61 Skwierzyński Pułk Rakietowy Obrony Powietrznej

61 Skwierzyński Pułk Rakietowy Obrony Powietrznej (61 pr OP) to jednostka Wojsk Obrony Przeciwlotniczej Sił Powietrznych RP.

Rodowód pułku

W 1952 roku w Gdańsku powstał 65 pułk artylerii przeciwlotniczej, który był częścią 16 Dywizji Artylerii Przeciwlotniczej. W 1955 roku pułk został przeniesiony do Brodnicy, a w styczniu następnego roku wyłączony ze składu 16 DAPlot. Wiosną 1957 roku ponownie włączono go w struktury 16 DAPlot. Na podstawie rozkazu Nr 0135/Oper. dowódcy Pomorskiego Okręgu Wojskowego z 30 czerwca 1960 roku, pułk został przeniesiony do Warcisławia.

Na mocy rozkazu Nr 025/MON Ministra Obrony Narodowej z 30 września 1967 roku, jednostka przyjęła tradycje oraz nazwę 61 pułku artylerii przeciwlotniczej, a jej świętem stał się 16 kwietnia. Od tego momentu pułk występował jako 61 pułk artylerii OPL (JW 2211) i został przezbrojony w zestawy rakietowe Wołchow (SA-75).

26 czerwca 1976 roku, na podstawie zarządzenia Nr 039 szefa Sztabu Generalnego WP, pułk został przeniesiony z Jaromina do Skwierzyny, gdzie został przekształcony w 61 Brygadę Artylerii Wojsk OPL oraz jako pierwszy i jedyny związek taktyczny Wojsk OPL został przezbrojony w manewrowe zestawy rakietowe średniego zasięgu KRUG (w latach 1975-1979).

Reorganizacja brygady trwała od 1 października 1976 roku do 1 października 1979 roku, w tym okresie stopniowo formowano nowe dywizjony ogniowe.

Zgodnie z decyzją Nr 71/MON Ministra Obrony Narodowej z 25 maja 1995 roku, jednostka otrzymała nazwę wyróżniającą „Skwierzyńska”, a decyzją Nr 121/MON z 8 sierpnia 1995 roku, ustalono dzień 25 października jako święto brygady.

1 stycznia 2001 roku Minister Obrony Narodowej podjął decyzję o zmianie nazwy 61 Brygady Przeciwlotniczej OP na 61 Skwierzyńska Brygada Rakietowa Obrony Powietrznej.

25 października 1995 roku brygada otrzymała sztandar, który został ufundowany przez mieszkańców Skwierzyny. Chrzestnymi sztandaru zostali: p. Maria Rogowska, przedstawicielka Organizacji Rodzin Wojskowych oraz płk Andrzej Szerszyński, były dowódca brygady.

1 stycznia 2009 roku brygada została przekształcona w 61 pułk rakietowy OP. 20 stycznia odbyła się uroczystość przekazania obowiązków nowemu dowódcy jednostki oraz podpisanie dokumentów dotyczących przekształcenia brygady w pułk i przekazania sztandaru.

30 czerwca 2011 roku 61 pułk rakietowy OP został rozformowany. Uroczystość zakończenia działalności 61 pr OP miała miejsce na rynku w Skwierzynie, gdzie przekazano sztandar, wyróżniającą nazwę oraz dziedzictwo tradycji nowo utworzonemu 35 Skwierzyńskiemu dywizjonowi rakietowemu Obrony Powietrznej.

Galeria

Tradycje pułku

9 maja 2009 roku pułk uzyskał zezwolenie na czasowe używanie sztandaru 61 Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej do 12 grudnia 2011 roku oraz przyjął nazwę wyróżniającą „Skwierzyński”, kontynuując dziedzictwo tradycji:

  • 61 pułku artylerii przeciwlotniczej (1944-1945),
  • 65 pułku artylerii przeciwlotniczej (1955-1967),
  • 61 pułku artylerii Wojsk Obrony Przeciwlotniczej (1967-1976),
  • 61 Brygady Wojsk Obrony Przeciwlotniczej (1976-1995),
  • 61 Brygady Przeciwlotniczej (1995-2001),
  • 61 Skwierzyńskiej Brygady Rakietowej Obrony Powietrznej (2001-2008).

Jednocześnie, dzień 25 października został ustanowiony dorocznym Świętem 61 Skwierzyńskiego pułku rakietowego Obrony Powietrznej.

Struktura organizacyjna 61 BR OP

  • dowództwo
  • sztab
  • logistyka
  • pion szkolenia
  • pion głównego księgowego
  • dywizjon dowodzenia
  • bateria dowodzenia
  • kompania łączności
  • kompania maszyn inżynieryjnych
  • pluton rozpoznania skażeń
  • trzy dywizjony ogniowe (w każdym)
  • pluton dowodzenia
  • obsługa SDP-10K
  • obsługa RO-82 DON
  • obsługa RW-32
  • obsługa R-146
  • obsługa Rd-115
  • drużyna kablowa
  • drużyna kablowa
  • bateria startowa
  • dowództwo
  • drużyna dowodzenia BRDM-2
  • obsługa SNR 1S32M1/M2
  • pluton startowy
  • obsługa 2P24M1
  • obsługa 2P24M1
  • obsługa 2P24M1
  • Obsługa 2T6
  • bateria startowa
  • bateria startowa
  • kompania zabezpieczenia
  • pluton zabezpieczenia technicznego
  • pluton zaopatrzenia
  • dywizjon artylerii przeciwlotniczej
  • bateria artylerii przeciwlotniczej
  • bateria artylerii przeciwlotniczej
  • bateria artylerii przeciwlotniczej
  • kompania zabezpieczenia
  • dywizjon logistyczny
  • kompania remontowa
  • kompania zaopatrzenia
  • kompania medyczna
  • bateria techniczna

Zasadniczym uzbrojeniem brygady (pułku) są zestawy rakiet przeciwlotniczych 2K11M KRUG (SA-4 Ganef), w skład których wchodzą:

  • Stacja naprowadzania rakiet 1S32M1/M2
  • Samobieżna wyrzutnia 2P24M1
  • Samochód transportowo – załadowczy 2T6
  • Samochód transportowy 9T25
  • Kabina dowodzenia bojowego KBU 9S416M
  • RSWP 1S12M (P-40 – AGATA) „Long Track”
  • Kabina odbioru współrzędnych KPC 9S417M
  • Stacja kontrolno – remontowa KRAS 1R1
  • KIPS 2W9

Żołnierze jednostki

Dowódcy jednostki

  • mjr Mikołaj Ćwirko (24 IX 1952 -X 1954)
  • mjr Wacław Rosik (X 1954 – 1958)
  • ppłk Kazimierz Ożgo (1958 – 1962)
  • ppłk Stanisław Namedyński (1962 – 6 II 1967)
  • ppłk Rafał Walerych (7 II 1967 – 25 XI 1968)
  • 26 listopada 1968 – 19 stycznia 1975 – ppłk Adolf Łoś
  • 20 stycznia 1975 – 18 stycznia 1982 – płk Andrzej Szerszyński
  • 19 stycznia 1982 – 28 września 1987 – płk Stanisław Czepielik
  • 29 września 1987 – 8 sierpnia 1989 – płk Zdzisław Patoła
  • 9 sierpnia 1989 – 24 września 1991 – płk Zdzisław Kostrzewa
  • 25 września 1991 – 1996 – płk Marian Wojciechowski
  • 1996-2003 – gen. bryg. Michał Jackiewicz
  • 2003-2004 – płk Jan Gabryś
  • 2004-2005 – płk Andrzej Łosiński
  • 2005 – 30 września 2007 – płk Stefan Mordacz
  • 1 października 2007 – 5 grudnia 2007 – p.o. płk Andrzej Zieliński
  • 5 grudnia 2007 – 5 stycznia 2009 – płk Andrzej Kubiak
  • od 5 stycznia 2009 – 30 listopada 2010 – płk Andrzej Zieliński
  • 1 grudnia 2010 – 30 czerwca 2011 – cz. p.o. ppłk. mgr Arkadiusz Komenda

Oficerowie

  • Tadeusz Jauer
  • Dariusz Łukowski
  • Witold Kowalczyk

Wyróżnienia

  • 1993, 2003 – Znak Honorowy Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej
  • 1978, 1979, 1981, 1984, 1985, 1988 – medal pamiątkowy „Za osiągnięcia w służbie wojskowej”
  • 1994 – Medal za zasługi dla Śląskiego OW
  • 1998 – dyplom dowódcy WLOP „Za osiągnięcie najlepszych wyników w szkoleniu i działalności służbowej”
  • 2005 – wyróżnienie tytułem honorowym „Wzorowy Pododdział Sił Powietrznych” dla 1 dywizjonu ogniowego
  • 2008 – wyróżnienie tytułem honorowym „Przodujący pododdział sił powietrznych” oraz proporzec dla 4 dywizjonu artylerii przeciwlotniczej
  • 2013 – południowa część dotychczasowej ulicy Waszkiewicza w Skwierzynie została nazwana imieniem „61. Brygady”.

Przypisy