60 Dywizja Piechoty (II RP)

60 Dywizja Piechoty

60 Dywizja Piechoty (60 DP) to znacząca jednostka piechoty Wojska Polskiego II RP, która została stworzona w trakcie kampanii wrześniowej 1939 roku.

Formowanie

Jednostka ta nie była częścią pokojowej struktury wojska. Jej formowanie miało miejsce na początku drugiej dekady września 1939 roku, w obrębie Okręgu Korpusu Nr IX, jako Zgrupowanie „Kobryń”. Tworzono ją z oddziałów pochodzących z Ośrodków Zapasowych 20 i 30 Dywizji Piechoty. Uzbrojenie dla dywizji zostało przetransportowane przez autobusy warszawskie z magazynów Centralnej Składnicy Uzbrojenia nr 2 w Stawach koło Dęblina.

Dywizja wchodziła w skład SGO „Polesie” pod dowództwem generała Franciszka Kleeberga.

Walki dywizji

Pierwsze starcie z oddziałami niemieckimi miało miejsce 14 września, w rejonie szosy łączącej Kobryń z Brześciem. 18 września dywizja broniła Kobrynia, a wieczorem wycofała się na południe, kierując się w stronę Dywina. Następnie maszerowała na zachód, współpracując z innymi jednostkami „Grupy Poleskiej”.

28 września, na rozkaz generała Kleeberga, Zgrupowanie „Kobryń” zostało przekształcone w 60 Dywizję Piechoty. Uczestniczyła w kluczowych walkach zgrupowania: 29–30 września stoczyła zwycięskie bitwy z wojskami sowieckimi pod Jabłoniem i Milanowem, a 1 października ruszyła znad rzeki Bystrzyca przez Adamów i Gułów do lasów w okolicach Hordzieżki. Następnie walczyła z Niemcami pod Serokomlą. 3 października dywizja przeszła do lasów na północ od Woli Gułowskiej, a 5 października, wzmocniona przez Brygadę Kawalerii „Edward”, zaatakowała cmentarz i klasztor w Woli Gułowskiej oraz Helenów. Brygada Kawalerii „Edward”, wspierana przez I/183 pp, przeprowadziła głęboki rajd na tyły przeciwnika przez miejscowości takie jak Niedźwiedź, Budziska i Charlejów. Następnego dnia dywizja skapitulowała razem z resztą zgrupowania.

Organizacja i obsada personalna

Dowództwo 60 Dywizji Piechoty:

  • dowódca – płk Adam Józef Aleksander Epler
  • dowódca piechoty dywizyjnej – ppłk dypl. w st. spocz. Tadeusz Śmigielski
  • dowódca artylerii dywizyjnej – mjr Stanisław Olechowski
  • szef sztabu – mjr Franciszek Ksawery Schoener
  • kwatermistrz – mjr Michał Leszczak
  • 182 pułk piechoty – ppłk Franciszek Mieczysław Targowski
  • 183 pułk piechoty – ppłk Władysław Seweryn
  • 184 pułk piechoty – mjr Józef Edmund Żeleski
  • samodzielny batalion 179 pułku piechoty – mjr Michał Bartula
  • V dywizjon 20 pułku artylerii lekkiej – kpt. rez. Ludwik Łoś (dwie baterie 75 mm armat i dwie baterie 100 mm haubic)
  • kawaleria dywizyjna – ppłk Anatol Dworenko-Dworkin („bałachowiec”)
  • 91 kompania przeciwpancerna motorowa – por. Czesław Malinowski
  • kompania karabinów maszynowych nr 97 – ppor. Józef Socha
  • kompania telefoniczna – por. Zygmunt Sikora
  • pluton żandarmerii nr 91 – ppor. Maksymilian Muszyński

Przypisy

Bibliografia

Adam Epler, Ostatni żołnierz polski kampanii roku 1939, reprint wydania z 1942, ARS-HIT Sp. z o.o. Centrum Wydawniczo-Handlowe, Warszawa 1989

Ludwik Głowacki: Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939. Wyd. 2. Lublin: Wydawnictwo Lubelskie, 1986. ISBN 83-222-0377-2.

Tadeusz Jurga: Wojsko Polskie: krótki informator historyczny o Wojsku Polskim w latach II wojny światowej. Regularne jednostki Wojska Polskiego w 1939: organizacja, działania bojowe, uzbrojenie, metryki związków operacyjnych, dywizji i brygad. T. 7. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.

Andrzej Wesołowski, Tadeusz Zawadzki: 60 Dywizja Piechoty „Kobryń”. Warszawa: Edipresse Polska S.A., 2019, seria: Wielka Księga Piechoty Polskiej 1918–1939. ISBN 978-83-7945-433-4.

Jan Wróblewski: Samodzielna Grupa Operacyjna „Polesie” 1939. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07659-6.