65 batalion saperów (65 bsap) to jednostka saperów wchodząca w skład Wojska Polskiego.
Nie był on częścią pokojowej struktury organizacyjnej wojska. Batalion został utworzony w 1939 roku, wyodrębniając się z 5 batalionu saperów z Krakowa.
Formowanie i działania
65 bsap został powołany do życia w dniach 24-26 sierpnia 1939 roku w Krakowie, w ramach mobilizacji alarmowej, w grupie jednostek oznaczonych kolorem żółtym. Mobilizującą jednostką był 5 batalion saperów. Batalion został zorganizowany według planu L.3661/mob.org., jako batalion saperów typu I. Struktura przewidywała: dowództwo batalionu, dwie kompanie saperów z trzema plutonami każda, zmotoryzowaną kompanię saperów, pluton rozpoznawczy, pluton minerski, pluton sprzętowy, pluton odwodowy, pluton transportowy oraz kolumnę saperską. Po zakończeniu mobilizacji 65 bsap został podporządkowany dowódcy Armii „Kraków” i w jej składzie brał udział w kampanii wrześniowej.
Po mobilizacji batalion został przeniesiony do Oświęcimia. W dniach 4-6 września 1939 roku zniszczył mosty na Wiśle i Sole w rejonie Oświęcimia oraz mosty na Wiśle pod Mogiłą i przeprawy na Dunajcu.
12 września 1939 roku, część batalionu, licząca 5 oficerów oraz 150 podoficerów i saperów, pod dowództwem kpt. Tadeusza Grzmielewskiego, została wysłana z Dzikowa pod Baranowem Sandomierskim, gdzie wspólnie z 23 bsap zbudowała przeprawę na Wiśle dla oddziałów Grupy Operacyjnej „Jagmin”.
Struktura i obsada etatowa
W skład obsady personalnej we wrześniu 1939 roku wchodziły:
Dowództwo batalionu
dowódca – mjr Antoni Pecha
zastępca dowódcy – kpt. Tadeusz Józef Grzmielewski
adiutant – ppor. rez. Jerzy Stanisław Długoszewski
oficer materiałowy – ppor. Bronisław Kucharski
lekarz batalionu – ppor. rez. lek. dr Adam Wiktor Górka
1 kompania saperów – por. Wacław Boguszewski
dowódca I plutonu – ppor. rez. Zygmunt Nowak
dowódca II plutonu – ppor. rez. Adam Władysław Doboszyński
dowódca III plutonu – ppor. rez. Adam Ludwik Schönthaler
2 kompania saperów – por. Antoni Szajta
dowódca I plutonu – ppor. rez. Ludwik Józef Koczy
dowódca II plutonu – ppor. rez. Bogusław Marian Nowaczyński
dowódca III plutonu – ppor. rez. inż. Kazimierz Marian Dekler
3 zmotoryzowana kompania saperów – kpt. Władysław Pogorzelski
dowódca plutonu rozpoznawczego – por. Aleksander Koślacz
dowódca 1 patrolu rozpoznawczego – por. rez. pdsc Teodor Jan Gucwa
dowódca 2 patrolu rozpoznawczego – ppor. rez. Rudolf Błahut
dowódca plutonu minerskiego – ppor. Jan Uchto
dowódca plutonu technicznego – ppor. rez. inż. Stefan Bergander
szef kompanii – sierż. Franciszek Bochniak
kolumna saperska – ppor. rez. inż. Władysław Czarnik
Przypisy
Bibliografia
Zdzisław Józef Cutter: Polskie wojska saperskie w 1939 r. : organizacja, wyposażenie, mobilizacja i działania wojenne. Częstochowa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej, 2003. ISBN 83-7098-834-2.
Zdzisław Józef Cutter: Saperzy II Rzeczypospolitej. Warszawa [etc.]: Pat, 2005. ISBN 83-921881-3-6.
Tadeusz Kryska-Karski: Materiały do historii Wojska Polskiego, z. 17. Londyn: nakładem autora, 1985.
Adam Julian Szugajew: Saperzy w służbie Polsce : księga pamiątkowa. Londyn: Stowarzyszenie Polskich Saperów na Obczyźnie, 1985. Brak numerów stron w książce.
Piotr Zarzycki: Plan mobilizacyjny „W”, Wykaz oddziałów mobilizowanych na wypadek wojny, Oficyna Wydawnicza „Ajaks” i Zarząd XII Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Pruszków 1995, ISBN 83-85621-87-3.
„Saperzy polscy w wojnie obronnej 1939 r.” Zdzisław Cutter w „Działania bojowe saperów polskich we wrześniu 1939 r.” Warszawa 2009.