc zajęły obronę na zdobytych terenach. III batalion zabezpieczał tyły pułku na wzgórzu 132,3 oraz we wsi Dybówka. 12 września od godziny 5:00 69 pp kontynuował natarcie, a II batalion o godz. 7:00 zdobył wieś Modlna Probostwo. O godzinie 8:00 do natarcia wprowadzono III batalion, z zadaniem ataku w kierunku wsi Celestynów, podczas gdy I batalion atakował wieś Sokolniki. W wytworzoną lukę pomiędzy I i II batalionem 69 pp wprowadzono batalion II/68 pp. O godzinie 9:00 w ciężkim boju bataliony II/69 pp i II/68 pp zdobyły dwór Modlna. Następnie strzelcy II/69 pp o godz. 12:00 opanowali las Celestynów. W trakcie walk rany odniósł mjr Antoni Chudzikiewicz; dowodzenie przejął kpt. Wacław Olszak. Do godziny 14:00 zdobyto wieś Sokolniki przez I batalion i wieś Celestynów przez III batalion. Wiele osób poległo, w tym por. Stanisław Kaszowski. O godzinie 14:00 II batalion wyszedł na południowy skraj lasów Celestynów; rozwijając się do natarcia na wieś Katarzynów, został ostrzelany przez niemiecką artylerię, ponosząc ciężkie straty i wycofując się w głąb lasów. Wieczorem resztki II batalionu porządkowały pododdziały w lesie Celestynów, a I batalion obsadził rejon wzgórza 159, III batalion oczyszczał rejon Celestynowa. Dowództwo pułku i część pododdziałów pułkowych przebywały w dworze Modlna.
13 września około godziny 2:00 69 pp, zgodnie z rozkazem dowódcy Armii „Poznań”, odmaszerował w składzie 17 DP za Bzurę, trasą Modlna, Małachowice, Skotniki, dwór Karsznice, Głupiejew, dwór Czarne Pole, Ktery. Po przeprawieniu się przez Bzurę w Kterach, 69 pp zatrzymał się we wsi Strzegocin, a II batalion w kolonii Strzegocin. W godzinach popołudniowych pułk przeszedł do odwodu 17 DP we wsi Szewce. 14 września pułk przeszedł przez Waliszew, Bąków do wsi Rząśno, gdzie dotarł wieczorem. Dalsze przesunięcie 69 pp odbyło się trasą przez Łaźniki, Złaków Kościelny do Karsznic Małych i Dużych. 15 września o zmroku pułk wraz z dywizjonem II/17 pal wyruszył z Karsznic do Cyprian. O świcie 16 września 69 pułk piechoty rozwinął się w rejonie wsi; III batalion w Cyprianach, I batalion w Ćmiszewie, II batalion w dworze Zdziarów, a dowództwo i część pododdziałów pułkowych w Cyprianach. Zgodnie z rozkazem gen. bryg. Edmunda Knoll-Kownackiego, 17 DP miała wykonać natarcie na Sochaczew, celem otwarcia drogi dla armii na Warszawę. Z uwagi na trudną sytuację 14 Dywizji Piechoty, 69 pp, ze ws