61 Dywizja Piechoty (III Rzesza)

61 Dywizja Piechoty

61 Dywizja Piechoty (niem. 61. Infanterie-Division) to niemiecka jednostka z okresu II wojny światowej, która brała udział w agresji na Polskę oraz Francję, a także w ataku na Związek Radziecki.

Formowanie i walki

Dywizja została sformowana na podstawie rozkazu z 8 sierpnia 1939 roku, w ramach drugiej fali mobilizacyjnej, przez Artillerie – Kommandeur 1 w Królewcu, w I Okręgu Wojskowym. W październiku 1944 roku została przekształcona w 61 Dywizję Grenadierów Ludowych (61. Volks-Grenadier-Division).

W 1939 roku dywizja uczestniczyła w agresji na Polskę, a następnie zaatakowała Belgię i Danię. W 1941 roku wzięła udział w inwazji na ZSRR w ramach Grupy Armii B (później Grupy Armii Północ). Dotarła pod Leningrad, gdzie ostatecznie odpierała sowiecką kontrofensywę zimową (1941-1942). W 1942 roku dywizja oblegała Leningrad, ponosząc ogromne straty, a zimą 1942-1943 brała udział w drugiej bitwie o jezioro Ładoga, pozostając w linii przez cały 1943 rok. Po przerwaniu blokady Leningradu 28 stycznia 1944 roku, 61 Dywizja wzięła udział w odwrocie przez republiki nadbałtyckie. W kwietniu 1944 roku wchłonęła resztki 9 Polowej Dywizji Luftwaffe i została włączona do Grupy Armii Środek. Po przerwaniu frontu w wyniku operacji Bagration w czerwcu i lipcu 1944 roku, dywizja wycofała się do Prus Wschodnich, gdzie została odcięta. Ostatecznie przetrwała do upadku Królewca, zredukowana do słabej grupy bojowej (10 kwietnia 1945).

Dowództwo dywizji

Dowódcy:

  • gen. mjr Siegfried Hänicke: 8 sierpnia 1939 – 27 marca 1942
  • gen. mjr Franz Scheidies: 27 marca 1942 – 7 kwietnia 1942
  • gen. por. Werner Hühner: 7 kwietnia 1942 – 1 lutego 1943
  • gen. por. Günther von Krappe: 1 lutego 1943 – 30 kwietnia 1943
  • gen. por. Gottfried Weber: 30 kwietnia 1943 – 1 maja 1943
  • gen. por. Günther von Krappe: 1 maja 1943 – 11 grudnia 1943
  • gen. mjr Joachim Albrecht von Blücher: 11 grudnia 1943 – 1 lutego 1944
  • gen. por. Günther von Krappe: 1 lutego 1944 – 11 grudnia 1944
  • gen. por. Rudolf Sperl: 11 grudnia 1944 – 8 kwietnia 1945

Szefowie sztabu:

  • mjr Josef Irkens (w czasie ataku na Polskę)

Struktura organizacyjna

Struktura organizacyjna w sierpniu 1939: 151., 162. i 176. pułk piechoty, 161. pułk artylerii, 161. batalion pionierów, 161. oddział rozpoznawczy, 161. oddział przeciwpancerny, 161. oddział łączności, 161. polowy batalion zapasowy;

Struktura organizacyjna w październiku 1943: 151., 162. i 176. pułk grenadierów, 161. pułk artylerii, 161. batalion pionierów, 61. dywizyjny batalion fizylierów, 161. oddział przeciwpancerny, 161. oddział łączności, 161. polowy batalion zapasowy;

Struktura organizacyjna w październiku 1944: 151., 162. i 176. pułk grenadierów, 161. pułk artylerii, 161. batalion pionierów, 61. dywizyjny batalion fizylierów, 161. oddział przeciwpancerny, 161. oddział łączności, 161. polowy batalion zapasowy.

Przypisy

Bibliografia

  • Carell Paul, Operacja „Barbarossa”; Warszawa 2000, ISBN 831109199-4.
  • PaulP. Carell PaulP., Spalona ziemia. Odwrót Wehrmachtu na Wschodzie, KazimierzK. Szarski (tłum.), Warszawa: Bellona, 2003, ISBN 83-11-09475-6, OCLC 749204110. Brak numerów stron w książce
  • Dieckert, Großmann, Der Kampf um Ostpreussen. Der umfassende Dokumentarbericht über das Kriegsgeschehen in Ostpreußen, Stuttgart 1965, ISBN 3-87943-436-0.
  • Haupt Werner, Die deutchen Infanterie Division b.m.w i b.d.w, ISBN 3-89555-274-7.
  • Haupt Werner, Army Group North. The Wehrmacht in Russia 1941 – 1945; b.m.w i b.m.r., ISBN 0-7643-0182-9.
  • Jurga Tadeusz, Armia Modlin 1939, Warszawa 1987.
  • TadeuszT. Jurga TadeuszT., Obrona Polski 1939, WaldemarW. Strzałkowski (oprac.), Warszawa: Pax, 1990, ISBN 83-211-1096-7, OCLC 830078818. Brak numerów stron w książce
  • Pohlman Hartwig, Wolchow 900 Tage Kampf um Lenigrad 1941 – 1944; Wiedeń 2003, ISBN 3-7909-0201-2.
  • Schramm Percy Ernst, Kriegstagebuch des Oberkommandos der Wehrmacht 8 vol.; Bonn 2003, ISBN 3-8289-0525-0.
  • Stahl Friedrich, Heereseinteilung 1939. Gliderung, Standorte und Kommandeure sämtlicher Einheiten des Friedensheeres am 3.1.1939 und die Kriegsliederung vom 1.9.1939; ISBN 978-3-89555-338-7, ISBN 3-89555-338-7.
  • Samuel Mitcham: Niemieckie siły zbrojne 1939-1945. Wojska lądowe. Warszawa: 2009. ISBN 978-83-11-11596-5.
  • Piotr Zarzycki: Suplement do Września 1939. Orde de Bataille armii niemieckiej, słowackiej i sowieckiej wraz z obsadami personalnymi. Warszawa: Centralna Biblioteka Wojskowa, 2014. ISBN 978-83-933204-7-9.