64 Pułk Zmechanizowany (64 pz) – to oddział zmechanizowany Wojska Polskiego funkcjonujący w okresie transformacji ustrojowej.
Formowanie i zmiany organizacyjne
W 1951 roku, w garnizonie Czarne, na podstawie etatu Nr 5/83, powstał 64 Pułk Zmechanizowany. Jednostka ta została podporządkowana dowódcy 20 Dywizji Zmechanizowanej. Do 15 stycznia 1953 roku pułk został przeformowany na etat Nr 5/105 pułku zmechanizowanego. W roku 1955 jednostka przekształciła się w 64 Pułk Czołgów Średnich, jednak w 1957 roku została rozformowana.
W 1990 roku 51 Kościerski pułk czołgów średnich, stacjonujący w garnizonie Braniewo, przeszedł reorganizację i stał się 51 pułkiem mechanizowanym oraz skadrowanym.
Od tego momentu oddział powinien funkcjonować jako 64 Pomorski Pułk Zmechanizowany Strzelców Murmańskich, jednak, jak twierdzi autor monografii 16 DZ, jednostka do momentu swojego rozformowania 30 czerwca 1994 roku posługiwała się wcześniejszą nazwą.
Skład organizacyjny (lata 50. XX w.)
- Dowództwo i sztab
- dwa bataliony piechoty
- batalion piechoty zmotoryzowanej
- trzy kompanie piechoty zmotoryzowanej
- kompania ckm
- kompania moździerzy
- pluton armat 57 mm wz. 1943 (ZiS-2)
- kompania czołgów
- dywizjon artylerii
- bateria moździerzy 120 mm
- kompanie: rozpoznawcza, saperów, technicznego zaopatrzenia, łączności
- pluton obrony przeciwchemicznej
Sprzęt pułku:
- 10 czołgów średnich T-34/85
- 5 samochodów pancernych BA-64
- 14 armat
- 14 moździerzy
- 3 ciężkie granatniki przeciwpancerne T-21.
Dowódcy pułku
Julian Baranowski
Przekształcenia
- 64 pułk zmechanizowany → 64 pułk czołgów
- 14 pułk czołgów i artylerii pancernej → 14 pułk czołgów → 51 Kościerski pułk czołgów → 51 pułk zmechanizowany → 64 pułk zmechanizowany
Przypisy
Bibliografia
Kazimierz Czernikowski, 16 Pomorska Dywizja Zmechanizowana im. Króla Kazimierza Jagiellończyka, Drukarnia W&P Edward Waszkiewicz, Elżbieta Panter s. c., Malbork 2001, ISBN 83-86590-02-5.
Jerzy Kajetanowicz: Polskie wojska lądowe 1945-1960: skład bojowy, struktury organizacyjne i uzbrojenie. Toruń; Łysomice: Europejskie Centrum Edukacyjne, 2005. ISBN 83-88089-67-6.
Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski: Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek. Materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Praca zbiorowa. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.